شهروند| 3سالی میشد که درباره اسکان چند خانوار در کاخ موزه سعدآباد تهران، خبرهای جسته و گریخته از راه میرسید و البته هنوز از بین مسئولان، کسی چندان اظهارنظر رسمی دربارهاش نکرده بود؛ هرچند در این مدت و به دنبال خبرهایی که رسانهها دراینباره منتشر میکردند، مسئولان سازمان میراث فرهنگی تلاشهایی دراینباره کردند و به نتیجه نرسیدند، بهطوری که مدیرکل امور موزهها و اموال منقول سازمان میراث فرهنگی، از «پرونده حقوقی قطور» برای پیگیری این ماجرا خبر داده بود.
ماجرا اما ادامه پیدا کرد تا دیروز؛ وقتی «عزتاللهخان محمدی»، فرماندار شمیرانات آب پاکی را روی دست همه ریخت و نهتنها این خبر را بهطور رسمی اعلام کرد که حتی گفت ساکنان این خانهها «افرادی از بعضی ارگانها» هستند؛ بعد از آن بود که «بیوک موسوی»، مدیر کاخ موزه سعدآباد در گفتوگو با «شهروند» گفت که «بیشتر از 30سال پیش این اتفاق با اجازه فرماندهی کل قوا اتفاق افتاده و اکنون با تمامشدن زمان اسکان در این اماکن، سپاه برای بازپسگیری این خانهها در تلاش است.»
او درحالی تعداد این خانوادهها را 15 عدد اعلام کرد که از طرف دیگر «عزتاللهخان محمدی»، فرماندار شمیرانات دیروز با تأیید این موضوع، دیروز شمار ساکنان این اماکن را 13 خانوار اعلام کرده و به «فارس» گفته است: «آنها به صورت غیرقانونی در کاخ ملی سعدآباد تهران ساکناند.» او توضیح داد: سه هکتار از زمینهای کاخ سعدآباد در تصرف خانوادههایی از پرسنل میراث فرهنگی و یک نهاد دیگر قرار دارد. تصرفاتی در بخشهای مختلف این کاخ ملی اتفاق افتاده که پرونده آن در دستگاه قضائی درحال پیگیری است که باید رفع تصرف انجام شود.
فرماندار شمیرانات این را هم گفت که سند این املاک هنوز به نام دولت است و فرآیند قانونی بررسی به این تخلف توسط معاون دادستان تهران درحال انجام است. ساعتی از اعلام این خبر نگذشته بود که همین مسوول در گفت و گو با ایسنا، تعداد این خانوارها را 61 اعلام کرد.
دیروز و بعد از اینکه خبر مثل بمب در فضای مجازی ترکید، این سوال بین کاربران شبکههای اجتماعی اینترنتی دست به دست میشد که چطور ارگانی درمجموعهای تاریخی ساکن میشود؟ موسوی، مدیر کاخ موزه سعدآباد در پاسخ به این سوال به «شهروند» میگوید: «خانههایی که بازنشستگان سپاه در آن اسکان دارند، ربطی به مجموعه تاریخی ندارد. جایی که این افراد ساکناند، چارچوب مشخصی دارد و حدودش پیداست.»
به گفته مدیر کاخ موزه سعدآباد، بیشتر از 30سال از آن زمان که بخشی از زمینهای سعدآباد با مجوز فرماندهی کل قوا دراختیار سپاه قرار گرفت، میگذرد: «این منطقه درواقع یک پایگاه آموزشی است که در بخشی از آنکه عزیزان سپاه و دژبانی حضور دارند، نزدیک به 15 خانوار هستند که در بناهای قدیمی ساکن شدهاند.»
او اضافه میکند: «مسئولان حقوقی سپاه باید پیگیر این ماجرا باشند، چون متولی آن سپاه است ما هم معتقدیم که حتما باید تخلیه شوند. این اتفاق با اجازه مسئولان وقت افتاده، تصرفی در کار نیست اما مهلت اسکان آنها تمام شده است. در این مدت هم مجموعه سازمان میراث هم مساعدت کرده تا این خانهها تخلیه شوند اما هنوز اتفاقی نیفتاده است.»
آنطور که موسوی توضیح میدهد، «درخواست اسکان کارکنان سپاه در این املاک اگرچه موقتی بوده اما با گذشت سالهای طولانی بهطور کل فراموش شده و درحال حاضر دو، سهسالی است که مسئولان پیگیر بازپسگیری آنند، هرچند هنوز نتیجهای نداشته است.» به گفته موسوی، «بناهایی که افراد در آن اسکان داده شدهاند، کارگری و انباری بوده و با مجوز آن زمان، تغییر کرده و به سکونتگاه تبدیل شده است. ممکن است خانهها جزو بناهای تاریخی باشند و شاید هم نه. این را معاونت میراث فرهنگی باید مشخص کند. کارشناسان سازمان میراث فرهنگی باید بررسی کنند و نظر دهند که کدام یک از این خانهها جزو بناهای تاریخی نیست که تخریب شود و کدام یک قابلیت تاریخی دارد و باید حفظ شود. هر اتفاقی بیفتد، صاحب اصلی آن سپاه است.»
روز گذشته «یحیی نقیزاده»، مدیرکل امور حقوقی سازمان میراث فرهنگی هم درباره جزییات این ماجرا به ایلنا گفت: «در بخش شمالی کاخ و قسمتهای غیرتاریخی بعضی افراد از سالهای پیش مستقر شدهاند و زندگی میکنند. مدت زمانی که به آنها اجازه سکونت داده شده بود، تمام شده است و باید این قسمتها را تخلیه کنند، اما تعدادی از آنها مقاومت میکنند.»
مدیرکل امور حقوقی سازمان میراث فرهنگی، ساکنان را نیروهای بازنشسته سازمان میراث فرهنگی و سپاه دانست که به دلیل وظایفی که پیش از این در کاخ موزه داشتند، در این بخشها مستقر شدهاند: «اکنون میراث فرهنگی و سپاه در تلاش است که پرونده حقوقی این مسأله به نتیجه برسد و افراد زمینهای متعلق به کاخ موزه را ترک کنند.» «محمدرضا کارگر» دراینباره گفت: «تعدادی خانواده بعد از انقلاب به شکلی محدود در اطراف کاخ موزه سعدآباد و در زمینهای که متعلق به سعدآباد است، مستقر شدهاند و زندگی میکنند. این افراد بیشتر کسانیاند که در گذشته در سعدآباد کار میکردند و بازنشسته شدهاند، البته بخشی از آنها هم تاکنون محل استقرار خود در زمینهای متعلق با سعدآباد را را ترک کردهاند.» به گفته مدیرکل امور موزههای سازمان میراث فرهنگی، بخشهایی که این افراد در آن سکونت دارند، ساختمانهای موزه و بناهای اصلی نیست، اما پرونده حقوقی قطوری در این زمینه وجود دارد که درحال پیگیری در مراجع قضائی است.
کارگر درباره اینکه گفته میشود بخشی از کاخ سعدآباد در دست بعضی ارگانها قرار دارد، هم توضیح داد: «پیش از این کاخ سعدآباد با بسیج تفاهمنامهای داشتهاند که البته مشکلی در این زمینه وجود ندارد و بسیج کاخ احمدشاهی را که پیش از این در آن مستقر بوده، تخلیه
کرده است.»