[شهروند] معاونت آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر و مدیران شبکه رادیویی سلامت با هدف همکاری در خصوص ارایه آموزش‌های همگانی به منظور پیشگیری و کاهش اثرات حوادث و مخاطرات طبیعی و انسان‌ساخت نشست صمیمانه‌ای را برگزار کردند. در این دیدار معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های صداوسیما برای فرهنگسازی و آموزش‌های امدادی تأکید کرد. به گزارش «شهروند» بهر‌ه‌گیری از ظرفیت صداوسیما برای ارتقای سطح آموزش همگانی در کشور و تشکیل کارگروه‌های ویژه به منظور تولید محتوای آموزشی و همچنین برنامه‌ریزی برای برگزاری دوره‌های آموزشی کمک‌های اولیه ویژه کارکنان و همکاران شبکه رادیویی سلامت ازجمله موضوعات مطرح‌شده در این نشست بود.
خسرو رحمانی، معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر، در این دیدار بر لزوم آشنایی مردم با آموزش همگانی مخاطرات و کمک‌های اولیه به صورت حضوری، نیمه حضوری، مجازی، رادیویی و تصویری و همچنین برگزاری جلسات مستمر برای هم‌افزایی و برنامه‌ریزی‌های بیشتر در قالب پروژه‌های مشترک تأکید کرد. رحمانی با بیان اینکه تاکنون صداوسیما در این زمینه کارهای موثری انجام داده است، افزود: «شرط رفتار صحیح و یادگیری آموزش‌ها هنگام بروز حوادث تکرار و تمرین است.» معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر با اشاره به وظیفه جمعیت هلال احمر در مسأله آموزش همگانی در سوانح و حوادث و بلایا خاطرنشان کرد: «هدف ما از آموزش هدفی ارزشمند است، ما به دنبال کاهش آسیب به مردم هستیم.»
ارایه هدفمند آموزش همگانی
رحمانی با بیان اینکه آموزش‌ها در جمعیت هلال احمر به صورت هدفمند دنبال می‌شود، افزود: «بحث آموزش با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای به دلیل وسعت پوشش مخاطبان وسیع در صدر برنامه‌ریزی‌هایمان قرار داده شده است. اما همسو با این فعالیت‌ها، ما گروه‌های مرجع را نیز تقسیم‌بندی کرده و به صورت حضوری و غیرحضوری آموزش‌ها به این گروه‌ها ارایه می‌شود.» بنا به گفته او، ارایه آموزش به صورت اختصاصی به گروه دانش‌آموزان با همکاری وزارت آموزش‌وپرورش، گروه دانشجویان با همکاری وزارت بهداشت و آموزش عالی، گروه سربازان با همکاری نیرو‌های نظامی آغاز شده است. رحمانی با اشاره به اینکه ارایه آموزش بر حسب کار، موقعیت فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی افراد در دستور کار جمعیت هلال احمر قرار دارد، اضافه کرد: «در اصناف، سازمان‌های عشایری، نهادهای روستایی و... بر حسب کار، ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و موقعیت جغرافیایی افراد ساکن شناسایی شده و برنامه‌ریزی‌ها برای آموزش آنها صورت گرفته است.»
آگاهی‌بخشی؛ یک ضرورت
در ادامه این دیدار معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر بر اهمیت معرفی جمعیت هلال احمر به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد از طریق رسانه‌ها تأکید کرد و افزود: «یکی از فعالیت‌های جمعیت هلال احمر آگاهی‌بخشی است. به مردم می‌گوییم خطر چیست و کجا خطرناک است و یک حادثه چه خساراتی را می‌تواند به آنها تحمیل کند. این آگاهی‌بخشی منجر به شناخت می‌شود و قطعا این شناخت موثر است.» او با بیان اینکه بهر‌ه‌گیری از ظرفیت صداوسیما برای ارتقای سطح آموزش همگانی در کشور یکی از انتظارات جمعیت هلال احمر است، خاطرنشان کرد: «ارایه آموزش‌های عمومی در زمینه آموزش همگانی می‌تواند زمینه‌ساز معرفی جمعیت هلال احمر به‌عنوان یک سازمان مردم‌نهاد در کشور شود؛ مسأله‌ای که درنهایت افزایش مشارکت اجتماعی را نیز به دنبال دارد. علاوه بر این کسب آموزش‌های عمومی خود انگیزه‌‌ای برای دریافت آموزش‌های تخصصی در میان شهروندان است.»
