شهروند| بنیاد فردوسی روز گذشته جشن
«هنر پهلوانی» را برای نکوداشت هنرمندان برگزیده خادم فرهنگ پهلوانی برگزار کرد. دراین مراسم که از ساعت 14 دوشنبه 4 مردادماه در تالار میراث فرهنگی برگزار شد، از چهرههای شناختهشده هنر این سرزمین که در آثارشان به نوعی فرهنگ پهلوانی، انساندوستی و مروت را عرضه کرده بودند، تجلیل شد.
دوشنبه ظهر هوا آنقدر گرم بود که به نظر میرسید دستکم بخشی از صندلیهای تالار میراث فرهنگی از جمعیت خالی بماند. با این وجود اما مردم فرهنگ دوست حضور پررنگشان را گواهی برای احترام قرار دادند؛ احترام به مردان و زنانی از این سرزمین که هم هنر را خوب میشناسند، هم پهلوانی را ارزشی والا و پرمحتوا میدانند که جامعه امروز ایران بیش از هر روزگار دیگری محتاج آن است.
این مراسم هم طبق رویه دوستناداشتنی چندساله اخیر با یکساعت تأخیر آغاز شد. با این وجود سالن آنقدر خنک بود که گرمای تابستان ملال حاضران را به همراه نداشته باشد. خبرنگاران از یکسو در جایگاهشان قرار میگرفتند و مردمی که خیلیهاشان شغل آزاد داشتند و البته خیلیها هم از علاقهمندان به کار بنیاد فردوسی با هم گفتوگو میکردند. با نزدیکشدن به ساعت 3 کمکم میهمانها و مسئولان هم از راه رسیدند.
بنا بود در این مراسم ساده و صمیمی از حسن فتحی (برترین هنرمند شاخه فیلم و سریال)، جمشید مشایخی (برترین هنرمند شاخه بازیگری)، لوریس چکناواریان (برترین هنرمند شاخه موسیقی)، افشین اسفندیاری(برترین هنرمند شاخه تجسمی)، سیدمصطفی سعیدی (برترین هنرمند شاخه نقالی) سعید محمودی ازناوه (برترین هنرمند شاخه عکاسی)، رامبد جوان (برترین برنامهساز تلویزیونی) و گروه فیتیله (برترین برنامهساز تلویزیونی کودک و نوجوان) تجلیل شود. بعد از تلاوت قرآن مجید و اجرای بخشهای کوتاه ضرب و زنگ زورخانهای توسط مرشد سیروان نوروزی بخش تجلیلها آغاز شد. در ادامه از محمدرضا تابش رئیس کمیسیون ورزش مجلس دعوت شد تا به روی سن بیاید و نخستین هنرمندی که بناست تجلیل شود را، معرفی کند.
محمدرضا تابش در بخشی از سخنانش درباره نسبت میان هنر و فرهنگ و پهلوانی سخن گفت؛ این نسبتی است که ما در اشعار بزرگانی چون فردوسی دیدهایم و شعر فردوسی بزرگداشت اسطورههای ماست. پایداری فرهنگ و دین و آیینمان در سایه هنر هنرمندانی همچون فردوسی و چکناواریان تحقق مییابد.
تابش در ادامه برای آهنگساز شهیر ایرانی لوریس چکناواریان آروزی سلامتی کرد و چند بیتی از شاهنامه فردوسی خواند. در ادامه و با دعوت محمدرضا تابش، سعید شیرکوند (معاون سرمایهگذاری سازمان میراث فرهنگی) و میثم موحدیفر (رئیس بنیاد فردوسی) لوریس چکناواریان به روی صحنه آمد. حضور نغمهپرداز اپرای رستم و سهراب تشویقهای پی درپی حاضران در سالن را به همراه داشت. مرد نام آشنای موسیقی ارکسترال جایزهاش را با احترام تمام گرفت و مقابل در این مراسم از علاقه خود به زورخانه و فرهنگ پهلوانی گفت: من از کودکی با زورخانه و ارادت به پهلوانان بزرگ شدم؛ بزرگترین چیزی که از پهلوانان یاد گرفتم، خداپرستی و وطنپرستی بود. این افراد معرفت و بزرگی داشتند و فوقالعاده بودند و کمک زیادی به کار و زندگی من کردند. سخنان چکناواریان پر از احساس و سادگی بود و لحنش همراه با بغضی از سر عشق به ایران: خداراشکر میکنم که در سرزمینی متولد شدم که فرهنگ پهلوانی و پهلوانان سر حدات کشور را نگه میدارند، گفت: من با این فرهنگها بزرگ شدم و سنت زورخانه مرا با فردوسی و شاهنامه آشنا کرد و زندگیام عوض شد.
آهنگساز شهیر ایرانی از روزگاری سخن گفت که با صدای ضرب شیرخدا عاشق زورخانه شده بود؛ ١٥سالم بود. از ایامی گفت که ریتمهای ضرب زورخانه با سرانگشت شیرخدا او را همراه خود کرده بود: ضربنوازهای زورخانه با دو دست، ریتمهای مختلفی را میزنند که امکان نتنویسی آن نیست؛ هر ضرب و هر شهر آهنگ مخصوص خود را دارد. من سراسر کشور را گشتم و این نواها را جمعآوری کردم. من آنقدر عاشق این فرهنگ و شاهنامه هستم که عمری ٢٥ساله برای اپرای رستم و سهراب گذاشتهام. کلام چکناواریان از جنس موسیقی و نغمه و نت است. بنابراین این هنر والا را زبان سخن گفتن با خدا میداند: هیچ چیزی در دنیا بدون موسیقی امکانپذیر نیست؛ حتی اگر بخواهیم با خداوند صحبت کنیم، اگر موسیقی نباشد، به جایی نمیرسیم.
