[شهروند]  مردمی که حادثه‌ای طبیعی را در محل زندگی‌شان تجربه کرده‌اند، اگر آسیب جسمی ندیده باشند، علاوه بر ویران‌شدن خانه و زندگی، بنیان وجودی‌شان هم ویران می‌شود؛ همه امیدها و آرزوهایشان زیر آوارهای زلزله یا همراه با سیلاب ویرانگر خراب می‌شود. کسانی که احتمالا تجربه تلخ از دست‌دادن اعضای خانواده یا نزدیکان را هم داشته‌اند، نباید بعد از حادثه تنها رها شوند. آسیب‌های روانی و اجتماعی یک بلای طبیعی می‌تواند تا سال‌ها در وجود مردم منطقه وقوع حادثه باقی بماند و پیامدهایی به بار آورد که جبرانش سخت است. همراهی معنوی و حمایت‌های روانی یکی از زیرشاخه‌های مهم فعالیت‌های جمعیت هلال‌احمر است؛ وظیفه‌ای که تیم‌های سحر سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر آن را برعهده دارند. جوانان هلال‌احمری که در حال حاضر تعدادشان به بیش از یک‌میلیون نفر می‌رسد، با رویکرد اصلی تسکین آلام بشری و تأمین احترام و کرامت انسان‌ها همسو با فدراسیون جهانی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر حرکت می‌کنند و پیشتازان بشردوستی در کشور هستند.

سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان قدیمی‌ترین زیرمجموعه این نهاد با بیش از۷۰‌ سال عمر در عرصه‌ بهره‌گیری از نیرو و استعداد جوانان در مسیر بشردوستی گام برمی‌دارد؛ و در این مسیر جوانانی را که علاقه‌مند به بشردوستی و کمک به هم‌نوعان خود هستند، جذب می‌کند و تحت پوشش قرار می‌دهد. بیش از بیست‌میلیون جوان در کشور داریم که می‌توانند مخاطب و متقاضی ورود به جمعیت هلال‌احمر  باشند؛ سازمان جوانان هلال‌احمر مسئولیت جذب، سازماندهی و فعالیت اعضای ۱۸ تا ۲۹‌ سال را در قالب کانون‌های مختلف عهده‌دار است. معاونت دانشجویی و سازمان جوانان هلال‌احمر از اداره‌های دانشجویی و طلاب، اداره جوانان و روستایی و اداره اردوها و مسابقات تشکیل شده است که کانون‌هایی با همین عناوین در زیرشاخه همین ادارات فعالیت می‌کنند. فعالیت‌های این سازمان منطبق بر برنامه پنج ساله جمعیت هلال‌احمر اهداف چهارگانه‌ای را دنبال می‌کند که شامل تلاش برای تسکین آلام بشری، تأمین احترام انسان‌ها، کوشش برای برقراری صلح و دوستی و همچنین حمایت از سلامت و زندگی انسان‌ها و استراتژی YES (Youth Engagement Strategy)  فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب‌سرخ و هلال‌احمر می‌شود. با توجه به ماهیت سازمان جوانان و عضویت بیش از یک‌میلیون جوان داوطلب در کانون‌های مختلف سازمان، ساختاری طراحی شده است که جوانان بیش از گذشته در تصمیم‌سازی‌ها در کنار مدیران استانی و ستادی قرار گیرند. از همین رو، مطابق با اهداف استراتژی ۲۰۲۰ فدراسیون جهانی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر و تأکید بر نقش مهم جوانان به‌عنوان مدیران آینده (استراتژی  YES) به منظور تقویت نقش مشارکت، تصمیم‌گیری و مسئولیت‌پذیری،  طرح راه‌اندازی مجامع دبیران کانون‌های سازمان جوانان در سطح استانی و ملی در‌ سال ۱۳۹۴ در دستور کار سازمان جوانان قرار گرفت.

