[شهروند] قطر که حتی هنوز یک بار هم حضور در جام‌جهانی را تجربه نکرده، این روزها به قدرت بلامنازع فوتبال آسیا در خیلی از بخش‌ها تبدیل شده و در رقابت با میزبانی‌های بزرگ همواره در ابتدای صف مدعیان قرار دارد. این کشور که قرار است دو سال دیگر بزرگ‌ترین رویداد تاریخ خود را در عرصه ورزش میزبانی کند، این روزها در شرایطی میزبان چهار تیم ایرانی و تعداد دیگری از تیم‌های باشگاهی غرب آسیاست که اکثر بازیکنان، مربیان و مسئولان به امکانات موجود در دوحه نمره مردودی داده‌اند. صدای اعتراض نمایندگان ایران درآمده و آنها معتقدند با در نظر گرفتن محدودیت‌هایی که شیوع ویروس کرونا به وجود آورده، باز هم قطری‌ها به اندازه کافی آماده میزبانی از ادامه لیگ قهرمانان آسیا به صورت متمرکز نیستند.
قطر چگونه به ابرقدرت میزبانی تبدیل شد؟
گرفتن میزبانی به وسیله یکی از کشورهای خاورمیانه اتفاق نادری در منطقه بود، اما قطر توانست در دوره سپ بلاتر، رئیس سوییسی فیفا، به چنین موفقیتی دست پیدا کند. با اینکه در سال‌های اخیر حرف‌وحدیث‌های زیادی پیرامون اعطای این میزبانی به قطری‌ها وجود داشت و برخی منابع از پرداخت رشوه‌های سنگین به فیفا به وسیله سران کشور قطر خبر دادند، اما به نظر می‌رسد برگزاری بزرگ‌ترین رویداد فوتبالی جهان در سال 2022 به میزبانی قطر قطعی است. از حدود 7، 8 سال قبل که خبر برگزاری جام‌جهانی در قطر اعلام شد، مسئولان این کشور که به چشم یک پروژه بزرگ به مسابقات 2022 نگاه می‌کردند، ساخت‌وسازهای خود را در استادیوم‌ها استارت زدند. ساخت چند استادیوم بزرگ و کمپ تمرینی تقریبا طبق برنامه پیش رفت و بدون مشکل مالی خیلی از این پروژه‌ها به سرانجام هم رسید؛ تا جایی که چندی قبل مراسم افتتاح سومین ورزشگاه ساخته‌شده برای میزبانی دیدارهای جام‌جهانی 2022 با حضور رئیس فیفا در قطر برگزار شد. همین اتفاقات توسعه فوتبال را در قطر با مرکزیت دوحه به همراه داشته؛ تا جایی که کمپ اسپایر در سال‌های اخیر میزبان باشگاه‌های بزرگی همچون بایرن‌مونیخ و پاری‌سن‌ژرمن هم هست و امکانات فوق‌العاده‌ای دارد.
میزبانی لیگ قهرمانان با وجود محدودیت‌ها
شیوع ویروس کرونا باعث تعطیلی چندماهه مسابقات لیگ قهرمانان آسیا در سال 2020 شده بود و درنهایت AFC تصمیم گرفت ادامه رقابت‌ها را در یک کشور و به صورت متمرکز برگزار کند. از همان ابتدا از قطر به‌عنوان جدی‌ترین نامزد میزبان یاد شد و درنهایت هم این حدس و گمان‌ها به واقعیت پیوست. تنها موضوعی که باعث می‌شد اعطای میزبانی به قطر با شک و تردید مواجه شود، امتناع تیم‌های اماراتی و عربستانی از حضور در قطر بعد از تنش‌های سیاسی بین این چند کشور در سال‌های اخیر بود. با وجود برخی موانع، AFC میزبانی را به قطر داد تا همه تیم‌های حاضر در غرب آسیا مجبور شوند برای ادامه رقابت‌ها به دوحه سفر کنند و مسابقات را تا فینال در این شهر ادامه دهند. درواقع اخذ این میزبانی برای قطری‌ها نه تنها یک برد ورزشی بلکه یک پیروزی سیاسی هم بود.
