سومین فاجعه بانکی بزرگ در تاریخ آمریکا

شهروند– روز دوشنبه اعلام شد «سیگنچربانک» مستقر در نیویورک نیز مجبور به بستن درهای خود شده است. خزانه‌داری فدرال رزرو آمریکا نیز در بیانیه‌ای بسته‌شدن دومین بانک این کشور را تایید کرد. جدیدترین پرونده‌های بانک سیگنچر نشان می‌دهد کل دارایی‌های آن ۱۱۰.۴میلیارد دلار و کل سپرده‌ها ۸۸.۶میلیارد دلار بوده است. به گزارش CNBC، این بانک در میان صنعت ارزهای دیجیتال فعال بود. فدرال رزرو و خزانه‌داری ایالات متحده اعلام کردند برای محافظت از پول سرمایه‌گذاران در این دو بانک، پول همه سپرده‌گذاران به‌طور کامل پرداخت خواهد شد. این نهادهای دولتی واشنگتن در بیانیه‌ای مشترک گفتند: «این گام تضمین می‌کند سیستم بانکی ایالات متحده به اجرای نقش‌های حیاتی خود در حفاظت از سپرده‌ها و فراهم‌کردن دسترسی به اعتبار برای خانوارها و کسب‌وکارها به شیوه‌ای که باعث رشد اقتصادی قوی و پایدار می‌شود، ادامه می‌دهد.»

وزارت خزانه‌داری و سایر رگولاتورهای بانکی آمریکا در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند «هیچ ضرری متوجه مالیات‌دهندگان نخواهد شد.» به روایت خبرنگار رویترز مستقر در محل، کارمندان ظاهرا در دفتر مرکزی شرکت منهتن برای جلساتی در روز یکشنبه جمع شده بودند و حتی از رستورانی ایتالیایی، قهوه استارباکس و غذا سفارش دادند. آنها پس از اعلام خبر تعطیلی، از ساختمان خارج شدند. شکست سیگنچر بانک به دنبال تعطیلی بانک سیلیکون ولی در روز جمعه، دومین تعطیلی بزرگ در تاریخ ایالات متحده پس از تعطیلی بانک واشنگتن که در طول بحران مالی 2008 سقوط کرد، رخ داد.

سرمایه‌گذاران از سرعتی که سیلیکون ولی، حامی متمرکز بر استارت‌آپ‌ها و شانزدهمین وام‌دهنده بزرگ در ایالات متحده، با خروج مشتریانش سرنگون شد، ناراحت بودند. این اتفاق هفته گذشته بیش از 100میلیارد دلار ارزش بازار را از بانک‌های ایالات متحده حذف کرد و باعث شد مقامات دولتی در آخر هفته برای اعتمادسازی دوباره دستپاچه شوند و اقدام سریعی برای تلاش برای بازگرداندن اعتماد به سیستم مالی انجام دهند. بر همین اساس، شرکت بیمه سپرده فدرال اعلام کرد یک بانک جانشین به عنوان «پل» ایجاد کرده که مشتریان را قادر می‌سازد به وجوه خود دسترسی داشته باشند. شرکت بیمه سپرده فدرال FDIC گفت سپرده‌گذاران و وام‌گیرندگان سیگنچر بانک به‌طور خودکار مشتریان بانک پل خواهند شد. دولت فدرال همچنین اقداماتی را برای تقویت سپرده‌ها و تلاش برای جلوگیری از هرگونه پیامد گسترده‌تر اعلام کرد.

سومین فاجعه بانکی بزرگ در تاریخ آمریکا

روز جمعه بود که اداره حفاظت مالی ایالت کالیفرنیا اعلام کرد بانک سیلیکون ولی که شانزدهمین بانک بزرگ آمریکا و بزرگ‌ترین بانک در منطقه فناوری و تکنولوژی به همین نام است، ورشکسته و تعطیل شده است. این بزرگ‌ترین ورشکستگی بانکی در ۱۴ سال گذشته و از زمان بحران بزرگ مالی در سال ۲۰۰۸ در آمریکا به شمار می‌رود. به نوشته «رویترز»، ورشکستگی و تعطیلی بانک سیگنچر نیویورک، سومین فاجعه بانکی بزرگ در تاریخ آمریکاست. «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری آمریکا، نیز بامداد دوشنبه در واکنش به ورشکستگی و تعطیلی پی‌درپی دو بانک بزرگ در این کشور گفت: «مردم و شرکت‌های آمریکایی باید مطمئن باشند سپرده‌های آنها زمانی که نیازشان دارند، در دسترس هستند.» بایدن در ادامه وعده داد: «من متعهد می‌شوم مسئولان این آشفتگی را مورد بازخواست قرار دهم و به تلاش‌ها برای تقویت مقررات و نظارت بر بانک‌های بزرگ ادامه دهم. ما برای رسیدگی به مشکلاتی که بانک‌های سیلیکون ولی و سیگنچر با آن مواجه بودند، اقدام کردیم و راهکاری سریع یافتیم که از آمریکایی‌ها محافظت کند.» به نوشته رویترز، وزارت خزانه‌داری آمریکا و فدرال رزرو (سیستم بانک مرکزی این کشور) نیز اقداماتی را برای جلوگیری از تاثیر پیامدهای ورشکستگی بانک سیلیکون ولی اعلام کردند.

