[امیرحسین امیرفیض] نمایشنامه «اقامت اجباری» نوشته امیرحسین مصلی از سوی انتشارات «افراز» منتشر شده است. این نمایشنامه درباره معلمی است که چندین نسل از دانشآموزان یک دهکده را تربیت کرده اما عاقبت به دلیل نافرمانی نسبت به بخشنامهای پیرامون آموزش کشتن گنجشکها به کودکان، به جرم تخطی از فرامین شورا در مدرسهای که خود بنا کرده، محصور میشود؛ مأمورانی که وظیفه نگهبانی از این معلم را برعهده دارند، هرکدام روزی از شاگردان او بودهاند و همین موضوع باعث میشود تا چالشهایی اخلاقی میان آنها به وقوع بپیوندد؛ معلم که در این اقامت اجباری برای همکاری با شورا توسط مأموران تحتفشار است، بهطور پنهانی از گنجشکی زخمی نیز نگهداری میکند که ناگهان....
این نمایشنامه از دو نکته مهم و حایز اهمیت برخوردار است؛ اول آنکه درعصر حاضر که ادبیات ایران نمایشی ایران درگیر فرمزدگیهای دفرمه شده و تهی از پیچیدگیهای قصه و روایت است، بهواقع باید گفت که در نمایشنامه اقامت اجباری شاهد درامی کنشمند و نفسگیر هستیم که پیشتر در کتابهای تکنیکال نویسندگی کلاسیک درباره آن خواندهایم؛ و همین داستان قوی و چند لایه فرم جذاب و باورپذیری را در بستر این نمایشنامه ساخته و پرداخته است. نکته دوم مضمون سیاسی-اجتماعی این اثر است. شالوده هنری کار به قدری مستحکم پیریزی شده است که مانع از خطر شعارزدگیهای مرسوم در چنین آثاری میشود. این اثر در واقع مخاطب را با مبحثی بکر چون اقامت اجباری درگیر میکند که از دیرباز در جوامع متعدد، اندیشمندان با آن دست به گریبان بودهاند؛ همین استمرار، نوعی فراموشی عمومی نسبت به محکومان چنین مجازاتی را پدید آورده است. با این حال، اندیشمند محصور در این نمایشنامه پیش از آنکه قهرمانی کاریزماتیک باشد، با شخصیتپردازی چند بعدی، مصلحی اصلاحگر معرفی میشود که به جای مظلومنمایی، کنش دیروز خود را عامل واکنش امروز زندانبانانش میپندارد. همین موضوع باعث میشود تا با یک تصمیم شخصی در این اقامتگاه اجباری، فردای جامعه خود را برای مصونماندن از تکرار ظلم، دچار استحاله کند؛ چنانکه در پیشگفتار این کتاب نیز آمده است: ««اقامت اجباری» در ناکجاآبادی بیزمان به وقوع میپیوندد. با وجود آنکه این اثر دارای رویکردی واقعگرایانه است، شاید در نگاه نخست انتزاعی و استعاری قلمداد شود؛ اما وجه اشتراک در چنین تضادی، ریشه در سرنوشت شگرف انسان معاصر در مواجهه با اسلوب انحصارگرایانه خودکامگان دارد.»
اقامت اجباری (نمایشنامه)
نویسنده:امیرحسین مصلی
انتشارات: افراز
103 صفحه
20 هزار تومان