شماره ۱۹۳۵ | ۱۳۹۸ دوشنبه ۲۶ اسفند
صفحه را ببند
قصه پرغصه «رابرت گدارد» و نخستین موشک سوخت مایع

در عصری که ایلان ماسک، بنیان‌گذار شرکت‌های اسپیس اکس و تسلا، با پرده‌برداری از پروژه «سفینه ستاره‌پیمای ‏مریخ»، تسخیر شبیه‌ترین سیاره منظومه خورشیدی به زمین را همچون آرزویی دست یافتنی جلوه می‌دهد، ضرب‌المثل ‏ایرانی «کار نشد ندارد» بیش از پیش کاربردی و قابل باور جلوه می‌کند. 7 دهه پیش ساخت وسیله‌ای که بدون خلبان به ‏پرواز درآمده و سمت هدف معینی حرکت کند همچون افسانه‌های پریان جلوه می‌کرد، اما دانشمند آلمانی ورنر فون براون با ‏ساخت نخستین موشک بالستیک جهان به اسم 2‏V-‎‏ ثابت کرد که حتی غیرقابل باورترین قصه‌های پریان نیز قابلیت انطباق ‏با جهان واقعی را دارند. پروژه موشکی «فالکن 9» که آن نیز از دستاوردهای ایلان ماسک و شرکت اسپیس اکس است ‏دقیقاً چنین معنایی را به ذهن متبادر می‌کند، با این تفاوت که از وقوع آن چهارسال بیشتر نمی‌گذرد و پدیده باورنکردنی ‏‏«موشک رفت و برگشت» با فرود تاریخی «فالکن 9» روی یک سکوی شناور در آوریل 2016 میلادی جامه حقیقت بر تن ‏کرد. ایلان ماسک امروز همان نقشی را بازی می‌کند که 7 دهه قبل دانشمندانی چون رابرت گدارد و ورنر فون براون ایفای ‏آن را برعهده داشتند. 91‌سال پیش در چنین روزی، برابر شانزدهم مارس 1929 میلادی، رابرت گدارد، فیزیکدان و دانشمند ‏شهیر آمریکایی نخستین موشک ساخت بشر را که سوخت مایع انرژی نیروی پیشرانه آن را تأمین می‌کرد با موفقیت ‏آزمایش کرد. رابرت گدارد در طول زندگی‌اش 214 اختراع از خود به جای گذاشت که موشک سوخت مایع مهم‌ترین آنها ‏بود و شاید درست به همین دلیل مرکز فضایی مریلند (تاسیس در‌سال 1959 میلادی) به نام او «گدارد» نام‌گذاری شده است. ‏نخستین موشک‌های گدارد با زحمت بسیار به ارتفاع 150 متر می‌رسیدند و او راهی طولانی برای مجاب کردن دولت ‏آمریکا برای سرمایه‌گذاری روی این اختراع جدید در پیش داشت. این میان تنها شانسی که گدارد آورد جلب شدن توجه ‏چارلز لیندبرگ - هوانورد شهیر و نخستین کسی که موفق شد با هواپیما از روی اقیانوس اطلس بگذرد - به اختراع او بود ‏که در محافل مختلف دوستان خود را برای کمک به پروژه «موشک» تشویق می‌کرد. گدارد عاقبت توانست با پرتاب ‏موشک به ارتفاع 500 متری از سطح زمین قابلیت این اختراع جدید را به رخ بکشد. موشک او با 250 سانتی‌متر طول و ‏قطری معادل 30 سانتی‌متر، توجه نظامیان ایالات متحده را به خود جلب کرد و ارتش آمریکا دریافت این اختراع جدید ‏می‌تواند کاربردهایی فراتر از رویای همیشگی گدارد یعنی سفر به فضا داشته باشد. اقدام دیرهنگام دولت آمریکا برای ‏سرمایه‌گذاری روی پروژه موشکی گدارد، با مرگ این دانشمند بزرگ در آگوست 1945 میلادی عقیم ماند. هرچند مشکل ‏فوق بعد از پایان جنگ جهانی دوم تا حد بسیار زیادی مرتفع شد و آمریکایی‌ها با به خدمت گرفتن دانشمندان آلمانی خصوصاً ‏ورنرفون، پدر صنایع موشکی این کشور براون، این عقب ماندگی را جبران کرده و توان موشکی خود را با سرعتی ‏باورنکردنی ارتقا دادند.  ‏


تعداد بازدید :  386