[شهروند] یک هفته مانده به یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران نتایج نظرسنجی‌ای را منتشر کرد که در آن از شهروندان تهرانی درباره انتخابات مجلس، عملکرد دولت، شهرداری و شورای اسلامی شهر پرسش شده است. براساس این نظرسنجی که نیمه اول بهمن ماه امسال انجام شده، میزان مشارکت تهرانی‌ها در انتخابات مجلس یازدهم 24.2درصد برآورد شده است.
ابزار جمع‌آوری اطلاعات این نظرسنجی، پرسشنامه بوده که از طریق مصاحبه حضوری تکمیل شده و آن‌طور که احمد نادری، رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران می‌گوید جمعیت آماری این طرح شامل شهروندان بالای 18سال ساکن مناطق بیست‌ودوگانه شهر تهران بوده است. فرآیند گردآوری اطلاعات و پرسش از مردم هم در میادین و مکان‌های عمومی شهر بوده است. در مجموع و با توجه به جمعیت مناطق بیست‌ودوگانه شهر تهران به 50 نقطه از شهر مراجعه و با توجه به مشخصات و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نمونه آماری براساس اطلاعات سرشماری‌سال 1395، در مجموع 1000 پرسشنامه تکمیل شده است.
نادری درحالی از آمار 24درصدی مشارکت تهرانی‌ها در انتخابات می‌گوید که معتقد است این آمار با توجه به نزدیک شدن به زمان انتخابات ممکن است تغییر کند و افزایش داشته باشد: «این را تجربه انتخابات گذشته نشان می‌دهد. در انتخابات سال‌های گذشته با نزدیک شدن به زمان برگزاری تعداد رأی‌دهندگان بیشتر شده است.» این درحالی است که آمار مشارکت در شهر تهران با استان تهران یا سایر استان‌ها تفاوت فاحشی دارد. به گفته نادری 21 مدل در کشور برای رأی‌دهی وجود دارد که از جمله آنها رأی‌دهی رفاقتی، قومی و ... است که این مدل‌ها اصولا در شهرستان‌های مختلف عملیاتی می‌شود و افراد بیشتری براساس گرایشات‌شان ممکن است در انتخابات شرکت کنند.
افزایش 25درصدی نارضایتی از عملکرد شورای شهر تهران
مردان حاضر در نظرسنجی دانشگاه تهران، 1/50درصد و زنان شرکت کرده در این نظرسنجی هم 9/49درصد بوده‌اند. همچنین بیشترین گروه سنی شرکت‌کننده در این نظرسنجی، 31 تا 50سال است و بعد از آن گروه سنی بین 18 تا 30سال قرار دارند. از سوی دیگر میزان تحصیلات 51درصد از افرادی که در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند دیپلم و زیردیپلم و تنها 6/8درصد از افراد با تحصیلات عالی در این نظرسنجی حاضر شده‌اند.
از جمله دیگر بخش‌هایی که این نظرسنجی آن را پوشش داده و از هزار زن و مرد تهرانی درباره‌اش پرسیده، عملکرد شهرداری تهران و شورای شهر بوده است.
در حوزه عملکرد شهرداری، هشت حوزه اجتماعی شامل حمل‌ونقل و ترافیک، آلودگی هوا و محیط‌زیست، نوسازی بافت‌های فرسوده، شفافیت، اوقات فراغت و ... سنجش شده است که تهرانی‌ها بدترین عملکرد شهرداری را درباره نداشتن شفافیت در بودجه و مناقصه و بعد از آن مدیریت آلودگی هوا و محیط‌زیست دانسته‌اند. از سوی دیگر بهترین عملکرد شهرداری تهران از نظر شهروندان هم به حفظ و توسعه فضاهای سبز و بوستان‌ها مربوط است که 5/47درصد تهرانی‌ها وضع توسعه بوستان‌ها را مناسب دانسته‌اند. نکته دیگر این نظرسنجی به عملکرد شورای شهر مربوط است؛ 9/43 درصد شهروندان معتقدند عملکرد شورای شهر نسبت به دوره قبل فرقی نکرده، 25درصد می‌گویند بدتر شده و 13 درصد معتقدند عملکرد بهتری را نسبت به شورای قبلی شاهد بوده‌اند اما میانگین نمره رضایت از عملکرد شورای شهر از 10، 3.8 بوده. نمره‌ای که نادری آن را نامناسب می‌داند.
