بحث دلایل رد صلاحیت نمایندگان در انتخابات اخیر مجلس، شاید آخرین تقابل مجلس دهم با شورای نگهبان باشد. ماجرا از دیماه آغاز شد. عباسعلی کدخدایی در جریان بررسی نهایی صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس یازدهم گفته بود: «از حدود ۲۴۷ نفر نماینده فعلی مجلس، صلاحیت ۹۰ نفر عمدتا به دلیل مسائل مالی تأیید نشده است، البته به برخی از آنها مستندات پروندهشان توضیح داده شد و به بقیه نیز اگر درخواست کردند، این مستندات ارایه میشود.» همین صحبتها با واکنش نمایندگان مجلس دهم مواجه شد. علی مطهری در واکنش به صحبتهای سخنگوی شورای نگهبان دلایل رد صلاحیت خود را اعلام کرد. او در این مطلب محتوای جلسهاش را با شورای نگهبان منتشر کرد و نوشت: «شورای نگهبان بدون آنکه من درخواستی داشته باشم، بنده را دعوت کرد. بعد از بحث درباره روش بررسی صلاحیتها٬ یک عضو حقوقدان این شورا سه مورد را بهعنوان دلایل رد صلاحیت من اعلام کرد. این موارد شامل نظرات و اظهارات بنده در مورد عدم رفتار خوب با ابراهیم یزدی٬ نهم دی و موضوع حصر بود.» واکنش نمایندگان مجلس دهم به اینجا ختم نشد و آنها پس از تعطیلات نوروز طرحی تصویب کردند تا بررسی صلاحیتها توسط شورای نگهبان را محدود کنند.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در چهاردهم اردیبهشتماه با ماده 4 طرح الحاق یک تبصره به قانون انتخابات ریاستجمهوری مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی در ارتباط با اصلاح التزام کاندیداها به قانون اساسی و اصل ولایت فقیه و اسلام با اکثریت آرا موافقت کردند. براساس مصوبه مجلس، بندهای ۱ تا ۶ ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس تغییر یافت. همچنین در بخشی از این طرح به موضوع ارایه مدارک رد صلاحیت داوطلبان از سوی شورای نگهبان پرداخته شده و آمده است: «هرگاه براساس پاسخ به استعلامات دریافتی از مراجع استعلامی و... صلاحیت داوطلبان رد شده باشد، هیأتهای مزبور موظفند در صورت درخواست داوطلب در موعد قانونی اعتراض، استنادات و گزارشاتی را که موجب رد صلاحیت وی شده است به وی تسلیم کنند.» طرحی که با واکنش دبیر شورای نگهبان هم مواجه شد. دبیر شورای نگهبان با اشاره به طرح جدید نمایندگان درباره انتخابات گفته بود: «متأسفانه طرح اخیر مجلس نهتنها هیچ نسبتی با سیاستهای کلی انتخابات ندارد بلکه با هدف بیخاصیت کردن احراز صلاحیت داوطلبان طراحی و تصویب شده است.» صحبتهایی که با واکنش علی مطهری، نماینده تهران مواجه شد. مطهری در پاسخ به جنتی گفته بود: «شما وظیفه دارید منصفانه درباره آن اظهار نظر کنید.» در نهایت این طرح با دو ابهام از سوی شورای نگهبان به مجلس بازگشت، اما ماجرا همچنان ادامه پیدا کرد. روز دوشنبه، قاسم میرزایی نیکو یکی از نمایندگان تهران که در انتخابات مجلس یازدهم رد صلاحیت شده بود، در آخرین نطق خود با اشاره به صحبتهایش با یکی از اعضای شورای نگهبان، حضور در«مراسم سالگرد آیتالله طالقانی» و استفاده از اصطلاح «فساد نهادینه» را بهعنوان بخشی از دلایل رد صلاحیتش مطرح کرد.
در همین حال، عباسعلی کدخدایی هم در آخرین اظهاراتش با اشاره به اینکه تصویب قانون نباید «از کینه تأیید صلاحیتنشدنها» باشد، نکات جدیدی را از رد صلاحیت نمایندگان در انتخابات اخیر مطرح کرد. او گفت: «اتهامات سنگینی بود. یکی از همین نمایندگان در قبال پسگرفتن استیضاح، آپارتمانی را با قیمت غیرکارشناسی به ثمن بخس از وزیر مربوطه گرفته بود. خب، این رانت بود. اول تکذیب میکرد. وقتی اسناد را نشان دادیم، گفتیم بههرحال شما در قبال پس گرفتن استیضاح این آپارتمان را گرفتهاید.» هادی طحان نظیف، عضو حقوقی شورای نگهبان هم گفته است: «مصوبه اخیر مجلس چندگام به عقب است.»