هدف بعدی؛ میزبانی جام ملت‌ها 2027
سال 2011 بود که قطر میزبانی جام ملت‌های آسیا را بر عهده داشت؛ اگر چه در آن سال به توفیق خاصی دست پیدا نکرد و درنهایت 8 سال بعد برای نخستین‌بار در امارات قهرمانی خود را در قاره کهن جشن گرفت. حالا در اتفاقی جالب و در شرایطی که فقط دو دوره از میزبانی قطری‌ها از جام ملت‌ها می‌گذرد، آنها باز هم نامزد میزبانی این مسابقات در سال 2027 شده‌اند. یک روزنامه قطری در این‌باره نوشته است: «قطر بیشترین شانس را در میان کشورهای نامزدشده برای میزبانی جام ملت‌های آسیا 2027 با توجه به تجربه زیاد برگزاری تورنمنت‌های بین‌المللی دارد. برگزاری دیدارهای انتخابی المپیک، جام ملت‌های آسیا، میزبانی موفق از جام باشگاه‌های جهان و برخورداری از ورزشگاه‌های مناسب و زیرساخت‌های عالی ازجمله حمل‌ونقل که برای جام‌جهانی 2022 تدارک دیده شده است مزیت قطر در مقایسه با سایر نامزدهاست.»
نفوذ سران قطری از AFC تا فیفا
شاید یکی از دلایلی که از قطر به‌عنوان یکی از نامزدهای اصلی میزبانی جام‌ملت‌های آسیا یاد می‌شود، نفوذ سران فوتبال این کشور در AFC باشد؛ وگرنه یک کشور در بزرگ‌ترین قاره جهان به فاصله 16سال بتواند میزبانی مسابقات قاره‌ای را برعهده بگیرد، کمی عجیب به نظر می‌رسد. سعود المهندی، نایب‌رئیس قطری AFC قدرت اصلی فوتبال این کشور در کنفدراسیون فوتبال آسیا به شمار می‌رود؛ مردی که چند‌سال قبل مقطعی به خاطر یک پرونده فساد ابتدا توسط فیفا محروم شد و بعد از مدتی محرومیت او به تعلیق درآمد. سعود المهندی که خودش را در سال‌های اخیر جزو مدعیان نشستن روی صندلی ریاست AFC هم معرفی کرده، نه‌تنها از شر محرومیت فیفا خلاص شد، بلکه بعد از مدتی توانست به‌عنوان یکی از نمایندگان آسیا به شورای فیفا هم راه پیدا کند. هم در بخش میزبانی‌ها و هم در بخش‌های دیگر نفوذ قطری‌ها در فوتبال آسیا به همگان ثابت شده؛ ازجمله انتخاب برترین بازیکن سال آسیا. دو‌سال قبل بود که عبدالکریم حسن در میان تعجب همگان توانست جایزه برترین بازیکن سال 2018 آسیا را از آنِ خود کند. او که دفاع چپ تیم‌ملی قطر و باشگاه السد بود، به هیچ‌وجه عملکرد فوق‌العاده‌ای از خود نشان نداده بود که شایسته کسب این جایزه باشد.
وقتی صدای اعتراض ایرانی‌ها بلند شد!
با اینکه ایران هیچ‌وقت رابطه بدی با قطر چه در بخش فوتبال و چه در سیاست نداشته، اما این روزها اوضاع برای نمایندگان ایران در دوحه چندان جالب نیست. نمایندگان باشگاه‌های شهرخودرو و پرسپولیس طی یکی، دو روز اخیر بارها در مصاحبه‌ها و بیانیه‌هایی به امکانات موجود در قطر اعتراض کردند؛ اگرچه نکته خاصی حتی در بیانیه‌های این دو باشگاه هم دیده نشد که بتوان به آن اشاره کرد. بیشتر اعتراض‌ها طوری بیان شده که به نوعی کلی‌گویی است. علیپور، قائم‌مقام باشگاه شهرخودرو در این‌باره می‌گوید: «همه ما بر شرایط ویژه کرونایی که بر همه چیز حاکم شده است، واقفیم اما تصور ما این است که قطری‌ها برای جام‌جهانی ۲۰۲۲ میزبانی این بازی‌ها را قبول کردند تا خودشان را تست کنند و البته اینجا را تبدیل به آزمایشگاه خود کرده‌اند. امکاناتی که در هتل محل استقرار ما و سه باشگاه ایرانی دیگر وجود دارد، به هیچ‌وجه قابل قبول نیست و البته خدمات هتلی و ترانسفر تیم‌ها نیز بسیار ضعیف است. نمی‌دانیم AFC چگونه بر این شرایط نظارت دارد، چراکه ما چند نامه اعتراض ارسال کرده‌ایم و کسی پاسخگو نبوده و خدمات و امکانات نیز تغییری نکرده است.»