در این میان بخش‌هایی از این نظرسنجی که سوالاتی درباره سیاست‌های قوه مجریه و تأثیر برجام در حفظ منافع ملی است، ازجمله قسمت‌هایی بود که باعث شد حاضران در این نشست برخی از پرسش‌های مطرح شده در پرسشنامه را همراه با سوگیری بدانند و نادری در پاسخ به این پرسش و همچنین در چرایی سوگیری‌های خود گفت: «در طراحی این پرسشنامه افراد از طیف‌های مختلف حاضر بودند. پرسشنامه بدون هیچ سوگیری سیاسی طراحی شده و کاملا علمی است، اما در بررسی و صحبت از آن افراد می‌توانند نظر خودشان را داشته باشند.» از سوی دیگر بخشی از این نظرسنجی به طرق پیگیری اخبار و تحولات جامعه برمی‌گردد. در این بخش هم 40درصد افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی می‌گویند صداوسیما مهم‌ترین منبع کسب خبرشان است و پس از آن 26درصد افراد از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کنند. نادری همچنین در شبهه ایجادشده درباره درصد بالای استفاده از صداوسیما هم می‌گوید این نشان می‌دهد صداوسیما هنوز رسانه تأثیرگذاری است و بعد از آن رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های ماهواره‌ای قرار دارند. البته بحث اعتماد به صداوسیما با استفاده از آن فرق دارد، ممکن است افراد به اخبار صداوسیما گوش کنند، اما اعتمادی به آن نداشته باشند، این نکته نیازمند بررسی دیگری است.»
در این نظرسنجی روزنامه‌ها تنها منبع اطلاعاتی 1/1درصد افراد و منابع کسب خبر در میان اصولگرایان و اصلاح‌طلب‌ها متفاوت بوده است. اصولگرایان بیشتر از صداوسیما استفاده می‌کنند و اصلاح‌طلبان رسانه‌های اجتماعی را ترجیح می‌دهند.
یک نظرسنجی دیگر
روز گذشته درحالی آمار این نظرسنجی را موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران منتشر کرد و نادری آن را جزو معدود نظرسنجی‌هایی دانست که به شکل کامل درباره مشارکت در انتخابات منتشر شده که پیش از این در دوازدهم دی ماه، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، نتایج نظرسنجی‌اش از شهروندان تهرانی درباره انتخابات پیش‌رو را منتشر کرده بود. براساس نظرسنجی ایسپا احتمال میزان مشارکت در زمان انجام نظرسنجی تمایل مردم تهران برای شرکت در انتخابات 21درصد و برای مردم استان تهران 27درصد بود. همچنین 44.2درصد مردم استان تهران گفته بودند که به هیچ‌وجه در انتخابات مجلس شرکت نمی‌کنند که این نسبت برای مردم شهر تهران 49.4درصد و برای مردم شهرستان‌های تهران 34.1درصد است.
81.4درصد از پاسخگویان استان تهران از شرایط کشور راضی نیستند. این میزان در شهر تهران 85درصد و در شهرستان‌های تهران 74.5درصد است. تنها 18.2درصد از پاسخگویان استان تهران گفته‌اند از شرایط کشور راضی‌اند که این نسبت در شهر تهران 14.4درصد و در شهرستان‌های تهران 25.3درصد است.
در نظرسنجی اخیر موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران میزان نارضایتی مردم تهران بسیار بالاست و در پاسخ به این پرسش که «در حال حاضر به‌طورکلی از شرایط و وضع مدیریت کشور راضی هستید؟» 7/93درصد از جامعه آماری اعلام نارضایتی کردند و تنها 5درصد تهرانی‌ها راضی بودند. همچنین 76درصد از مردم تهران عملکرد دولت در حوزه کنترل تورم و گرانی را ضعیف دانستند و ضعف بعدی را در مبارزه با فساد اقتصادی و مالی، ایجاد اشتغال، افزایش عدالت و آزادی بیان و نبود فضای گفت‌وگو در جامعه بیان کردند.