[شهروند] نمایش سیاسی آمریکا برای بازگشت تحریمهای شورای امنیت، پایان تلخی برای سردمداران کاخ سفید رقم زد. درحالیکه مسئولان بلندپایه آمریکا از هفتههای گذشته با راهاندازی جریان تبلیغاتی از بازگشت تحریمها در چارچوب قطعنامه 2231 و بهکارگیری مکانیزم ماشه سخن میگفتند، اما جامعه جهانی در واکنشی هماهنگ با رد ادعای دولتمردان آمریکا، بازگشت این تحریمها را به دلایل متعددی غیرممکن خواندند. وزارت امور خارجه کشورمان در بیانیهای رویکرد رژیم کنونی آمریکا را خطری بزرگ برای صلح و امنیت بینالمللی و تهدیدی بیسابقه برای سازمان ملل متحد و شورای امنیت عنوان کرد. سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران هم این روزها را تلخترین لحظات و ساعات دولت آمریکا خواند. اتحادیه اروپا هم در بیانیهای اعلام کرد آمریکا قادر به بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه ایران نیست. تروئیکای اروپایی هم در نامهای به شورای امنیت اعلام کردند که به ادامه اجرای قطعنامه 2231 پایبند هستند. وزارت امور خارجه روسیه هم در واکنش به رفتارها و صحبتهای مقامات آمریکایی درباره برجام و فعالکردن مکانیزم ماشه طی بیانیهای اعلام کرد: «اقدامات آمریکا برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران تنها اجرای یک نمایش برای گمراهکردن جامعه جهانی است.» همه اینها در حالی است که وزیر امور خارجه ایالات متحده در اظهاراتی عجیب مدعی شد که واشنگتن تمایل به در پیش گرفتن راهکارهای دیپلماتیک دارد. پمپئو در حساب توییتری خود نوشت: «در حال بازگرداندن تحریمها علیه ایران برای اعمال فشار اقتصادی علیه این کشور بوده و همزمان نیز در جستوجوی راهکاری دیپلماتیک هستیم. با تمامی متحدان و همپیمانان خود برای مقابله با ستیزهجویی ایران همکاری میکنیم.» این اظهارات در حالی از پایتخت سیاسی آمریکا به گوش میرسد که دولتمردان این کشور برای همراهکردن جامعه جهانی به منظور اعمال تحریم علیه کشورمان شکست تلخی را تجربه کردند، بهطوری که به گفته تحلیلگران مسائل بینالملل چنین ناکامی در تاریخ مناسبات جدید جهانی بیسابقه بوده است.
آمریکا درحالی به دروغ مدعی بازگشت قطعنامههای تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی ایران است که درخواست آمریکا بهعنوان یک کشور غیرعضو در برجام برای آغاز روند احیای تحریمها از اساس از سوی شورای امنیت سازمان ملل رد شده و این روند هیچگاه آغاز نشده بود که بخواهد به سرانجام برسد. وزارت خارجه کشورمان در بیانیهای که در همینباره صادر شده است، عنوان کرد: «وزیر امور خارجه آمریکا خود نیز میداند که ادعایش در مورد بازگشت تحریمهای شورای امنیت بیاساس، باطل و فاقد هرگونه اثرگذاری قانونی است و لذا به روش مألوف خود اقدام به تهدید و ارعاب کشورها به وضع تحریمهای ملی فرامرزی علیه آنان کرده است.» سخنگوی وزارت امور خارجه هم در واکنش به تقلای آمریکا برای بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه کشورمان گفت: «پیام تهران به واشنگتن روشن است؛ به جامعه جهانی و به تعهدات خود برگردد و دست از یاغیگری بردارد.» سعید خطیبزاده در نشست خبری هفتگی که ظهر دیروز در محل وزارت خارجه برگزار شد، درباره ادعاهای مطرحشده از سوی سیاستمداران آمریکایی و تلاش آنها برای بازگشت تحریمهای بینالمللی توضیحاتی ارایه کرد. او با اشاره به