از سوی دیگر، پرسپولیس کمی جزئی‌تر به مشکلات خود اشاره کرده و روی سایت رسمی خود نوشته: «در جلسه هماهنگی از سوی پرسپولیس به مشکلات فراوانی که از زمان ورود تیم وجود داشت، اشاره و اعتراض شد؛ ازجمله این موارد، به مشکلات مربوط به عدم صدور ویزا برای چندنفر از اعضای پرسپولیس و همچنین شرایط نامناسب سرویس‌های هتل اشاره شد. از مهم‌ترین مواردی که مورد اعتراض بود و افشین پیروانی ضمن بیان آن، خواستار حل هرچه سریع‌تر آن و پیگیری نمایندگان کنفدراسیون فوتبال آسیا در این ارتباط شد، همکاری‌نکردن فرودگاه دوحه و مقام‌های قطری برای ترخیص بخشی از محموله و چمدان‌های پرسپولیسی‌ها و دسترسی تیم به آنها بود. پیروانی با بیان اینکه بخشی از ملزومات تیم ازجمله لباس‌های اصلی بازی در این چمدان‌ها قرار دارد، اعلام کرد؛ پیگیری‌ها در دو روز گذشته برای دراختیارگرفتن این وسایل ناکام مانده و به درخواست پرسپولیس از سوی میزبان مسابقات ترتیب‌اثر داده نشده است.»
جلوگیری از پخش زنده؛ تیر خلاص به ایرانی‌ها
با اینکه شبکه الکاس قطر چندسالی حق پخش مسابقات لیگ قهرمانان آسیا را خریداری کرده، اما مسأله پخش‌نشدن بازی‌ها در این دوره درکشور ایران از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا به اطلاع فدراسیون فوتبال رسیده و ربط چندانی به قطری‌ها ندارد. با این حال نمایندگان ایران هم در قطر و هم در ایران به پخش‌نشدن مسابقات اعتراض کردند و فعلا پاسخ قانع‌کننده‌ای دریافت نکردند. به نظر می‌رسد پخش‌نشدن رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا که میلیون‌ها هوادار فوتبال در ایران منتظر تماشای آن هستند، می‌تواند در این شرایط تیر خلاصی به قلب ایرانی‌ها باشد که در قطر روزهای چندان شاد و خوبی را سپری نمی‌کنند. پیروانی گویا شدیدترین انتقادها را نسبت به این موضوع مطرح کرده و به ادعای سایت باشگاه پرسپولیس خطاب به مسئولان برگزاری گفته است: «در روز قرعه‌کشی فصل جاری مسابقات، از من به‌عنوان مدیر تیم و باشگاه پرسپولیس به دلیل حضور پررنگ تماشاگران در فینال فصل ۲۰۱۸ لیگ قهرمانان آسیا تشکر شد. چطور برای این اتفاق از پرسپولیس تشکر می‌کنید، اما هواداران میلیونی‌اش باید از تماشای بازی‌ها محروم باشند؟ من نماینده ایران در این جمع هستم. مگر شعار AFC و فیفا همیشه این نبوده که ورزش از سیاست جداست؟ از طرفی به فدراسیون ایران نامه زده‌اید که چرا دولت و مجلس در فوتبال دخالت کرده‌اند و از سوی دیگر به خاطر تحریم‌ها، تماشاگران ایرانی را از دیدن مسابقات محروم کرده‌اید؟ این اصلا منصفانه نیست و مسئولان مربوط باید هرچه زودتر در این رابطه اقدام کنند.»