آنچه ما دریای خَزَر می‌نامیم و در زبان بین‌المللی به آن دریای کاسپین می‌گویند، پهنه‌ای آبی است که از جنوب به ایران، از شمال به روسیه، از غرب به روسیه و جمهوری‌آذربایجان و از شرق به جمهوری‌های ترکمنستان و قزاقستان محدود می‌شود.
 دریای خزر دارای 4درصد ذخائر نفت و گاز جهان است و 90درصد خاویار دنیا از آن تامین می‌شود. علاوه بر این، گونه‌های زیستی منحصربه‌فردی دارد و جزئی از مسیر حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب نیز محسوب می‌شود.
  ظرفیت‌های کشورهای ساحلی این دریا با توجه به موقعیت سرزمیی خاص آن در دنیا یکی از اهداف اساسی در ارتقای دیپلماسی اقتصادی و رونق روابط همسایگی ایران در دولت سیزدهم است. در سال 1400 حجم تبادلات تجاری ایران با کشور ترکمنستان به 368میلیون دلار، با کشور قزاقستان به 265میلیون دلار، با کشور روسیه به 1529میلیون دلار و با کشور آذربایجان به 607میلیون دلار رسید که اگرچه به نسبت گذشته افزایش داشت، اما انتظارات با توجه به ظرفیت‌های موجود بسیار فراتر از این اعداد و ارقام است.
 حدود 265میلیون نفر از مردم دنیا در کنار این پهنه آبی زندگی می‌کنند و همکاری‌های اقتصادی پیرامون نفت و گاز، انرژی، حمل‌ونقل، صنعت، کشاورزی و گردشگری می‌تواند به بهبود زندگی همه آنها کمک کند. در این میان ایران موقعیتی ویژه دارد. پس از فروپاشی شوروی در دهه 90 میلادی و اکنون پس از جنگ اوکراین مسیر حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب اهمیت ویژه‌ای یافته و تنها کشوری که می‌تواند خزر و کشورهای پیرامونی آن را به خلیج‌فارس و دریای عمان وصل کند، ایران است. امروزه پنج کشور ساحلی این دریا بیش از گذشته مصمم هستند تا ضمن بهره‌برداری عادلانه از این پهنه آبی، همکاری‌های اقتصادی خود را نیز گسترش دهند. از این‌رو در یک مجمع اقتصادی گرد هم آمده‌اند تا بتوانند از ظرفیت‌های یکدیگر برای پیشرفت بهره ببرند. به همین منظور دومین مجمع اقتصادی کشورهای پیرامون خزر نیمه مهرماه سال‌جاری با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری ایران و نخست‌وزیران چهار کشور ساحلی دیگر در مسکو برگزار می‌شود و امید می‌رود در راستای سیاست توسعه روابط همسایگی در دولت سیزدهم بتوان از آن در مسیر گسترش تعاملات اقتصادی با کشورهای حاشیه بزرگ‌ترین دریاچه جهان بیشترین استفاده را برد. دومین مجمع اقتصادی خزر در تاریخ 13 و 14 مهرماه سال‌جاری در شهر مسکو پایتخت روسیه برگزار می‌شود.  کشورهای روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان و ایران به‌عنوان پنج همسایه در موضوعات نفت و گاز، انرژی، حمل‌ونقل، علمی، محیط‌زیست و کشاورزی به‌طور دوجانبه و چندجانبه با یکدیگر مذاکره و تعامل خواهند کرد.
صفحات 5 تا 8 را بخوانید