‏  [حسام خراسانی]  پس از شیوع کرونا و تبدیل‌شدن آن به یک بحران، بسیاری از مردم ایران همراه با دستگاه مختلف اجرایی داوطلبانه به میدان آمدند تا برای شکست کرونا و همیاری کادردرمانی که امروز با عنوان مدافعان سلامت از آنها یاد می‌شود، آستین بالا بزنند. در این بین جمعیت هلال‌احمر نیز در کنار دیگر نهادهای اجرایی تمام‌قد برای مبارزه با این ویروس ایستاده است. محور فعالیت‌های این سازمان مردم‌نهاد را می‌توان در سه بخش آموزش، پاسخگویی و توانمندسازی تعریف کرد. «شهروند» به همین منظور در سلسله گزارش‌ها به بررسی عملکردهای بخش مختلف این سازمان مردم‌نهاد در مقابله با ویروس کرونا پرداخته است. در این گزارش نگاهی به عملکرد دفاتر حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر در استان‌های مختلف داشته‌ایم. آنچه در ادامه می‌آید، شرحی از این گزارش است.
نهضت جهانی هلال‌احمر و صلیب‌سرخ، یک سازمان داوطلبی با ظرفیت‌های مختلف در عرصه‌های ‌امدادونجات، سلامت، آموزش همگانی و... در دنیاست که با هدف کمک‌رسانی و تسکین درد افراد آسیب‌دیده در سطح جهان تشکیل شده است. در کشور ما نیز در طول بیش از یکصد‌سال است این سازمان ابتدا با عنوان شیر و خورشید سرخ و پس از ‌سال 57 با پیروزی انقلاب اسلامی،  با عنوان جمعیت هلال‌احمر به یاری‌گری و تسکین آلام دردمندان پرداخته است. این یاری‌‌گری در طول این چند‌سال در بخش‌های مختلف این سازمان همچون جوانان، امدادونجات و داوطلبان نمایان و مشهود بوده است. جمعیت هلال‌احمر در طول این چند‌سال برحسب وظیفه با ایجاد ساختارهای لازم در حوزه‌های مختلف محرومیت‌زدایی، سلامت، آموزش همگانی و... ورود داشته و یکی از این ساختارهای جدید که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ‌سال 57 در جمعیت هلال‌احمر با دو محور اصلی نظارت و الگوسازی فرهنگ داوطلبی در جمعیت هلال‌احمر شکل گرفت، حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در این سازمان مردم‌نهاد بوده است. ساختاری که با توجه به الزامات مهم و حیاتی همچون اهمیت نظارت و ضرورت گسترش فعالیت داوطلبی ایجاد شد. در همان سال‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی بنیان‌گذاری جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی(ره)، روحانی فقید، آیت‌الله غیوری را به‌عنوان متولی این ساختار  انتخاب کرد. آیت‌الله غیوری تا‌ سال 1393 به‌عنوان نماینده مقام معظم رهبری در جمعیت هلال‌احمر در طول سه‌دهه به ارایه خدمات ارزنده‌ای در این مجموعه پرداخت. در‌ سال 1393 با درگذشت این روحانی خدوم، مقام معظم رهبری حجت‌الاسلام‌والمسلمین معزی را به‌عنوان نماینده خود در این سازمان مردمی منصوب کرد. حوزه نمایندگی ولی‌فقیه درطول این سال‌ها زمینه‌ساز فعالیت‌های بسیاری در جهت ارتقا و توسعه جمعیت‌ هلال‌احمر بوده است. ساماندهی موقوفات و نظارت بر مشارکت‌های مالی خیرین، الگوسازی فرهنگ داوطلبی ایرانی اسلامی با تولید محتوای غنی دینی، فعالیت در زمینه ارتقای فرهنگ سازمانی و همکاری در جهت ورود خیّران در جمعیت هلال‌احمر ازجمله اقداماتی است که می‌توان از آن نام برد. اقداماتی که در بحر‌ان‌های مختلف همچون سیل و زلزله‌ نمایان‌تر نیز شده است. تبلور این اقدامات را می‌توان در فعالیت‌های سه‌ماه اخیر جمعیت هلال‌احمر در مقابله با کرونا نیز مشاهده کرد.