کانون‌ها تشکلی غیرسیاسی برای کسب دستاوردهای بشردوستانه
کانون‌های هلال‌احمر تشکلی غیرسیاسی و غیردولتی هستند که برای تلاش به منظور تسکین آلام بشری، تأمین احترام انسان‌ها، کوشش در برقراری دوستی و صلح پایدار در میان ملت‌ها و همچنین حمایت از زندگی و سلامت انسان‌ها در قالب ضوابط آیین‌نامه‌های مربوطه به منظور تحقق اهداف سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر در مراکز امور جوانان هلال‌احمر، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی، حوزه‌ها و مدارس علمیه و روستاهای کشور تأسیس می‌شوند. این کانون‌ها برای جوانان فضایی دوستانه فراهم می‌کنند تا بتوانند ایده‌هایشان را به اجرا درآورند و در کنارش کار گروهی، ارتباطات اجتماعی، همکاری و مدیریت را تجربه کنند، خودشان را محک بزنند، نقاط قوت و ضعف‌شان را بشناسند و درنهایت توانایی‌های اجتماعی‌‌شان را ارتقا بدهند.  در کنار همه اینها کانون‌ها با نگاه بشردوستانه و کار داوطلبانه نقش مهمی در حل مشکلات دانشجویی، روستایی و گروه‌های دیگر دارند. در حال حاضر بیش از 3‌هزار کانون دانشجویی، طلاب، جوانان و روستایی با حدود ۲۶۸‌هزار عضو فعالیت می‌کنند و بسیاری از برنامه‌ها و دستاوردهای سازمان جوانان بر پایه فعالیت‌های آنها کسب شده است. تیم‌های سحر یکی از مهم‌ترین خروجی‌های همین کانون‌ها محسوب می‌شوند که جوانان متخصص در حوزه روان‌درمانی و روان‌پزشکی را شامل می‌شود که وظیفه سنگین حمایت‌های روانی و اجتماعی را برعهده دارند. تشکیل تیم‌های حمایت‌های روانی و اجتماعی در حوادث و بلایا(سحر) ازجمله مهم‌ترین طرح‌ها و دستاوردهای سازمان جوانان محسوب می‌شود که آثار آن در حوادث مختلف مشهود است، آخرین نمونه‌های مهم فعالیت این تیم‌ها به زلزله کرمانشاه، سیل خوزستان و لرستان و زلزله آذربایجان برمی‌گردد.
مأموریت ارایه خدمات حمایت روانی و اجتماعی به آسیبی‌دیدگان در بلایا براساس مصوبه شورای‌عالی جمعیت هلال‌احمر در ‌سال۹۱ به سازمان جوانان هلال‌احمر واگذار شد که در پی آن در ‌سال۹۲ تیم‌های سحر (سامانه حمایت‌های روانی و اجتماعی) تشکیل شد. افراد این تیم‌ها اغلب دارای مدارک مرتبط در رشته‌های روانشناسی، مددکاری، علوم‌تربیتی، مشاوره و علوم‌اجتماعی هستند تا بتوانند خدمات تخصصی را ارایه کنند.

 کسب برترین جایزه بشردوستانه در ‌سال ۲۰۱۳
معاونت دانشجویی و جوانان سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر به ایجاد کانون‌های بشردوستانه در مراکز اصلاح و تربیت و بند جوانان و نسوان زندان‌ها اقدام کرد تا گامی در مسیر تغییر نگرش نوجوانان و جوانان معارض با قانون برداشته باشد. کانون‌های بشردوستانه ‌سال۱۳۹۰ برای خدمات‌دهی به نوجوانان و جوانان در حوزه‌های آموزشی و فرهنگی در کانون‌های اصلاح و تربیت کشور راه‌اندازی شدند. این خدمات در راستای اهداف و چشم‌اندازهای جمعیت هلال‌احمر و زمینه‌های همسو با نوع‌دوستی و کمک به دیگران طراحی شده است؛ از آموزش‌های امداد و کمک‌های اولیه و آشنایی با فعالیت‌های بشردوستانه گرفته تا فعالیت‌های فرهنگی مختلف. همین اقدام سازمان جوانان به کسب جایزه ویژه جوانان در ‌سال ۲۰۱۳ منجر شد که برترین جایزه بشردوستانه به شما می‌رود. هر چند اکنون این طرح با توجه به اتمام انعقاد تفاهم‌نامه با سازمان زندان‌ها و نبود همکاری به حالت تعلیق درآمده است.

با یکدیگر برای انسانیت
کاروان نیکوکاری، طرح ابداعی دیگری از سازمان جوانان است که به طرحی برگزیده در حوزه بین‌المللی تبدیل شده است. این طرح با ترویج فعالیت‌های بشردوستانه و بهبود زندگی اقشار آسیب‌پذیر با مشارکت جوانان عضو، ارتقای دانش و مهارت‌های عملی روستاییان در زمینه امداد و کمک‌های اولیه و مقابله با حوادث و بلایای طبیعی، ایجاد زمینه رشد و توسعه در ابعاد مختلف امدادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی در روستاهای محروم و دورافتاده را هدف قرار داده است؛ بر این اساس غنی‌سازی اوقات فراغت جوانان شهری و روستایی به صورت بهینه در طول ‌سال با مشارکت فعال جوانان عضو در سطح روستاهای محروم سراسر کشور انجام می‌شود. در این راستا انتخاب طرح کاروان نیکوکاری به‌عنوان طرح برگزیده در رقابت جهانی «با یکدیگر برای انسانیت» در جریان شانزدهمین اجلاس فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب‌سرخ و هلال‌احمر در سال۲۰۰۷  بین ۱۸۶ کشور، افتخاری دیگر برای جوانان نیکوکار ایران در عرصه خدمت‌رسانی و بشردوستی به شمار می‌رود که سال۲۰۰۱ نیز (۸۹) با رویکرد اجتماع‌محور ارتقا پیدا کرد.