استاد شهیر موسیقی ارکسترال در جایجای صحبتهایش به خاطراتی که قصه رستم و سهراب برایش رقم زده، اشاره میکرد و اشک دیده میریخت: من عاشق فردوسی بهویژه داستان رستم و سهراب بودم و از کودکی این داستان اشکم درمیآورد.
دربخش دیگری از مراسم هنر پهلوانی و با دعوت مجری برنامه رامبد جوان به روی صحنه دعوت شد. مجری موفق سالهای اخیر تلویزیون سهم مهمی در دعوت نوجوانان ایرانی درگرایش به ورزش زورخانهای داشته است. او دربرنامهاش نوجوانان را به حضور در زورخانهها دعوت کرده و حالا خبر میرسد، بیش از 6هزار نفر از این نوجوانان بخشی از وقت خود را در زورخانهها میگذرانند و با این ورزش پهلوانی دم خورند.
جوان هنگام دریافت جایزه همان لحن همیشگیاش را داشت. همان لحنی که در قاب تلویزیون دوسال است با مردم درمیان گذاشته: من عاشق هدیه گرفتنم، اگر باز هم مراسمی گرفتید من را دعوت کنید. حتما سر موقع میآیم. بیرون خیلی هوا گرم است و اینجا (تالار میراث فرهنگی) خیلی خنک است، به نظرم بهتر است تا شب همین جا بمانیم و بیرون نرویم!
در بخش بعدی مراسم فیلم ویدیویی اثر نمایشی «پری صابری» همراه امضای یادبود رونمایی شد. در ادامه بانوی نام آشنای تئاتر ایران به روی صحنه آمد و از تجربهاش در همنشینی با شاهنامه فردوسی گفت: من طرح دلم را درکارهایم میزنم و شاهنامه فردوسی شناسنامه اصلی من است. این چهرهها سرمایه اصلی ما هستند و ایران را برای همیشه بزرگ نگه میدارند. من عاشق تمام ایرانیها و تمام کسانی هستم که برای این فرهنگ جانفشانی میکنند و دل من برای آنها پر از محبت است.
صابری تاکنون 6 نمایش درمورد شاهنامه و داستانهایش را به روی صحنه برده است. از نظر این هنرمند، فردوسی از بزرگترین درامنویسان جهان است که اگر سراغش برویم، دستش را با سخاوت به سوی ما دراز میکند.
او با اظهار امیدواری از اینکه فردوسی الگویی برای دل پهلوانی ما باشد، گفت: وقتی شروع به نگارش متون نمایشی از شاهنامه کردم، حس کردم فردوسی جزو درامنویسان جهانی است و باید از این سرمایه ملی که به رایگان دراختیار ما قرار گرفته، به خوبی استفاده کنیم و سراغش برویم.
پس از حضور بانوی عرصه نمایش روی صحنه نوبت به تجلیل از عوامل برنامه فیتیله رسید. علیرضا آقایی (تهیهکننده برنامه فیتیله) نیز که درکنار محمد مسلمی، علی فروتن و حمید گلی برای دریافت لوح و تندیس این برنامه روی سن حاضر شده بودند، گفت: تلاش برنامه فیتیله در 14سال گذشته حضور پررنگ و موثر برای خدمترسانی درعرصه فرهنگ بوده و مهمترین جایگاه را در این زمینه آموزش کودکان داشته که موضوع فرهنگ باید در آنها نهادینه شود.
میثم موحدیفر (رئیس بنیاد فردوسی) نیز در این مراسم گفت: همه ما نسبت به آثاری که در زمینه گسترش فرهنگ پهلوانی است، دلتنگی و حس نوستالژی داریم. همه ما طنین ضرب و زنگ زورخانه را درگوش داریم؛ چند سال است درتلاشیم تا فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانهای را به جایگاه واقعی آن برسانیم.
موحدیفر به نامگذاری رستم بهعنوان پهلوان پهلوانان هم اشاره کرد: اگر رستم تاکنون باقی مانده، تنها دلیلش جنگاوری و سلحشوری نیست؛ بلکه به خاطر این است که در برابر ستمگر سر خم نکرده و تلاش کرده تا کیان کشور را حفظ کند.
سعید محمودی ازناوه (هنرمند برتر عکاسی و عکاس شاهنامه)، افشین اسفندیاری (هنرمند هنرهای تجسمی) و سیدمصطفی سعیدی (نقال برتر) از دیگر هنرمندانی بودند که در این جشن تقدیر شدند.
ازسوی دیگر حسن فتحی و جمشید مشایخی که پیش از این نام آنها بهعنوان هنرمندان فیلم و سریال و بازیگری در میان تقدیرشدهها برده شده بود، از غایبان مراسم بودند.