[شهروند] حجم اتفاق‌هایی که حول و حوش سقوط هواپیمای اوکراینی در اطراف تهران، در 3 روز از چهارشنبه تا صبح شنبه- افتاد، آنقدر زیاد بود که حتی کسانی که لحظه به لحظه این خبرها را رصد می‌کردند هم، همه آنها را به خاطر نمی‌آورند. هجوم خبرها و واکنش‌ها، تاییدها و تکذیب‌ها و تهدیدها، همه رسانه‌های مکتوب و مجازی را دربر گرفت. کم‌کم انتشار و گردش خبرها، تکان‌دهنده و بهت‌آور شد و نقطه پایان آن، صبح روز شنبه بود. دیروز صبح، با انتشار بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح، همه خرده روایت‌ها کنار رفت و تنها، یک روایت باقی ماند یا بهتر است بگوییم، «آشکار شد».شاید هیچ‌چیز به اندازه دیدن و خواندن سیر وقایع و اظهار نظرهای مقامات داخلی و خارجی در مورد اتفاق اخیر، گویای تمام زوایای پنهان حقیقت نباشد. این روایت نشان می‌دهد که حقیقت می‌توانست خیلی پیش از این، آشکار شود.
چهارشنبه 18 دی
انتشار خبر سقوط هواپیمای اوکراینی
انتشار نخستین ویدیو از هواپیمای آتش گرفته و سقوط آن
رئیس سازمان اورژانس ایران: تمام سرنشینان این هواپیما کشته شده‌اند.
وزیر خارجه اوکراین: مسافران هواپیما از 7 ملیت مختلف بوده‌اند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین: یک گروه تحقیق به تهران می‌فرستیم. اولویت ما تعیین حقیقت و افراد مسئول این فاجعه وحشتناک است.
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا: ۶٣ نفر از سرنشینان هواپیما کانادایی بوده‌اند. کانادا در این زمینه پیگیر تحقیقات کامل برای روشن‌شدن دلایل سقوط خواهد شد.
رویترز به نقل از یک مقام امنیتی کانادایی: برآورد اولیه سازمان‌های اطلاعاتی غربی این است که هواپیما با موشک ساقط نشده، بلکه دچار نقص فنی شده است.
پنجشنبه 19 دی
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی: جعبه سیاه را تحویل شرکت سازنده، بویینگ یا دولت آمریکا نمی‌دهیم./ هر دو جعبه‌سیاه هواپیما آسیب دیده‌اند/ از همه کشورهای ذی‌نفع دعوت شده تا نسبت به معرفی نمایندگان خود برای فرآیند بررسی سانحه اقدام کنند.
اولکسی دانیلوف، دبیر شورای امنیت اوکراین: اصابت موشک به هواپیما، برخورد با پهپاد، نقص موتور هواپیما و وقوع حمله تروریستی دلایل احتمالی سقوط است.
روسیه ارتباط با این حادثه را تکذیب کرد.
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی ایران: برخورد موشک به هواپیمای اوکراینی غیرممکن است. چنین شایعاتی هیچ‌گونه منطقی ندارد.
«سی.بی.اس» و «نیوزویک» به نقل از منابع اطلاعاتی آمریکا: ساقط‌شدن هواپیما با پدافند هوایی و به اشتباه و تصادفی بوده است.
ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا: مشکوک است که هواپیمای اوکراینی (عمدا) ساقط شده باشد. ممکن است کسی اشتباهی کرده باشد.
اولکسی دانیلوف، دبیر شورای امنیت و دفاع ملی اوکراین: درحال مذاکره با ایران برای دسترسی بازرسان اوکراینی به محل سقوط هستیم.
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهوری در توییتر: به کارگزاران ایرانی‌تبار رسانه‌های فارسی‌زبان هشدار داده می‌شود از مشارکت در جنگ روانی مربوط به هواپیمای اوکراینی و همکاری با ایران‌ستیزان خودداری کنند.
حسن رضایی‌فر، رئیس کمیسیون سوانح سازمان هواپیمایی ایران: احتمال ساقط‌شدن هواپیمای اوکراینی بر اثر برخورد موشک پدافندی مردود است. عکس منتسب به یک کلاهک موشک ضدهوایی تور را رد می‌کنیم.
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشور در مصاحبه با تلویزیون: ممکن نیست سقوط هواپیما به دلیل اصابت موشک باشد./ اگر موشک می‌خورد هواپیما منهدم می‌شدو با شکم بر زمین نمی‌خورد.
حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری: ادعای مقام‌های آمریکایی مبنی بر احتمال ساقط‌شدن هواپیمای اوکراینی مردود است./ رسانه‌های خارجی می‌خواهند علیه ایران هجمه ایجاد کنند.
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا در سخنرانی زنده: از منابع مختلف، اطلاعاتی داریم که هواپیما با موشک ایرانی ساقط شده است. ممکن است این حادثه غیرعمدی بوده باشد.
نیویورک تایمز: ویدیوی مربوط به لحظه برخورد موشک با هواپیما ی اوکراینی تأیید شد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت در یک بیانیه: سازمان هواپیمایی کشوری کمیته بررسی سانحه را تشکیل داده و با شفافیت، دقت و سرعت تمام، با حضور و مشارکت کارشناسان از همه کشورهای مرتبط بررسی و به‌طور کامل اطلاع‌رسانی خواهد کرد./ امروز به روش کاملا حساب‌شده و شناخته‌شده در عملیات روانیِ «به نقل از یک منبع آگاه از پنتاگون که خواسته نامش فاش نشود» خبر اصابت دو موشک به هواپیمای اوکراینی را با آب و تاب در رسانه‌ها منعکس کرده است. در آینده که مشخص شد این ادعای دروغ عاری از حقیقت است، هیچ‌کس مسئولیت این دروغ بزرگ را برعهده نخواهد گرفت./ توصیه می‌کنیم دولت آمریکا به جای دروغ‌پردازی و شکل دادن عملیاتی روانی، به نتایج بررسی کمیته‌های ذکرشده دقت کند./ متاسفم که سیستم عملیات روانی دولت آمریکا و همراهان آگاه و ناآگاه آنها با این دروغ‌پردازی‌ها بر زخم‌های جانکاه خانواده‌های داغدار نمک می‌پاشند.
بهرام پارسایی، نماینده شیراز در توییتر: سخن شتابزده و غيرحرفه‌اى رئیس سازمان هواپیمایی و مسئول منصوب ایشان در کمیته بررسی سانحه، دلیل عمده ابهامات و زیر سوال رفتن بیش از پیش کمیته بررسی سوانح است.
جمعه 20 دی
مارک روبیو، سناتور جمهوریخواه آمریکا در توییتر: ایران می‌داند هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین را به اشتباه سرنگون کرده است. آنها می‌دانند که نمی‌توانند برای مدتی طولانی این موضوع را پنهان کنند.
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا: مجموعه شواهد حاکی از آن است که هواپیمای اوکراینی با اصابت موشک پدافند ایرانی ساقط شده است.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه: از بویینگ به‌عنوان سازنده هواپیما برای مشارکت در تحقیقات دعوت کرده‌ایم./ خبرهای مربوط به ساقط شدن این هواپیما توسط موشک‌های ضدهوایی ایران فضاسازی‌های مشکوک است.
ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین: با توجه به اطلاعات جدید احتمال اصابت موشک پابرجاست./ از همه شرکای بین‌المللی به‌خصوص ایالات متحده ، کانادا و بریتانیا می‌خواهیم تا اطلاعاتی را که در خصوص این حادثه دارند ارایه کنند./ باید بدون «هر انگیزه سیاسی» در خصوص این ماجرا تحقیقات صورت بگیرد.
علیرضا رحیمی، نماینده و عضو هیأت رئیسه مجلس در توییتر: ملتهب کردن فضای عمومی و گمانه‌های انحرافی، قبل از رسیدگی فنی به علل حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی به‌طورقطعی، درنوع خود بی‌سابقه و بیشتر شائبه تحریک اذهان ومسأله‌سازی دارد. انتشارگمانه‌های تشویش‌گر، پرونده‌سازی جدید آمریکا علیه ایران با هدف انحراف اذهان از تحقیر آمریکا در عین‌الاسد است.
دومنیک راب، وزیر خارجه بریتانیا:خواهان تحقیقات کامل و شفاف هستیم. خانواده کشته‌شدگان این حادثه حق دارند که واقعیت را بدانند.
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی در کنفرانس خبری: ایران توانایی استخراج اطلاعات جعبه سیاه را در شرایط عادی دارد اما اگر نیاز باشد از کشورهای دیگر کمک می‌گیریم.
