شهروند| جنتی و صالحی، متروسوار شدند و ابتکار با تاکسی به پردیسان رفت. دیروز، تقویم 29 دی‌ماه را نشان می‌داد. روز ملی هوای پاک که البته آسمان پایتخت رد و نشانی از آن نداشت. مدارس به خاطر تصمیمی که کمیته مواقع اضطرار آلودگی هوا روز دوشنبه گرفته بود، تعطیل بودند، طرح زوج و فرد از در منازل اجرا شد و حتی ادارات با دوساعت تأخیر فعالیت خود را آغاز کردند. با این حال، روز، روز هوای پاک بود و این روز تقویمی ازسوی برخی از مقامات دولتی با استقبال روبه‌رو شد. علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد با مترو راهی بهارستان شد، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، از ایستگاه شهید بهشتی تا دانشگاه امام علی(ع) را با قطار شهری طی کرد و معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکسی به سازمانی رفت که در هفته‌های گذشته، انگشت اتهام آلودگی هوا را به سمت خود دیده است.
جنتی، صالحی و ابتکار درحالی در روز ملی هوای پاک از حمل‌ونقل عمومی استفاده کردند که سال گذشته دولتی‌ها استقبال بهتری از این روز داشتند و حتی رئیس‌جمهوری، معاون اولش و وزیر امورخارجه هم مترو را برای تردد انتخاب کردند اما امسال، این استقبال کمرنگ‌تر بود و تنها سه تن از مقامات دولتی، حواسشان به تقویم و 29 دی‌ماه یعنی روز هوای پاک بود.
سه‌شنبه‌های بدون خودرو، پیامی مردمی به دولتمردان
دیروز همزمان با روز ملی هوای پاک، سه‌شنبه هم بود، «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» که فعالان محیط‌زیست از مردم و دولتی‌ها خواسته‌اند تا روزهای سه‌شنبه هر هفته را بدون خودروی شخصی سپری کرده و از حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند. دعوتی که معصومه ابتکار در توضیح آن می‌گوید: «تشکل‌های مردم‌نهاد نیز همکاری خوبی درحوزه محیط‌زیست با ما دارند. امیدواریم این راه تداوم یابد. همچنین طرح سه‌شنبه‌های بدون خودرو ازسوی سازمان‌های مردم‌نهاد مطرح شده است که حداقل یک روز در هفته بدون خودروی شخصی وارد شهر شویم تا به تدریج از الگوی خودروی شخصی به سمت حمل‌ونقل عمومی حرکت کنیم.»
کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو برای مدیر دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست به معنای پیام مردم به دولتمردان و حاکمیت است، «حاصل این کمپین آن است که مردم می‌توانند این پیام را به دولتمردان و حاکمیت بدهند که وقتی با چنین مردمی روبه‌رو هستید که حاضرند از بخشی از رفاه خود به نفع پایداری محیط‌زیست بگذرند، شما هم باید به محیط‌زیست بیشتر توجه و وظایف خود را سزاوارانه‌تر و پرشتاب‌تر اجرا کنید.»
محمد درویش با اشاره به استقبال استان‌های مختلف کشور از کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو، یادآوری کرد که «این طرح را گروهی از فعالان محیط‌زیست اراک به‌عنوان یکی از شهرهای آلوده کشور طی چند سال گذشته پیشنهاد کردند. سازمان حفاظت محیط‌زیست از این کمپین حمایت کرد و بسیاری از تشکل‌های مردم‌نهاد در نقاط مختلف کشور همچون کرمانشاه، چهارمحال‌وبختیاری، مهاباد، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، همدان، شیراز، اصفهان، مشهد و... به این کمپین پیوسته‌اند.»
او با بیان این‌که هدف سازمان حفاظت محیط‌زیست از حمایت از چنین طرح‌هایی این است که مردم را از نقش و سهم خطیر آنها در بهبود وضع آلودگی هوا آگاه کند، به ایسنا گفت: «مردم باید بدانند که به‌رغم این‌که به نظر می‌رسد فرد هستند و رفتار آنها در کاهش و افزایش آلودگی هوا نمی‌تواند موثر باشد، اگر با هم باشند و متحد عمل کنند، می‌توانند تاثیرات شگرفی روی بحث آلودگی بگذارند.»
به گفته مدیر دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی، «مردمی که حاضر می‌شوند یک روز از خودروی شخصی استفاده نکنند و دل را به دریا بزنند و از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند در این شرایط دیگر حاضر نخواهند بود آلودگی هوا را تحمل کنند و حتما مطالبه محورانه‌تر از حاکمیت خواهند خواست که تکلیف خودروهای فرسوده، موتورسیکلت‌های بنزینی، سوخت مازوت نیروگاه‌ها و... را روشن کنند تا بدین طریق ما شاهد شهری با آسمان آبی باشیم.»
سال 94 رکورددار تعداد روزهای پاک در 5سال اخیر
دیروز، همزمان با روز ملی هوای پاک درحالی هوای پایتخت برای گروه‌های حساس ناسالم بود و با تعطیلی مدارس و تأخیر در آغاز فعالیت ادارات روبه‌رو شد که سال 94 رکورد تعداد روزهای پاک در پنج‌سال اخیر را زد. به گزارش خبرآنلاین، تهرانی‌ها سال 90 در کل سال سه روز پاک تنفس کرده‌اند. در سال 91 هم تعداد روزهای پاک از سه روز تجاوز نکرد. سال 92 هم وضعیتی بهتر از سال‌های قبل از خود نداشت. این سال که رکورد آلودگی هوا را به نام خود زده بود و همچون سال‌های 90 و 91 تنها سه روز پاک نصیب تهرانی‌ها کرد.
اما سال ۹۳، به یکباره وضع آلودگی هوا تغییر پیدا کرد و تعداد روزهایی که هوا پاک و سالم بود، افزایش نشان داد، اقدامات رفع آلودگی هوا موثر افتاده است و در کل سال تهرانی‌ها ۱۶روز هوای پاک تنفس کردند. این درحالی بود که 10ماهه ابتدای 93 در مقایسه با 10ماهه سال 94، سه روز پاک، کمتر از سال‌جاری دارد. براساس گزارش‌ها در 10ماهه سال 94 تهرانی‌ها با رکوردی جدید 17روز هوای پاک تنفس کردند.
هوا کمی آلوده‌تر از حد سالم
در روز هوای پاک، شاخص کیفی هوای تهران 108 بود و کمی بالاتر از حد سالم قرار داشت. به گفته معاون پایش و نظارت اداره کل محیط‌زیست استان تهران، وضع کیفی هوای تهران در 24ساعت گذشته منتهی به ساعت 11 دیروز در وضع ناسالم برای گروه‌های حساس بوده است.
محمد رستگاری با اشاره به این‌که شاخص کیفی هوای تهران در این بازه زمانی 108 بوده است، به مهر گفت: «در این بازه زمانی شاخص آلاینده منواکسیدکربن پاک 47، ازن پاک 21، دی‌اکسید نیتروژن سالم 71، دی‌اکسید گوگرد پاک 24، ذرات معلق با قطر کمتر از 10میکرون سالم 59 و ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5میکرون ناسالم برای گروه‌های حساس 108 بود.»