اهمیت سیگنچر بانک برای اقتصاد آمریکا

سیگنچر، بانکی تجاری با دفاتر مشتریان خصوصی در نیویورک، کانکتیکات، کالیفرنیا، نوادا و کارولینای شمالی بود و  9 خط تجاری ملی از جمله املاک تجاری و بانکداری دارایی دیجیتال داشت که در ماه سپتامبر 2022، تقریبا یک‌چهارم سپرده‌های آن از بخش ارزهای رمزنگاری شده بود، اما این بانک در ماه دسامبر اعلام کرد سپرده‌های مرتبط با رمزنگاری خود را به میزان 8میلیارد دلار کاهش می‌دهد. سیگنچر بانک در فوریه اعلام کرد مدیر اجرایی آن، جوزف دی پائولو، در سال 2023 به سمت مشاور ارشد رسیده و جانشین مدیرعامل بانک، اریک هاول، شده است. دپائولو از زمان آغاز به کار سیگنچر بانک در سال 2001 به عنوان رئیس و مدیرعامل خدمت کرده است. این بانک رابطه دیرینه‌ای با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، و خانواده‌اش داشت و به ترامپ و کسب‌وکارش کمک می‌کرد تا حساب‌های جاری را چک و چندین سرمایه‌گذاری خانواده را تامین مالی کند. بانک سیگنچر در سال 2021 به دنبال شورش‌های مرگبار 6 ژانویه در کاپیتول هیل، روابط خود را با ترامپ قطع کرد و از ترامپ خواست استعفا دهد.

در بیانیه‌ای، کتی هوچول، فرماندار نیویورک، گفت امیدوار است اقدامات دولت ایالات متحده در روز یکشنبه «اعتماد بیشتری به ثبات سیستم بانکی ما» ایجاد کند. او بیان کرد: «بسیاری از سپرده‌گذاران در این بانک‌ها دارای مشاغل کوچک هستند، از جمله کسانی که اقتصاد نوآوری را پیش می‌برند و موفقیت آنها کلید اقتصاد قوی نیویورک است.» با این حال، مقامات روز یکشنبه گفتند سهامداران و برخی از دارندگان بدهی بدون وثیقه سیگنچر بانک و همچنین سهامداران بانک سیلیکون ولی محافظت نخواهند شد و مدیریت ارشد هر دو بانک برکنار شده است. مقامات گفتند هر گونه زیان وارد شده به صندوق بیمه سپرده FDIC که برای حمایت از سپرده‌گذاران بیمه‌نشده استفاده می‌شود، مطابق با قانون، با ارزیابی ویژه در بانک‌ها جبران خواهد شد.

فروپاشی نبض حیات اکوسیستم فناوری آمریکا در عرض چند ساعت

هفته گذشته نیز بانک سیلیکون ولی، با ضرر بیش از ۱۰۰میلیارد دلار ارزش بازار طی دو روز، ناگهان ورشکست و تعطیل شد. بانک سیلیکون ولی اصلی‌ترین بانک وام‌دهنده به استارت‌آپ‌های آمریکایی به شمار می‌آمد. فروپاشی ناگهانی این بانک به جو نااطمینانی در میان بسیاری از بنیان‌گذاران استارت‌آپی در رابطه با آینده کوتاه‌مدت پیش‌روی کسب‌وکارشان دامن زد. این بانک در سال ۱۹۸۳ تاسیس شد و در سانتا کلارا کالیفرنیا مستقر است و عمیقا درگیر اکوسیستم فناوری بوده و طبق داده‌های وب‌سایت خود، خدمات بانکی‌اش را به تقریبا نیمی از تمام شرکت‌های فناوری و علوم حیاتی تحت حمایت سرمایه‌گذاری در ایالات‌متحده ارائه می‌کرد. این بانک تا قبل از ورشکستگی، شانزدهمین بانک بزرگ ایالات متحده بود.