از مشارکت در تولید ماسک تا لزوم اجرای احکام شرعی برای جانباختگان
طبق گزارش‌های ارایه‌شده دفاتر حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر با شروع اپیدمی کرونا درکشور با بهره‌گیری از کانون‌های طلاب در استان‌های مختلف و همکاری و حضور ائمه‌ جماعات شعب و ‌مراکز جمعیت در طرح تب‌سنجی و ضدعفونی‌کردن معابر حضور فعال داشته‌اند. همچنین در برخی استان‌ها به همت دفاتر نمایندگی گروه‌های داوطلب و جهادی در غسل و دفن و اقامه نماز اموات مشارکت کرده‌اند. این امر بعد از فتوای رهبر معظم انقلاب مبنی بر لزوم اجرای احکام شرعی برای بیماران جانباخته در بیمارستان ها، با مشارکت طلاب و روحانیون شهرهای مختلف با هدایت نمایندگان ولی‌فقیه در استان‌ها تشکیل و این مهم دنبال شد. مشارکت در تأمین و توزیع بسته‌های بهداشتی، قدردانی از فعالان حوزه سلامت ازجمله فعالیت‌های حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر در مقابله با  ویروس‌کرونا بوده است‌. همچنین در برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته مقرر شده است یک تیم از روحانیون داوطلب در برخی از بیمارستان های مستقر و احکام شرعی مربوط به جانباختگان کرونایی را انجام دهند.

حلقه اتصال محرومان و توانمندان
محرومیت‌زدایی با بهره‌گیری از ظرفیت خیّران یکی دیگر از فعالیت‌های تعریف‌شده در جمعیت هلال‌احمر است. مسأله‌ای  مهم که در بحران ویروس کرونا با جدیت بیشتری دنبال شد. موضوعی که نماینده رهبر معظم انقلاب در جمعیت هلال‌احمر نیز در گفت‌وگوی خود با مسئولان دفاتر حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در کشور که به منظور بررسی و نظارت بر عملکرد جمعیت هلال‌احمر در این بحران صورت گرفت نیز، بر آن تأکید کرد: «ما در هلال‌احمر وظیفه داریم خیرین در همه سطوح و همچنین نیازمندان را شناسایی کنیم. یکی از وظایف‌ هلال‌احمر، تکریم و شخصیت‌دادن به انسان‌هاست. پس انسان را مکرم بداریم همان‌طور که خدواند انسان را مکرم دانسته است.» حجت‌الاسلام‌والمسلمین معزی در گفت‌وگوهای خود با مسئولان دفاتر نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر ضمن توصیه بر لزوم هماهنگی تمام دستگاه‌ها‌ و نهادهای امدادرسان بر تعامل سازنده‌ای با نهادهای دینی، علما، ائمه جمعه و جماعات موضوع مقابله با ویروس و تعامل با معتمدان محلی را تأکید و مشارکت آنها را در تحقق اهداف بشردوستانه و خیرخواهانه جمعیت هلال‌احمر خاطرنشان کرد. فعالیتی که ماحصل آن در تحقق و تبلور رزمایش همدلانه مردم در یاری‌رسانی برای ویروس کرونا مشهود و نمایان شد.

