هماهنگ‌کننده امور حمایتی کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ در حاشیه این کارگاه در گفت‌وگو با «شهروند» از لزوم توجه جدی جمعیت‌های ملی به بازپیوند خانواده و مشارکت هلال‌احمر ایران با کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ می‌گوید.
هدف از برگزاری این کارگاه آموزشی چیست؟
اهداف متعددی برای این کارگاه درنظر گرفته شده است: تبادل تجربه بین شرکت‌کنندگان؛ معرفی رویکرد کلی نهضت صلیب‌سرخ/ هلال‌احمر با تأکید بر نقش و مسئولیت هریک از آنها در حوزه بازپیوند خانواده؛ به‌علاوه جنبه فنی اهمیت نقش نهضت صلیب‌سرخ/ هلال‌احمر در ارایه خدمات بازپیوند خانواده به کسانی که به آن نیاز دارند. همچنین این کارگاه می‌تواند ایجاد حساسیت لازم در مورد اهمیت بهداشت روانی و حمایت روانی- اجتماعی و نیز فعالیت‌های پزشکی قانونی را در این حوزه برای داوطلبان امور بشردوستانه نهادینه کند.
محتوای ارایه‌شده در کارگاه چه مباحثی بود؟
محتوای کارگاه بسیار متنوع بود و به شکلی به شرکت‌کنندگان ارایه شد که همه می‌توانستیم در بحث شرکت کنیم. عناوین مطرح‌شده عبارت بودند از: چرا نهضت صلیب‌سرخ/ هلال‌احمر خدمات بازپیوند خانواده ارایه می‌دهد (تعهدات هریک از ارکان نهضت)؛ ما (شبکه نهضت صلیب‌سرخ/ هلال‌احمر) چگونه این کار را انجام می‌دهیم؟؛ ابزارها و فرم‌های به کار رفته و نیز اهمیت حفاظت از داده‌های شخصی (آیین‌نامه رفتاری بازپیوند)، رویکرد «هیچ صدمه‌ای نزنیم» و بهداشت روانی و حمایت روانی- اجتماعی از کسانی که خدمات بازپیوند ارایه می‌دهند. نکته مهم دیگر اینکه شرکت‌کنندگان همچنین نسبت به فعالیت‌های پزشکی قانونی و اهمیت گردآوری اطلاعاتی که می‌تواند به تعیین هویت بقایای انسانی کمک کند، آگاهی یافتند.
در بازپیوند خانواده چه تکنیک‌ها و تجهیزاتی به کار می‌رود؟
اجازه دهید اصلاح کنم و به جای تکنیک بگویم ابزار (مانند تلفن موبایل، رایانه، وب‌سایت و غیره). درحالی که از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنیم، ولی باید نسبت به جنبه‌های فرهنگی و حساسیت‌های موجود هم که به پرونده و درنهایت فعالیت‌های بازپیوند ربط دارد، آگاه باشیم. پیشنهاد می‌کنم که با همکاران‌مان در واحد جست‌وجوی جمعیت هلال‌احمر هم حرف بزنید. این واحد در طول 30سال گذشته در ارایه خدمات بازپیوند فعال بوده است. آنها می‌توانند تمامی ابزارهایی را که در اختیار دارند، به شما معرفی کنند.
در اجتماعات بزرگ، مثلا مراسم اربعین، چه تدابیری باید توسط مردم اندیشیده شود تا از اعضای خانواده و گروه خود جدا نشوند؟
به منظور جلوگیری از جدایی افراد: بروشورهای «صحت و سلامت» (safe and well) تهیه می‌شود. این بروشورها می‌تواند به‌طور خلاصه توضیح دهد که مردم باید پیش از سفر نسبت به چه مسائلی آگاهی داشته باشند تا از جدایی اعضای خانواده پیشگیری شود. درصورت لزوم می‌توان این بروشور را مناسب با مراسم اربعین طراحی کرد. اما برای کسانی که در این فعالیت نقش داشته یا آن را پشتیبانی می‌کنند، در هر رویداد بزرگی باید از پیش آماده بود. این فقط به بازپیوند مربوط نمی‌شود بلکه دیگر جنبه‌ها نظیر کمک‌های اولیه، بهداشت، غذا و غیره را هم در برمی‌گیرد. لازم است منابع انسانی کافی در اختیار باشد و کسانی که در این کار نقش دارند، حداقل آموزش‌ها، تجهیزات و اسناد لازم برای کار را دریافت کرده باشند. هماهنگی هم مسأله مهمی است؛ نه فقط در سطح داخلی در جمعیت هلال‌احمر بلکه در سطح نهضت، مثلا در مورد اربعین وقتی مردم به کربلا یا نجف سفر می‌کنند، همکاری و هماهنگی بین جمعیت‌های هلال‌احمر ایران و عراق ضروری است.
این کارگاه آموزشی چگونه می‌تواند به خدمات بازپیوند خانواده در جمعیت هلال‌احمر کمک کند؟
جمعیت هلال‌احمر ایران از 30سال پیش واحد جست‌وجو داشته است. تأکید ما بر ظرفیت‌سازی، تبادل تجارب، درس‌های آموخته‌شده و انطباق فعالیت‌ها با شرایطی است که می‌تواند به جدایی منجر شود. واحد جست‌وجوی کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ و جمعیت هلال‌احمر در واقع عضو شبکه روابط خانوادگی در نهضت صلیب‌سرخ/ هلال‌احمر است و بدین ترتیب کماکان به ارایه خدمات خود به کسانی که تحت‌تأثیر درگیری، بلایای طبیعی و نیز مهاجرت و دیگر شرایط مشابه مانند اربعین هستند، که می‌تواند منجر به جدایی افراد شود، ادامه خواهد داد.