باید دید آخرین رویارویی مجلس دهم با شورای نگهبان درباره یکی از مصوبات مجلس چه سرانجامی خواهد داشت. آیا مجلس بر مصوبه خود اصرار میکند و موضوع به مجمع تشخیص ارجاع میشود؟ اما مسأله اساسی در این میان، گذشت زمان است که به نظر نمیرسد به نفع مجلس باشد. محمدجواد کولیوند، رئیس کمیسیون شوراها هم درباره این پرسش که آیا این طرح به عمر مجلس دهم خواهد رسید، گفته بود: «از آنجایی که آخرین جلسه این مجلس هم روز سیویکم اردیبهشتماه خواهد بود، فکر نمیکنم این طرح دیگر به عمر مجلس دهم برسد.»
نطق مجلس
مسعود پزشکیان نماینده تبریز
سانحه ناگوار و دلخراش پیشآمده برای شناور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که موجب شهادت و مجروحشدن جمعی از دریادلان ارتش حین انجام رزمایش دریایی در زمینه افزایش امنیت ملی و حفظ تقویت آمادگی دفاعی کشور شد، اندوه و تأسف عمیقی بر جای گذاشت. ضمن تجلیل از خدمات این مدافعان وطن، ضایعه وارده را به ارتشیان غیور و خانواده داغدیده از صمیم قلب تسلیت عرض میکنم. در این ماه عزیز برای شهدای حادثه علو درجات و برای مجروحان سلامتی و شفای عاجل مسألت دارم.ما یک ماه روزه میگیریم و چشم، گوش و دست خود را از هر چه غیرخداست محروم میکنیم. حال نباید قدر ما مسلمانان این باشد و قاچاق، رانت، رشوه و تولید شرایط فعلی را داشته باشد. پس از 40 سال قدر ما نباید چنین باشد. اگر بیدار میمانیم و با خدا راز و نیاز میکنیم، باید فساد، ظلم، نابرابری، بیانصافی و بداخلاقی از جامعه ریشهکن شود.
علیرضا رحیمی نماینده تهران
فاجعه هدف قرارگرفتن ناوچه کنارک که به وسیله ناو جماران اتفاق افتاد را خدمت خانوادههای داغدار خسارتدیده و ملت ایران تسلیت میگویم؛ امیدوارم مسئولان در ستاد کل نیروهای مسلح دلایل حادثه را به ملت ایران ارایه کنند و اجازه ندهند این موضوع به حادثه هواپیمای اوکراینی دچار و مشمول مرور زمان بشود. از اظهارات اخیر آقای خاتمی رئیسجمهوری سابق در باب همبستگی ملی سپاسگزاری میکنم. ۱۰ نفر از نمایندگان از آقای ظریف سوال داشتند، روز گذشته وزیر امور خارجه و معاونان ایشان نیز در جلسه کمیسیون حاضر شدند اما متأسفانه حتی یک نفر از سوالکنندگان در جلسه حاضر نشدند؛ این موضوع بیاحترامی به کمیسیون امنیت ملی، مجلس و وزیر امور خارجه است.
امیر خجسته نماینده همدان
امروز کشور درگیر دو ویروس کرونا و سوءمدیریت است؛ در این میان ویروس سوءمدیریت اقتصادی و اهمال در نظارت بر بازار با تورم لجامگسیخته آنچنان معیشت را بر مردم تنگ کرده که تبعات ویروس کرونا در قبال آن ناچیز است. متأسفانه منطق این بیماری اقتصادی مانند ویروس منحوس بخشهای ضعیف جامعه را نشانه گرفته و هیچ مدیریتی هم نه شیوع آن را در کنترل و نه تمایلی به مهار آن دارد؛ مگر میشود چشمانمان را ببندیم و افزایش 30 تا 100درصدی قیمتها را نبینیم. میگویند وزیر صمت را به علت کنترلنکردن بازار خودرو برکنار کردید برای افزایش 100درصدی قیمت مسکن و لوازم خانگی و 30 تا 100درصدی خوراک و پوشاک و افزایشنیافتن حقوق کارگران، کارمندان و بازنشستگان چه کسی را برکنار میکنید؟ به تمامی منتخبان مردم در مجلس یازدهم تبریک میگویم و نه در کسوت یک نماینده بلکه از جایگاه یک جانباز و فدایی رهبری.