حسن رضایی‌فر، مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری در کنفرانس مطبوعاتی: شرکت بهره‌بردار اوکراینی باید تمام خسارت‌های ناشی از این سانحه را پرداخت کند.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه: یک هیأت 10نفره کانادایی برای رسیدگی به امور قربانیان کانادایی در حال سفر به ایران است. ما از هیچ کمکی برای تسهیل امور مربوط به کشورهایی که اتباع آنها در این حادثه غم‌انگیز دچار حادثه شده‌اند دریغ نخواهیم کرد و نتایج بررسی‌های فنی هم براساس مقررات ایکائو و با مشارکت نمایندگان اوکراین، بویینگ و با حضور متخصصان ناظر از سایر کشورهای خسارت‌دیده پس از تکمیل به‌طور شفاف به اطلاع عموم خواهد رسید.
علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی: هواپیما بیش از۱.۵ دقیقه در آتش درحال پرواز بود و اگر یک شیء به آن برخوردکرده باشد، این مدت پرواز قابل قبول نیست.
اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا: سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین نتیجه شلیک دو موشک زمین به هوا بوده است./ نیاز به تحقیقات مستقل در این حادثه وجود دارد و جعبه سیاه باید در دسترس محققان خارج از ایران برای بررسی قرار بگیرد.
لئونید سلوتسکی، رئیس کمیته امور خارجه در مجلس دومای روسیه: نیاز به حقایق و شواهد مشخص داریم و نه منابع خیالی و اطلاعاتی و تا الان چیزهای اعلام شده بی‌اساس هستند.
حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در بریتانیا در مصاحبه با شبکه اسکای‌نیوز: اطمینان دارم، نیروهای مسلح ایران مسئول سقوط هواپیمای اوکراینی نبوده‌اند./ هیچ موشکی در آن منطقه در آن زمان شلیک نشده است.
استفان لوون، نخست‌وزیر سوئد: ما خواهان تحقیقات سریع، کامل و شفاف هستیم.
سرگئی ریابکوف، جانشین وزیر خارجه روسیه: تا این لحظه هیچ دلیلی برای مقصر دانستن ایران وجود ندارد.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا: حاضریم تا هرگونه پشتیبانی و کمکی را که لازم باشد در تحقیقات سقوط هواپیمایی خطوط هوایی اوکراین انجام دهیم.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان: ایران نباید دلایل سقوط هواپیمای اوکراین در نزدیکی تهران را زیر فرش بزند.
وزیر دفاع هلند: براساس اطلاعات به‌دست آمده از سرویس اطلاعاتی هلند، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین احتمالا براثر اصابت موشک دچار سانحه شده است.
ینس استولنبرگ، دبیرکل ناتو: احتمال دارد هواپیمای مسافربری اوکراین به واسطه پدافند هوایی ایران ساقط شده باشد.
شنبه 21 دی
ستاد کل نیروهای مسلح ایران: هواپیمای مسافربری اوکراینی بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد هدف پدافند ضدهوایی قرار گرفته است.
اسحاق جهانگیری:
حادثه ساقط‌شدن هواپیمای اوکراینی در اثر خطای انسانی پدافند هوایی فاجعه‌ای سنگین و ملی است. همچنان باید پیگیر جدی و شفاف زمینه‌ها و عوامل بروز این خطای زیانبار بود و با همدردی و ژرف‌اندیشی دامنه‌ها و پیامدهای آن را تحمل‌پذیر کرد.
محمدجواد ظریف:
روزی غم‌انگیز. نتایج اولیه تحقیقات داخلی توسط نیروهای مسلح: اشتباه انسانی در زمان بحران ناشی از ماجراجویی ایالات متحده به فاجعه منجر شد.
مجید انصاری:
فاجعه مضاعف پس از سقوط هواپیمای مسافربری نحوه برخورد مسئولان با حادثه و اطلاع‌رسلانی درباره آن بود.
احمد توکلی:
باید از همان ابتدا حقیقت به مردم اعلام می‌شد. الان مردم مسئولان را دروغگو می‌دانند.
حسین مرعشی:
نیروهای مسلح چهارساعت پیش از انجام عملیات علیه نیروهای آمریکایی در عراق، دولت عراق را در جریان گذاشته بودند. آیا نمی‌شد به سازمان هواپیمایی اعلام می‌کردند که در این ساعات پروازی در تهران انجام نشود؟
محمدرضا عارف:
از موضع نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی خواستار استعفا، برکناری و برخورد در خور با مقصران، پنهان‌کاران و ناصادقان با ملت هستم.