اهدای جایزه اسکار بهترین فیلم به «انگل» با اینکه حیرت بسیاری از دوستداران سینما را برانگیخت، اما برای عدهای دیگر که از سازوکار جوایز اسکار -خصوصا طی سالهای اخیر- مطلعهستند، چندان تعجببرانگیز نبود. کما اینکه منتقدی قدیمی پس از اعلام رأی آکادمی به شوخی اذعان داشت «انگل» کرهای خوششانس بود که سال 2019 فیلم مهمی با حضور محوری سیاهپوستان یا دگرباشان جنسی -بهعنوان موضوعات مورد علاقه داوران اسکار- به روی پرده سینماهای دنیا نرفت. این یک حقیقت است که جشنوارههای جهانی در برهههای مختلف موضوعات خاصی را محور تصمیمگیریهای خود قرار میدهند و براساس هنجارهای آن مقطع زمانی خاص به انتخاب فیلمها برای نمایش در جشنواره و نهایتا اهدای جوایز میپردازند. اسکار با اینکه شکل و شمایل جشنوارههایی چون کن، ونیز، برلین، کارلووی واری و... را ندارد، اما سیاستهای خود را در بخش اهدای جوایز به نمایش میگذارد. در واقع اینکه در دهه نخست قرن بیستویکم (از 2010 تا 2020) سه فیلم «12سال بردگی»، «مهتاب» و «کتاب سبز» با داستانهایی حول محور زندگی رنگینپوستان برنده اسکار بهترین فیلم شدهاند، به هیچ عنوان اتفاقی نیست و نشانگر همان چیزی است که از آن با عنوان «سیاست اسکار» یاد میشود. توجه ویژه اسکار به آفریقایی-آمریکاییها (خصوصا در دهه اخیر) را شاید بتوان یکی از بازخوردهای ورود یک سیاهپوست به کاخ سفید آن هم برای نخستین بار در تاریخ آمریکا قلمداد کرد. این درحالی است که همین آکادمی تخصصی بهعنوان چکیده و عصاره سینمای آمریکا تا دهه 70 میلادی رنگینپوستان ایالات متحده اعم از آفریقایی-آمریکاییها و سرخپوستان را در سیاستهای خود حتی به حساب نمیآورد و درست به همین دلیل وقتی در سال 1964 میلادی و در جریان برگزاری سیوششمین دوره جوایز اسکار، سیدنی پوآتیه موفق شد بهعنوان نخستین هنرپیشه آفریقایی-آمریکاییتبار جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای بازی در فیلم «زنبقهای مزرعه» از آن خود کند، دود از کله خیلیها بلند شد! اما همان زمان نیز آنهایی که خبرهتر بودند، خوب میدانستند اعضای آکادمی این بار نیز دست به سیاسیکاری زده و خواستهاند همزمان با اوجگیری مبارزات جنبش حقوق مدنی آمریکاییهای آفریقاییتبار به رهبری دکتر مارتین لوترکینگ با اهدای جایزه به یک سیاهپوست خود را در هماهنگی کامل با جو غالب قرار دهند. اما بیشک همه اینها نافی تواناییهای مردی که لقب نخستین سیاهپوست فاتح اسکار را یدک میکشد، نیست. سیدنی پوآتیه که 93سال پیش در چنین روزی، برابر بیستم فوریه 1927 میلادی در میامی به دنیا آمد و طی بیش از نیم قرن فعالیت هنری در 55فیلم بهعنوان بازیگر ایفای نقش کرد.