در ادامه این نشست معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر به معرفی پویش‌ها و فعالیت‌های آموزشی جمعیت هلال احمر در چند ماه اخیر پرداخت. بنا به گفته این مقام مسئول پویش «غرق نشویم» یکی از پویش‌هایی پرداخت که در جمعیت هلال احمر در ماه‌های اخیر دنبال شده است. او با بیان اینکه تا کنون بیش از 50هزار نفر در این کمپین عضو شده‌اند، افزود: «امیدواریم بیش ازیک‌میلیون نفر تا پایان این طرح در این پویش عضو شوند.» بررسی حوادث ترافیکی و جادهای از موضوعات دیگری بود که خسرو رحمانی در این نشست به آن اشاره کرد. او با بیان اینکه آموزش برای مقابله با مخاطرات هزینه نیست بلکه سرمایه است، در این خصوص گفت: «به طور مثال بنا بر ارایه برخی آمارها، خسارات ناشی از تصادفات جادهای نزدیک به 10درصد تولید ناخالص ملی است. این میزان هزینه از لحاظ اقتصادی نیز برای کشور چالشی بزرگ است و آموزش‌های مستمر می‌تواند از چنین هزینه‌هایی جلوگیری کند.»
همکاری مستمر، یک ضرورت
در ادامه این دیدار صدیقه اعتماد سعید، مدیر شبکه رادیویی سلامت، نیز به بیان توضیحاتی در مورد اهمیت همکاری جمعیت هلال احمر و سازمان صداوسیما پرداخت. صدیقه اعتماد سعید با انتقاد از اینکه بسیاری از این نشست‌ها میان سازمان‌ها به صورت مستمر دنبال نمی‌شود، افزود: «جلسات همکاری میان سازمان‌ها نباید با فرازوفرودهایی همراه شود، یک پیوست رسانه‌ای مشخص در یک سازمان برای مأموریت‌ها خود می‌تواند نحوه تعامل آن را با سازمان‌های دیگر مشخص کند.» تشکیل کارگروه‌های ویژه به منظور تولید محتوای آموزشی از دیگر مواردی است که مدیر شبکه رادیویی سلامت بر آن تأکید می‌کند. اعتماد سعید با تأکید بر اینکه آموزش باید منجر به تغییر رفتار فرد شود، افزود: «شما اگر از فردی بپرسید که آیا فشار خون بالا خوب است یا خیر؟ قطعا پاسخ می‌دهد خیر. اما این دانش بسیاری اوقات منجر به رفتار و اقدام صحیح فرد نمی‌شود. باید پیام ما به نحوی باشد که به تغییر رفتار منجر شود.»
او در ادامه با بیان این پرسش که چرا سازمان‌های بین‌المللی در ارایه آموزش موفق هستند، افزود: «آنها کلی‌گویی و ارایه شعار نمی‌کنند، زمانی که می‌خواهند از فشار خون صحبت کنند، نمی‌‌گویند فشار خون بد است؛ می‌گویند فشارخون‌تان را اندازه بگیرید. برای اثرگذاری بیشتر باید عنوان را از شعار به یک تغییر رفتار تبدیل کنیم. باید اینکه در مخاطرات چگونه رفتار کنیم را آموزش دهیم. در مورد زلزله با انباشت پیام برای مخاطب روبه‌رو هستیم، ما باید حتی برای یک پیام مشخص سال‌ها روی آن کار کنیم تا به یک فرهنگ اجتماعی تبدیل شود، اثرسنجی اجتماعی را باید اندازه گرفت و اگر اثر کرد، از آن عبور کرد. نگوییم مردم متوجه نشدند، مردم را نباید تحقیر کرد. اگر نقصی است در عملکرد ماست.»