اهمیت بر مسأله فرهنگ داوطلبی
در جمعیت هلال‌احمر با توجه به اصول و ریشه‌های این جمعیت و با توجه به اهمیت فرهنگ داوطلبی در این سازمان مردم‌نهاد بر این مهم بیشتر تأکید شده است. یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرهنگی در جمعیت هلال‌احمر، معاونت فرهنگی و امور استان‌های حوزه نمایندگی ولی‌فقیه است. تقویت وجه اجتماعی دین در داوطلبی، یکی از ضروریات است که در مهندسی فرهنگی باید به آن پرداخت. برگزاری مراسم مذهبی جشنواره‌های قرآنی و همچنین فرهنگ نماز به منظور نهادینه‌کردن همین فرهنگ بوده است که حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر در جهت تحقق آن کوشیده است. هم‌زمانی ویروس کرونا و ماه مبارک رمضان منجر شد این مهم در حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در فضای مجازی دنبال و پیگیری شود. برگزاری محفل‌های تفسیر قرآن به همت دفاتر استانی حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر یکی از همین اقدامات بوده است. اقداماتی که در برگیرنده جامعه مخاطبان خانواده دومیلیونی جمعیت هلال‌احمر اعم از کارکنان، امدادگران، داوطلبان و جوانان بوده است. این موضوع با توجه به تفاهم‌نامه‌ای است که میان حوزه نمایندگی ولی‌فقیه با سازمان‌های امدادونجات، داوطلبان، جوانان و موسسه علمی- کاربردی  در گذشته صورت ‌گرفته است.

همه با هم در یک میدان
تقویت توسعه کانون‌های ‌طلاب و بهره‌گیری از ظرفیت آنان در برنامه فرهنگی هلال‌احمر و حضور در مجامع داوطلبی براساس مباحث فرهنگی از دیگر برنامه صورت‌گرفته در حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر بوده است. درحال حاضر بیش از ۲۰۰ کانون طلاب در مدارس و حوزه‌های علمیه کشور تأسیس شده است. ظرفیت بالایی از داوطلبی که در بحران اخیر کشور ازجمله شیوع ویروس کرونا نیز نمایان بوده است. موضوعی که در بیانیه راهبردی حجت‌الاسلام‌والمسلمین معزی در مقابله با ویروس کرونا به آن اشاره و تأکید شد: «دفاتر نمایندگی ولی‌فقیه در استان‌ها نیز با بهره‌مندی از ظرفیت کانون‌های طلاب و ائمه جماعات در همیاری و همکاری با بخش‌های مختلف جمعیت سعی بلیغ و تلاش وافر داشته‌اند و ان‌شاءالله این تلاش تا رفع مشکل و عافیت مردم عزیز، روزافزون خواهد بود. صحنه‌های افتخارآمیز حضور طلاب در ارایه خدمات به بیماران و کمک به کادر درمان و مراقبت، برگی از صفحات زرین یکدلی جامعه ایرانی و باطل‌كننده القائات نادرست در چندپاره‌کردن انسجام ملی است.»
از آنجا ‌که رسالت و خدمات جمعیت تسکین دردها و آلام نیازمندان است، و با توجه به اینکه در حکم مقام معظم رهبری به انطباق فعالیت‌های جمعیت با تعالیم دین مبین اسلام اشاره شده است، حوزه نمایندگی ولی‌فقیه در این سازمان مردم‌نهاد با بهره‌گیری از این ظرفیت درحوزه‌های مختلف ورود پیدا کرده است. توسعه و گسترش فرهنگ قرآن و عترت با کمک‌گرفتن از ظرفیت‌های موجود سازمان جوانان، توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی کارکنان، داوطلبان، امدادگران و جوانان عضو، تقویت و گسترش فرهنگ بومی در فعالیت‌های فرهنگی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در استان‌ها، گسترش فرهنگ ایثار و از خودگذشتگی و نوعدوستی، توسعه و رشد همه‌جانبه فرهنگی- سیاسی و اجتماعی، آموزش ضمن خدمت پیرامون مسائل دینی و اجتماعی ویژه کارکنان، ترویج و توسعه فرهنگ اقامه نماز، ترویج و توسعه فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر، اعمال نظارت و هدایت از طریق کانون‌های دانش‌آموزی- دانشجویی و خصوصا کانون‌های طلاب؛ حضور در اردوها، برنامه‌ریزی و تسهیل ارتباط روحانیون عضو کانون طلاب با اعضای اعم از دانش‌آموزی یا دانشجویی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های فضای مجازی ازجمله کانال تلگرامی یا پورتال حوزه نمایندگی ولی‌فقیه فعالیت‌های فرهنگی بوده، که در طول این سال‌ها دنبال شده است. فعالیت‌هایی که بخشی از نتایج و ثمرات آن در مقابله با ویروس کرونا قابل مشاهده است.