ماموریتهای نفسگیر در حاشیه سیمینهرود
گزارش «شهروند» از حوادث جادهای و سیلابهایی که امدادگران بوکان این روزها با آن دستوپنجه نرم میکنند
نجات راننده وانت از سیلاب، تنها حادثه این روزهای امدادگران بوکان بر اثر طغیان سیمینهرود نبود؛ آبگرفتگی خانههای روستایی در مسیر سیلاب، تخریب برخی خانهها و همچنین تخلیه آب برخی مناطق شهری شهرستان بوکان این روزها سر تیمهای امدادی آذربایجانغربی و بوکان را گرم کرده است. با نزدیکشدن به ایام نوروز، امدادگران میدانند که تصادفات جادهای در محورهای منتهی به این شهرستان هم بیشتر خواهد شد و خودشان را برای میزبانی از مسافران نوروزی آماده میکنند. امدادگران پایگاه «محمد رسولالله» با آغاز بارندگیهای فصلی در بوکان، خودشان را برای نوروزی سیلابی آماده میکنند.
مرضیه موسوی- شهروند آنلاین؛ سقز، میاندوآب، مهاباد و مریوان شهرستانهایی هستند که رانندگان برای رسیدن به آن معمولا از بوکان عبور میکنند؛ شهرستانی کوهستانی در آذربایجانغربی که مردم آن را با رودخانههای سیمینهرود، زرینهرود، دشتها و کوهپایههای سرسبز میشناسند.
همین بهانه کافی است برای اینکه جادههای این شهرستان هیچ هفتهای از سال خالی از تصادف نباشد.
«انور بیادار»، رئیس شعبه هلالاحمر شهرستان بوکان، میگوید: «بوکان به نوعی کریدور شرق به غرب کشور است. با این حال، جادههای منتهی به این شهرستان اغلب شرایط خوبی ندارند. اتوبان میاندوآب- بوکان سالهاست که در دست احداث قرار دارد، اما هنوز تکمیل نشده. با ساختهشدن این اتوبان و دو بانده شدن مسیر، پیشبینی میکنیم تصادفات جادهای به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کنند. به دلیل بالا بودن میزان ترددها در محورهای اطراف بوکان، بیشترین حوادثی که در شهرستان ما رخ میدهند، مربوط به تصادفات جادهای است.»
از چهار محور حیاتی منتهی به بوکان، تنها دو محور میاندوآب و سقز دارای پایگاه امدادی هستند و در محورهای دیگر هلالاحمر به عنوان نیروی پشتیبان حوادث، آتشنشانی و اورژانس را همراهی میکند. بیادار میگوید: «گرچه حوادث این شهرستان نسبت به شهرستان سردشت کمتر است، اما حوادثی از جمله سیلاب، غرقشدن در سد، حوادث کوهستان، گرفتارشدن در برف و کولاک و … را هم در این شهرستان داریم.»
آماده برای نوروز
جادههای فرعی که راه مسافران به سمت مهاباد یا دیگر شهرستانها را کوتاه میکنند، در ایام نوروز بلای جان بسیاری از افراد ناآشنا با این منطقه میشوند. گمشدن در این مسیرها و تلاش برای پیدا کردن خودروهایی که سرنشینانش امکانات و تجهیزات لازم را هم به همراه ندارند، یکی از ماموریتهای معمول در بوکان است.
غرقشدن مسافران در سدهای شهرستان هم ماموریتهای دیگری را برای امدادگران رقم میزند. «طاهر صوفیمیرزا»، مسئول عملیات شهرستان بوکان، است.
او میگوید: «با نگاهی به آمار تصادفات جادهای در محورهای منتهی به بوکان، میبینیم که بیشتر حوادث در ساعات اولیه صبح یا در زمان تاریکی هوا رخ میدهند. مسافرانی که با جاده آشنایی ندارند، احتمال وقوع تصادفات را بالاتر میبرند. در مسیرهای فرعی منتهی به مریوان و مهاباد هم آمار تصادفات و حوادث جادهای بالاست.»
فصل بارانهای رگباری در بوکان آغاز شده است و تودههای بارشی از مدیترانه راهشان را به سمت آذربایجانغربی کج کردهاند. نشان به این نشان که تنها در روز جمعه، در طی 24 ساعت، 65 میلیمتر بارندگی در این شهرستان رخ داده؛ بارندگیای که در صورت شدت گرفتن میتواند حادثهای به وسعت سیلابهای سال 1398 در این شهرستان به وجود بیاورد.
صوفیمیرزا میگوید: «هشدارهای هواشناسی درباره بارندگیهای روزهای اخیر بهموقع به دست ما رسید. بررسی این هشدارها نشان میدهد میزان بارندگیها به اندازه بارندگیهای سال 98 نخواهد بود. با این حال، ما و تیمهای امدادی برای وقوع حوادث جوی آماده هستیم.»
هدایت رودخانههای فصلی
همکاری دهیاریها و شورای روستا با هلالاحمر و مدیریت بحران باعث شده در سالهای گذشته خسارتهای کمتری متوجه روستاییان در زمان سیلابها شود. با این حال، هنوز هم خانههایی که در مسیر رودخانههای فصلی قرار دارند، با افزایش بارندگیها، دچار آبگرفتگی و حتی تخریب میشوند.
صوفیمیرزا میگوید: «در یکی دو سال گذشته با مهار آبهای جاری و رودخانههای فصلی، سعی شده از خسارت به کشاورزان و دامداران و همچنین روستاییان جلوگیری شود. بیشترین حوادث سیلاب ما در این سالها مربوط به آبگرفتگی خانهها و برخی معابر میشود.»