تعطیلی سیلیکون ولی، دومین ورشکستگی بزرگ بانکی در تاریخ ایالات متحده محسوب می‌شود. این بانک که بزرگ‌ترین حامی مالی استارت‌آپ‌های فناوری بود، روز پنجشنبه توسط دولت تصاحب شد و نگرانی‌هایی در مورد پیامدهای اقتصادی گسترده‌تر ایجاد کرد. واشنگتن پست در گزارشی تحلیلی در این‌باره نوشت دومین ورشکستگی بزرگ بانکی در تاریخ ایالات متحده، صنعت فناوری را تکان داد و موجی از اضطراب را در سراسر سیستم مالی ایجاد کرد، زیرا بانک سیلیکون ولی در عرض چند ساعت از یک بخش کلیدی اکوسیستم فناوری به فروپاشی تبدیل شد.

این بانک که عمدتا به استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر خدمات می‌داد، پس از اینکه سپرده‌گذاران تلاش کردند پول خود را پس بگیرند، بعد از غافلگیری در پرونده‌ای غیرمنتظره از سوی شرکت مبنی‌بر فروش 21میلیارد دلار دارایی تعطیل و توسط دولت فدرال تصرف شد. قیمت سهام سایر بانک‌ها نیز کاهش یافت، با این حال، جانت ال. یلن، وزیر خزانه‌داری، گفت اوضاع را زیر نظر دارد. در شرایط فعلی بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذاران خطرپذیر نگران این بودند که پول مورد نیاز برای پرداخت حقوق کارمندان ممکن است به‌واسطه فروپاشی بانک از بین برود یا مسدود شود.

به نوشته این روزنامه، شکست سریع بانک سیلیکون ولی، صنعت فناوری را شوکه و این نگرانی را ایجاد کرد که وضعیت اقتصادی این بخش بدتر از آن چیزی است که قبلا تصور می‌شد. این سقوط همچنین باعث تقویت گمانه‌زنی‌های تحلیلگران و سرمایه‌گذاران وال‌استریت شده است. آنها معتقدند این واکنش نشان می‌دهد افزایش نرخ بهره فدرال رزرو بیش از حد تهاجمی است و خطر آسیب جدی به اقتصاد را دارد. در پایان ماه دسامبر 2022، بانک سیلیکون ولی حدود 209میلیارد دلار در مجموع دارایی داشت که با سقوط ناگهانی‌اش، دومین ورشکستگی بزرگ یک بانک بیمه‌شده فدرال پس از واشنگتن موچال را رقم زد؛ بانک واشنگتن موچال  در طول بحران مالی در سال 2008 سقوط کرد.

ورشکستگی این بانک حفره‌ای عمیق برای صنعت فناوری ایجاد می‌کند، چراکه این بانک به دلیل تخصصش در حوزه استارت‌آپ‌ها و تمایل به ارائه خدمات به سرمایه‌گذاری‌های پرخطر در حال رشد به یک بانک مرجع بود. آنتونی نیوارد، یکی از بنیانگذاران سیلیکون ولی، گفت: «هیچ بانکی استارت‌آپ‌ها و فناوری‌ها را آنطور که این بانک درک می‌کند، درک نمی‌کند. آنها شهرت 40 ساله‌ای دارند که براساس گسترده‌ترین شبکه روابط خودی با مهم‌ترین بازیکنان سیلیکون ولی ساخته شده است.» گفته شده که یک بانک جدید برای مدیریت عملیات شرکت‌های فناوری ایجاد شده است؛ اتفاقی نادر در ورشکستگی بانک که معمولا برای توجیه رویدادی عجله‌ای اتفاق می‌افتد.