از رفاقت مهر تا کمپین ملی نه به تصادفات جاده‌ای
برگزاری مسابقات فرهنگی و ورزشی سراسری جزو مهم‌ترین برنامه‌های ثابت سازمان جوانان در 10سال اخیر است. مسابقات سراسری رفاقت مهر از فعالیت‌های آموزشی و تربیتی تأثیرگذار و از عرصه‌های پرطرفدار و مورد توجه جوانان داوطلب هلال‌احمر است که همه ساله جمع زیادی از جوانان علاقه‌مند و عضو به صورت گروهی در محیطی پویا و پرنشاط با هم به رقابت می‌پردازند تا ضمن اشاعه ارزش‌های انسان‌دوستانه و تحقق اهداف عالی جمعیت هلال‌احمر زمینه ارتقای توانمندی‌های علمی و امدادی اعضا برای حضور در عرصه‌های خدمات امدادی و بشردوستی فراهم شود. این مسابقات تاکنون در ۲۹‌سال به صورت مستمر برگزار شده که سال گذشته در رشته‌های مهارت‌های امدادی شامل کمک‌های اولیه و امداد، اسکان اضطراری، حمل مصدوم در قالب تیم‌های صلح، دوستی و مهرورز و زبان انگلیسی با شعار «رفاقت، مهر، جوانان، توسعه فرهنگ بشردوستی» برنامه‌ریزی و اجرا شد. این مسابقات در سه سطح شهرستانی، استانی و کشوری و با حضور بیش از ۳۰‌هزار جوان داوطلب تا‌ سال 97 اجرا شده است.
ایران جزو ۱۰ کشور نخست در تصادفات جاده‌‌ای است و بالاترین میزان تصادفات و تلفات جاده‌ای نیز در سفرهای نوروزی اتفاق می‌افتد. پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی ناشی از تصادفات جاده‌ای با توجه به فرهنگ رانندگی نامناسب در کشورمان یکی از ضرورت‌های جامعه ما محسوب می‌شود. یکی دیگر از برنامه‌های مهم سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر طرح ایمنی و سلامت مسافران نوروزی است؛ این طرح هرساله با مشارکت ۲۰‌هزار نفر از جوانان سازمان در هزار پایگاه ثابت و سیار با تأکید بر آگاه‌سازی و پیشگیری از وقوع سوانح جاده‌ای و داشتن سفری ایمن و سالم با شعار «بی‌گدار به جاده نزنیم، ظریف برانیم» هر ساله در آستانه نوروز از بیست‌وپنجم اسفند ماه لغایت چهاردهم فروردین ماه برگزار می‌شود. این طرح ۱۸‌سال است که برگزار می‌شود و در ‌سال گذشته بیش از ۵‌میلیون نفر از خدمات مختلف ایمنی و سلامت بهره بردند. خدماتی که در بخش‌های مختلف سلامت، فرهنگی و حتی محیط‌زیستی ارایه می‌شود و تمام این فعالیت‌ها با استفاده از ظرفیت جوانان عضو صورت می‌گیرد. از جمله دلایلی که طرح ملی ایمنی و سلامت مسافران نوروزی را کاری ویژه جلوه می‌دهد این است که این طرح یکی از معدود طرح‌های پیشگیرانه در زمینه آسیب‌های اجتماعی ناشی از تصادفات است که در کشور اجرا می‌شود. کمپین نه به تصادفات جاده‌ای هم ازجمله برنامه‌هایی است که هر ‌سال با هدف حساس‌سازی آحاد جامعه نسبت به خطرات پیش‌رو و تغییر رفتار در رانندگی با حضور جوانان هلال احمری در جاده‌های سراسر کشور برگزار می‌شود. علاوه بر طرح‌های فرهنگ‌سازی رانندگی، «سحاب» نوروزی، اکیپپ‌های گشت سیار سحاب (سامانه حرکت‌های امدادی و بشردوستانه) گروه‌های امدادی و بشردوستانه سازمان‌یافته‌ای هستند که در قالب تیم‌های دو نفره (به صورت پیاده یا دوچرخه‌سوار) با رویکرد ایمنی و سلامت مسافران نوروزی در ایام مسافرت هم‌میهنان نسبت به ارایه خدمات امدادی و بشردوستانه در آسیب‌پذیرترین و مسافرپذیرترین نقاط و مناطق سیاحتی، ساحلی و فرهنگی اقدام می‌کنند.