روزهای پایانی هفته، گردشگران که در نزدیکی سدهای بوکان اتراق میکنند، با ورود به مناطق شنا ممنوع، حوادث تلخی را رقم میزنند. غرقشدگی در دو سد شهرستان بوکان حادثهای است که معمولا هلالاحمر و تیمهای نجاتغریق را به محل حادثه میکشاند.
مسئول عملیات شهرستان بوکان میگوید: «تعداد حوادث غرقشدگی ما در سدهای بوکان زیاد است. با این حال، هنوز هیچ تابلو هشداردهندهای برای اعلام خطر به گردشگران در این منطقه به چشم نمیخورد. مردم به این مسأله بیتوجه هستند که شناکردن در سد با شناکردن در استخر و رودخانه فرق میکند. در عملیاتهای جستوجو در سدها، تیمهای نجاتغریق شهرستان امکانات خود را در اختیار تیمهای تخصصی ما میگذارند.»
طغیان سیمینهرود
دو روز پیش بود که «جمال حسینپور» و دیگر امدادگران پایگاه امدادی «محمد رسولالله» برای رهاسازی خودرو وانت از سیلاب، راهی عملیات شدند.
حسینپور میگوید: «در 20 کیلومتری پایگاه، مرکز کشتار دام وجود دارد. یکی از وانتهای این مرکز در سیلاب گرفتار شده بود و اگر بهموقع خودمان را به محل حادثه نمیرساندیم، معلوم نبود چه اتفاقی برای راننده و ماشینش رخ دهد. رودخانه فصلی بعد از بارندگیهای شدید طغیان کرده و خودرو را در محاصره جریان شدید آب قرار داده بود. رها کردن این خودرو از میان آب، بیش از یک ساعت طول کشید.»
یاد سیلابی میافتد که در سال 1398 روستاهای بوکان و حتی مرکز شهرستان را درگیر خود کرده بود و خسارتهای زیادی به جا گذاشت: «ما معمولا هر سال در اسفندماه تا پایان بهار افزایش بارندگیهای فصلی را شاهد هستیم. اما بارشهای سال 1398 شدتی بیشتر از همیشه داشت. روستاهای زیادی دچار آبگرفتگی شدند و علاوه بر ادوات کشاورزی، دامهای بسیاری از مردم روستایی را هم سیل با خود برده بود. روستاهای پایین کوه و در میان دره، بیشترین خسارتها به خانهها وارد شده بود و حتی تعدادی از خانههای روستایی تخریب شدند. آن سال با همراهی تیمهای تخصصی سیلاب، جان بسیاری از افراد گرفتار در سیل را نجات دادیم و آنها را به نقاط امن منتقل کردیم.»
سیلهای سال 98
گرچه این روزها هم میزان بارندگیها از بارشهای همیشگی در این فصل بیشتر است، اما طبق پیشبینیهای هواشناسی به نظر نمیرسد سیلابی نظیر سیل سال 98 در این شهرستان به وقوع بپیوندد.
حسینپور میگوید: «حدود 108 روستا در شهرستان بوکان وجود دارد که تعدادی از آنها در نقاط صعبالعبور قرار دارند. در زمستان بارش برف و کولاک مسیر این روستاها را مسدود میکند و برای انتقال بیماران و زنان باردار به مراکز درمانی با مشکل مواجه میشویم. این ماجرا در بهار شکل دیگری به خود میگیرد و با افزایش بارندگیها، جادههای خاکی و مالرو شسته شده و امکان تردد در آن وجود ندارد. خودروها یا احشام احتمالا در خاک گلآلود این مسیرها گرفتار میشوند و نمیتوانند به مسیرشان ادامه دهند، بنابراین دوباره انتقال بیماران و زنان باردار در این مسیرها به سمت مرکز درمانی به عهده هلالاحمر گذاشته میشود.»
از سال 1387 که به جمعیت هلالاحمر پیوسته، در حوادث بسیاری تیمهای امدادی شهرستان را همراهی کرده است. مثل اغلب امدادگران جمعیت، تعداد خاطرات تلخی که از حوادث در ذهنش دارد، بسیار بیشتر از خاطرات خوب است. با این حال، وقتی صحبت از خاطراتش در هلالاحمر میشود، معمولا خاطرات خوش را به یاد میآورد.
او میگوید: «اوایل تیرماه سال گذشته بود، برای کاری به یکی از روستاهای بوکان رفته بودم. بالای کوه بودم که متوجه شدم تصادف شدیدی در جاده پایین کوه رخ داده. آنچه از آن ارتفاع میدیدم نشان میداد تصادف سنگینی است. حدس میزدم کشتههای زیادی داشته باشد. به سرعت خودم را به محل حادثه رساندم. مصدومان زیادی نقش زمین شده بودند. به کمک تیمهای امدادی رفتم و توانستیم رانندهای را که احتمال مرگش وجود داشت، نجات دهیم. خوشبختانه این حادثه هیچ کشتهای نداشت. آن روز از اینکه به عنوان امدادگر در هلالاحمر فعالیت میکنم، بسیار خرسند و راضی بودم، چراکه میدانستم هر آن ممکن است در نزدیکی من حادثهای رخ دهد که بتوانم در آن موثر باشم.»
// انتهای پیام
5200 سیلزده در سیستان و بلوچستان امدادرسانی شدند