سیلیکون ولی چطور به غول اقتصادی حمایت از استارت‌آپ‌ها تبدیل شد

بانک سیلیکون ولی که در سال 1983 تاسیس شد، در کنار صنعت فناوری رشد کرد و فرازونشیب‌های ذاتی این بخش را پشت‌سر گذاشت. با رونق گرفتن بازار سرمایه خطرپذیر در اواخر دهه 2000 و اوایل دهه 2010، این بانک از هجوم استارت‌آپ‌های جدید استفاده کرد و به بانکدار پیشرو برای شرکت‌هایی تبدیل شد که به بانکی نیاز داشتند تا بتواند دنیای پرخطر و در حال حرکت را مدیریت کند. این بانک به سرعت گسترش یافت و دفاتر جدید ایالات متحده را افتتاح و دفاتر بین‌المللی را نیز اضافه کرد و اکنون در 9 کشور از جمله چین و هند حضور دارد. این سرویس به طیفی از شرکت‌های فناوری کوچک و بزرگ، از جمله نیروگاه تجارت الکترونیک Shopify و شرکت امنیت سایبری CrowdStrike خدمت می‌کرد. روز جمعه، ساختمان پرهیاهوی دو طبقه با روکش شیشه‌ای و چوبی بانک در جاده معروف ساند هیل دره سیلیکون، ساکت و خاموش بود. یک نوشته روی درهای شیشه‌ای جلو چسبانده شد که اعلام می‌کرد بانک تعطیل شده است.

پس از اینکه در روز چهارشنبه بانک اعلام کرد دارایی‌های خود را فروخته و در حال جمع‌آوری سرمایه جدید است، برخی از سرمایه‌گذاران و بنیان‌گذاران فناوری در توییتر دیگران را تشویق کردند تا در سریع‌ترین زمان ممکن پول خود را برداشت کنند. برخی دیگر خوشبین‌تر بودند و گفتند از ترس فروپاشی نباید خیلی عجله کرد. کورنلیوس هرلی، استاد حقوق بانکی در دانشکده حقوق دانشگاه بوستون، گفت: «به وضوح وحشت در جریان است، اما گاهی وحشت می‌تواند منطقی باشد. زمانی که بانک‌ها ضررهای مالی را تجربه می‌کنند، نگران‌کننده است و طبیعی است که فضای اقتصادی نگران‌کننده باشد.»

سیسیلیا راس، رئیس شورای مشاوران اقتصادی کاخ سفید، روز جمعه در جمع خبرنگاران در کاخ‌سفید گفت که سیستم مالی به دلیل تخمین برآوردهای استرس بانکی و سایر اقدامات حفاظتی مورد تایید دموکرات‌ها بسیار امن‌تر است. راس گفت: «تنظیم‌کننده‌های ما نسبت به یک دهه قبل دید بسیار بیشتری نسبت به بخش بانکی دارند. ما می‌دانیم که باید انعطاف‌پذیری بیشتری را در سیستم بانکی خود ایجاد کنیم که به آن اجازه می‌دهد در برابر این نوع شوک‌ها مقاومت کند. معتقدم که ما ابزارهای لازم برای این بخش و تنظیم‌کننده‌هایمان را داریم.»

شرکت‌های فناوری به فکر تامین مالی جدید

طی سال گذشته، قیمت سهام شرکت‌های فناوری به دلیل نرخ بهره بالا و نگرانی‌ها از پیش‌بینی وضعیت اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ فناوری، کاهش یافته است. هم شرکت‌های بزرگ و هم شرکت‌های کوچک ده‌ها هزار کارگر را اخراج کرده‌اند؛ اگرچه بیشتر شرکت‌ها هنوز هم پول درمی‌آورند. با این حال، وحشت ناشی از تعطیلی بانک سیلیکون ولی ترس عمیق‌تری را از بدتر شدن وضعیت اقتصادی آشکار کرد. آرجون ستی، یکی از بنیان‌گذاران سرمایه‌گذار خطرپذیر Tribe Capital، در یادداشتی که برای لینکدین ارسال شد، گفت این صنعت یک‌سوم مسیر را در «بیابان» طی کرده و بنیان‌گذاران باید برای تامین مالی جدید آماده باشند.

در حال حاضر، ورشکستگی بانک‌های مهم بر استارت‌آپ‌ها تاثیر بدی می‌گذارد. پارکر کنراد، مدیرعامل شرکت نرم‌افزار حقوق و دستمزد ریپلینگ، روز جمعه در توییتی اعلام کرد پرداخت‌های انجام‌شده از طریق فناوری این شرکت متوقف شده‌اند، زیرا از طریق سیستم بانک سیلیکون ولی انجام می‌شود. «امروز صبح، سیستم‌های SVB نشان دادند تمام پرداخت‌ها با موفقیت پردازش شده است. با این حال، ما متعاقبا متوجه شدیم هیچ پرداختی واقعا برای کارمندان ارسال نشده است.»