شهروند| عدهای معتقد هستند پیوستن به معاهده برن و پذیرفتن قانون کپیرایت بیش از آنکه برای ایران مفید فایده باشد، به لحاظ اقتصادی ضربهای سهمگین بر پیکر نشر ایران خواهد بود. دلایل این گروه این است که ناشران با این وضع نابسامان دوام نخواهند آورد و اگر قرار باشد تحت قانون کپیرایت مجبور به پرداخت حقوق مادی و معنوی کتابهای خارجی هم باشند بسیاری از آنها حذف خواهند شد. گروه دیگر بر این اعتقاد هستند در حوزه نشر بهتر است بسیاری از ناشران از گردونه خارج شوند و فقط آنهایی بمانند که میتوانند به شکل حرفهای در این حوزه مدیریت اقتصادی را پا به پای دیگر کشورهای عضو این معاهده پیش ببرند. با این مقدمه سومین روز از نمایشگاه کتاب فرانکفورت نیز با بحث داغ کپیرایت همراه بود.
سرگردان بین دوراهی
مهر گزارش داده در بخشی از این نشست، حسین شاهمرادی نماینده مجمع ناشران انقلاب اسلامی با انتقاد از تلاشهای ایران برای پیوستن به معاهده برن برای کپیرایت گفته است: «مزایای این الحاق بدونشک از معایب آن کمتر است. کشور آمریکا نیز یک قرن پس از تصویب این معاهده به آن پیوسته است و برای کشور ما نیز با توجه به نسبت صادرات به واردات کتاب این الحاق توأم با ضرر خواهد بود. ما تا زمانی که با مقررات داخلی فعلی نتوانیم حقوق ناشران ایرانی را تأمین کنیم و از آنها حمایت به عمل آوریم، روا نیست که به فکر تأمین منافع ناشر خارجی باشیم.»
ما حاضریم ضرر کنیم!
در ادامه این بحث محمدعلی جعفریه، مدیر نشر ثالث با اشاره به اینکه پیوستن به کپیرایت خواست ناشرانی است که به شکل واقعی و اقتصادی در ایران کتاب منتشر میکنند، افزود: «از سویی باید وزارت ارشاد آییننامهای تصویب کند که از منافع ناشران خریدار و فروشنده رایت کتاب حمایت کند دوم اینکه پیوستن به کپیرایت خواست ناشران است، ناشرانی که ۱۲سال قبل از این از منفعت شخصی چشم پوشیدند و با نامهنگاری با وزارت ارشاد خواستار توقف توزیع کاغذ دولتی شدند. ما در آن دوران به این فکر نکردیم که برایمان چه پیش میآید و امروز هم میدانیم که فضای سالم نشر با پیوستن به کپیرایت در کشور خلق میشود. ما میدانیم که این بحث به نفع ما نیست اما دوست داریم تجربهاش کنیم و با آن جهانی شویم.»
فروش حق رایت دو کتاب فارسی
محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران همچنین در گفتوگویی با مهر از فروش حق رایت دو کتاب فارسی و مذاکره با مدیران اتحادیه جهانی ناشران به منظور حضور فعالتر ایران در برنامههای آن خبر داده است. او با اشاره به حضور و موفقیت نسبی ناشران ایران در مبادله رایت کتاب در نمایشگاه فرانکفورت عنوان کرده: «انتشارات ققنوس در سومین روز از این نمایشگاه موفق شد حق رایت ترجمه عربی دو کتاب «دالان بهشت» نوشته نازی صفوی و «مونالیزای منتشر» اثر شاهرخ گیوا را به ناشری از کشور امارات عربی متحده واگذار کند که اتفاق خوبی برای نشر ایران به شمار میرود.» آموزگار همچنین از همکاریهای دیگر با ناشران خارجی سخن گفته. او در ادامه اضافه کرده: «طی روزهای اخیر با مجموعه انتشاراتی یونیورسیتی گروپ و نیز موسسه نشر ایبیتاریس از ناشران فعال انگلستان در زمینه انتشار آثار ایرانی مذاکراتی داشته و به توافقهایی برای تبادل رایت کتاب دست پیدا کردهایم.» آموزگار درباره انتشارات مهم رندوم هاوس نیز گفته است: «به دلیل ناتوانی آنها از مبادله مالی با ایران به دلیل شرایط تحریم با وجود علاقهمندی آنها به نتیجه مشخصی نرسید.»