[ابراهیم عباسآبادی] محمدحسین مهدویان در تمام پنجسال اخیر که در جشنواره فیلم فجر فیلم داشته، از چهرههای مهم و جنجالی آن سال بوده است. امسال هم این روند با فیلم «درخت گردو» استمرار یافت. فیلمی درباره بمباران شیمیایی سردشت که مهدویان روایتی دردناک و تکاندهنده از آن روزی ارایه داده که تأثیرش را بر زندگی مردمان یک شهر تا سالهایسال نهاد.
محمدحسین مهدویان در «درخت گردو» در دل فاجعه بمباران شیمیایی سردشت کردنشین داستان رنج خانوادهای را روایت میکند که انگار زندگیشان در ثانیهای از هم پاشید.
این پنجمین حضور متوالی شما در جشنواره است. آیا با طراحی خاصی سراغ جشنواره آمدهاید؟ بگذار اینگونه بپرسم که برایتان حضور در جشنواره چهقدر مهم است؟
-نه قطعا نقشه خاصی برای حضور در جشنواره ندارم. فقط این موضوع که من فیلمسازم و دلم میخواهد فیلم بسازم و کاری هم جز فیلمسازی ندارم، میتواند این حضور را توضیح دهد. درواقع اینکه این پنجمینسال حضورم است، تنها و تنها به این دلیل است که حالا شانس، فرصت، ایدههای گوناگون و... باعث شده در این سالها بتوانم به کار اصلیام یعنی فیلمسازی بهطور مستمر بپردازم.
در کارنامهتان جز لاتاری نگاه به تاریخ معاصر این مرز و بوم وجه پررنگی دارد. آیا درخت گردو از این منظر برایتان مهم بوده یا دلایل و دغدغههای دیگری برای روایت داستان درخت گردو داشتید؟
- بارنخست که با داستان درخت گردو روبهرو شدم، از موضوع آن خوشم آمد و برایم جذاب بود و به همین دلیل تصمیم گرفتم آن را بسازم.
یعنی اطلاعاتی که درباره بمباران سردشت به دست آوردید، شما را مجاب به ساختن این فیلم کرد؟
-این درست است که بمباران سردشت فاجعهای بزرگ و مهم است، اما مواجهه من با داستان خانوادهای که میبینیم، دلیل اصلی ساخته شدن این فیلم بود و نه صرف روایت فاجعه بمباران. درواقع دستمایه اصلی فیلم اتفاق تلخی است که بر این خانواده رخ داده.
درباره انتخاب بازیگران فیلم حرف و حدیثهایی وجود دارد و خیلیها به این امر انتقاد دارند. بهخصوص در مورد مهران مدیری. درباره این تصمیم میگویید؟
-این درست است که مهران مدیری تاکنون بیشتر به دلیل نقشهای طنز شناخته شده، اما برای من استفاده از بازیگران در نقشهای دور از ذهن و دور از وجه غالب کارنامهشان یک چالش دشوار و البته شیرین است و برای همین هم مدیری را برای این نقش در نظر داشتم که خوشبختانه او هم با اینکه در انتخاب نقش خیلی سختگیر است، این نقش را قبول کرد.
بعضیها انتقاد کردهاند که موضوع و داستان درخت گردو شاید در سینمای مستند بهتر جواب میداد. شما با این عقیده مخالفید؟
-شاید. شاید هم نه. بههرحال فیلم داستانی با توجه به مخاطبان بیشتری که دارد برای روایت داستانها و مضامین جذاب مدیوم جذابتری است. بههرحال مضامین برای تأثیرگذار بودن باید دیده شوند.
برای اکران بینالمللی فیلم هم فکر کردهاید؟
-حتما. در طول ساخت فیلم به این موضوع به شدت فکر میکردم. بههرحال موضوع انسانی و فاجعه غیرقابل بیان و تصوری که در فیلم میبینیم، اگر برای مردمان دیگر مناطق دنیا هم روایت شود، قطعا تأثیر بیشتر و بهتری خواهد داشت. سالهاست درباره استفاده از تسلیحات کشتار جمعی صحبت میشود و این بحران بشری بحثهای زیادی در این سالها به وجود آورده است. این فیلم میتواند به مخاطبان زیادی درباره این موضوع و فجایعی که به بار میآورد، آگاهی بدهد.
روز گذشته در یکی دو رسانه از شما به دلیل نگاه ضدجنگ انتقاد کردهاند.
- هیچوقت براساس مانیفست فیلم نمیسازم. اما این را قبول دارم که درخت گردو زشتیهای جنگ را تصویر کرده است. اما حتی در این حد هم فکر شده و برای نشان دادن زشتیهای جنگ سراغ ساخت این فیلم نرفتهام.