دکترقربانی| ریاست هیأتمدیره انجمن ایرانی روابط بینالملل وزارتخارجه|
صلح بهعنوان یکی از کلمات کلیدی در روابط بینالملل یاد میشود، مفاهیم در روابط بینالملل در راستای جریان و ارتباطات کشورها و نیازهای اجتماعی آنها مورد توجه قرار میگیرد، مباحث زیادی درباره موضوع صلح گفته شده اما نیاز است که به دو تحول در سیر تکمیلی مفهوم صلح اشارهای داشته باشیم. این دو تحول در زمینههای گوناگونی بوده است. یکی از آنها تحول در ماهیت صلح بوده و دوم در انگیزهها اهداف روابط بینالملل بوده است. اما درباره ماهیت صلح نکته اصلی ما با سیر تحولات صلح ما از یک صلح منفی به سمت یک صلح مثبت درحال حرکت هستیم.
ما از سالیان گذشته بهدنبال تکمیل مفهوم صلح در جایجای دنیا بودهایم که از لحاظ مفهومی تا این زمان به مرحله تکمیل رسیدهاست. این مفاهیم برای جلوگیری از جنگ و منازعه در دنیا بوده است، فقدان جنگ یا آتشبس مهمترین بحث در سراسر دنیا بوده. اما وجه دوم صلح مثبت است، کنکاش در ریشههای ایجاد جنگ است، عوامل مربوط به جنگ فقر گرسنگی و معضلات اجتماعی است. در رویکر صلح مثبت تمامی کشورها به دنبال استقلال یک نظام بر پایه ایثارهای مقدس باشد و حکومت یک نظام اجتماعی انسان محور هستند. اما سیر تحولی که مطرح است تحول در اهداف و انگیزههای صلح براساس نگاهسنتی، انگیزه و هدف صلح، امنیت ملی و بقای دول و ملتها است. بازیگر اصلی هم ملتها هستند. انگیزه صلح بر این اساس است که دولت و ملتها روی آن تأثیر بگذارند و بهوجود آمدن جنگ هم معطوف به عملکرد دولت و ملتها شکل میگیرد. هیچکدام از این تلاشها بدون کمک دولت و ملتها به وجود نمیآید.