بیان روایت‌های داوطلبانه
مدیر شبکه رادیویی سلامت با بیان اینکه نباید در موقع بحران این احساس را به جامعه تزریق کنیم که جامعه ناهمخوان است، اضافه کرد: «یکی از ضروریات مهم در جمعیت هلال احمر توسعه فرهنگ داوطلبانه است. مأموریت خیرخواهانه باید برجستگی رسانه‌ای شود، این مسأله آثار وضعی برای ارتقای کار داوطلبی و مشارکت و اثرگذاری اجتماعی در کشور دارد، خیرین بی‌سروصدا در هلال احمر باید معرفی شوند تا خیرخواهی در جامعه گسترش یابد.» اعتماد سعید در ادامه به برخی از برنامه‌های تأثیرگذار رادیو سلامت در بخش آموزش همگانی اشاره کرد و افزود: «ما چهار سال است در بحث حوادث جادهای جشنواره‌ای با عنوان 60،30 برگزار کرده‌ایم. این جشنواره با توجه به آمار دریافتی از راهنمایی و رانندگی و گزارش‌های دانشگاهی شکل گرفت. این آمارها به ما نشان می‌دادند که 60درصد از تصادفات در سی کیلومتری شهر مبدأ و مقصد رخ می‌دهد. همین آمار باعث شد تا ما این پویش را آغاز کنیم.» بنا به گفته مدیر شبکه رادیویی سلامت تنها در شهر زرند با توجه به این پویش میزان کشته‌های حوادث رانندگی در سی کیلومتری شهر از 38 نفر در دو سال به صفر رسیده است. اعتماد سعید این تأثیرگذاری را برگرفته از حساسیت‌سازی عنوان کرد که این پویش ایجاد کرده است و افزود: «مسئولان شهرستان زرند پس از حساس‌سازی اقدام به اصلاح شیب جاده کردند، تنها این اصلاح باعث کاهش میزان تصادفات در این شهرستان شد.» بنا به گفته اعتماد سعید با اجرای این طرح تصادفات جادهای در سی کیلومتری شهرها، 8درصد کاهش داشته است. در ادامه این جلسه در مورد برنامه‌ریزی برای برگزاری دوره‌های آموزشی کمک‌های اولیه ویژه کارکنان و همکاران شبکه رادیویی سلامت بحث و گفت‌وگو شد. بحث و تبادل نظر در مورد شیوه‌ها و الگو ارایه آموزش‌های همگانی به افراد، همکاری برای برنامه‌‌سازی در مورد موضوعات و مسائل آسیب‌های اجتماعی از دیگر موضوعات مطرح‌شده در این نشست بوده است. همچنین در این جلسه مقرر شد کارگروه ویژه‌ای با همکاری وزارت راه‌وشهرسازی، هلال احمر و صداوسیما برای ارایه آموزش در حوزه حوادث جادهای تشکیل شود.
لازم به ذکر است در دو سال گذشته نیز تفاهم‌نامه‌های همکاری میان جمعیت هلال احمر و صدای جمهوری اسلامی ایران با هدف همکاری مشترک دو مجموعه در زمینه ارای ه آموزش‌های همگانی به منظور پیشگیری و کاهش اثرات حوادث و مخاطرات طبیعی و انسان‌ساخت منعقد شده است. ارایه آموزش‌های لازم و استاندارد به آحاد مردم برای پیشگیری و کاهش اثرات حوادث، جلب مشارکت خانواده‌ها برای کسب مهارت‌های عمومی در جهت رسیدن به جامعه‌ای آماده در برابر مخاطرات، تلاش برای تغییر نگرش و رفتار آحاد جامعه در مواجهه با حوادث و همکاری و هماهنگی در خصوص اطلاع‌رسانی بهنگام، صحیح و اصولی و کنترل شرایط بحرانی پس از حوادث مهم از طریق رسانه رادیو از اهداف این تفاهم‌نامه هستند. در نشست مشترک مدیران صداوسیما و جمعیت هلال احمر بر ارایه محتوای کارشناسی‌شده و تولید محتوای لازم برای آموزش‌ها تأکید شد. همچنین مقرر شد مربیان مجرب و حرفه‌ای برای مشاوره و حضور در برنامه‌های رادیویی شناسایی شوند و در تولید برنامه‌های رادیویی مرتبط مشارکت داشته باشند.