ادعای دیروز وزیر خارجه آمریکا مبنی بر امنترشدن جهان با بازگشتن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران گفت: «جهان خیالی آقای پمپئو هم امنتر نخواهد شد. پمپئو از روزی که تصمیمگرفت در این فضای پرمکر، دروغ و نفرت خود وارد شود، حتی دنیای ذهنی خود را هم ناامن کرده است. ایالات متحده فقط یک یاغیگری دیگر را به لیست گردنکشیهایش اضافه کرده که هیاهویی برای هیچ است.» او ادامه داد: «اینکه ایالات متحده در مرکز ادعایی قدرت خود اینچنین منزوی شود، بهترین نشانه برای این است که چقدر قدرت ایالات متحده تصنعی و پوشالی است.» او در بخش دیگری از صحبتهایش خطاب به دولتمردان آمریکا گفت: «پیامهای لازم در ادوار مختلف به آمریکا داده میشود و این بار هم پیام داده میشود که دست از راهزنی زمینی، هوایی و دریایی بردارد که دوران راهزنی تمام شده است.» خطیبزاده در پاسخ به سوالی درباره اظهارات وزیر امور خارجه انگلیس درباره حمایت از جامعترشدن برجام هم توضیح داد: «برجام توافقنامهای است که یکبار مذاکره، جمعبندی، امضا و مهر و موم شده است، بنابراین هر اقدامی که بخواهد این مهر و موم را باز کند، یعنی پایان برجام. از همه کشورها انتظار داریم به بدیهیات روابط بینالمللی و تعهدات خود پایبند باشند.» او همچنین در صحبتهایش به پیشنهاد روسها برای میانجیگری بین ایران و آمریکا هم اشاره کرد: «به نیات دوستان و شرکای خود شکنداریم و این به آنها منتقل شده است. آنچه به آن تردید نداریم و یقین داریم، اقدامات سرکشانه آمریکا بر ضد دولت و ملت ایران است.»
اما اظهارات سردمداران کاخ سفید درباره بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه کشورمان با واکنشهای بینالمللی زیادی همراه بود. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با رد ادعای آمریکا در اینباره گفت: «آمریکا در اطلاعیه ریاستجمهوری خود در مورخ هشتم می 2018 بهصورت یکجانبه مشارکت خود در فعالیتهای مرتبط با برجام را متوقف کرده است، بنابراین نمیتواند کشور مشارکتکننده در برجام تلقی شود و روند بازگرداندن تحریمها به موجب قطعنامه 2231 شورای امنیت را آغاز کند، در نتیجه تعهدات مربوط به رفع تحریمها طبق مفاد برجام کماکان اجرایی باقی میماند.» او برجام را یکی از ستونهای کلیدی معماری منع اشاعه در دنیا دانست که به امنیت و صلح جهانی کمک میکند. پیش از او هم سه کشور اروپایی، آلمان، انگلیس و فرانسه طی نامهای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل، پایبندی کشورشان به ادامه اجرای برجام و قطعنامه 2231 این شورا را اعلام کردند. وزارت امور خارجه روسیه هم در بیانیهای که به همین منظور صادر کرد، اقدامات آمریکا را یک نمایش به قصد فریب جامعه جهانی خواند. دستگاه دیپلماسی روسها تلاشهای طرف آمریکایی برای تمدید تحریمها علیه ایران را در راستای اجرای همین نمایش فریب ارزیابی و ابراز اطمینان کرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد هیچ اقدامی انجام نخواهد داد که منجر به ازسرگیری تحریمهای قبلی علیه تهران شود. در بخشی از این بیانیه آمده است: «تمام آنچه واشنگتن انجام میدهد، چیزی بیش از «اجرای یک نمایش» نیست که بهمنظور تابعکردن شورای امنیت از سیاست «اعمال فشار حداکثر» بر ایران و تبدیل این نهاد معتبر به ابزاری مفید برای اجرای خواستههای آمریکا به روی صحنه رفته است.»