مریم شکرانی روزنامهنگار
سواد اقتصادی مردم ایران نمره مردودی گرفت. براساس گزارشی که مرکز جهانی توسعه سواد مالی GFLEC منتشر کرده است، چیزی حدود 80درصد مردم ایران سواد مالی کافی ندارند. این گزارش نشان میدهد که دانمارکیها، نروژیها و سوئدیها بیشترین سواد اقتصادی را دارند. جالب است که بدانید دانمارک رتبه دوم جهان را از نظر پایینبودن نرخ خط فقر دارد و این کشور کوچک پنجمین کشور جهان از نظر سطح کیفیت زندگی است اما نروژ... احتمالا شما یکی از بیشمار افرادی هستید که نمیدانند نروژ یک کشور نفتی است. کشوری که اقتصاد پیشرفته، نفتیبودنش را به حاشیه برده است. آنقدر که اگر نفت و گازش را بگیرند، به راحتی و به مدد تکنولوژی بالا میتواند یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان باشد و سوئد... سوئد را گمان میکنم بهتر از دو مورد دیگر بشناسید. کشور کوچک اروپایی که تا قرن هجدهم یکی از فقیرترین کشورهای اروپایی بود و حالا عنوان یکی از مرفهترین کشورهای جهان را به یدک میکشد.
نگاهی به گزارش مرکز جهانی توسعه سواد مالی به خوبی روشن میکند که سواد اقتصادی مردم با توسعهیافتگی و پیشرفت کشورها نسبت مستقیم دارد؛ یعنی هرچه کشوری پیشرفتهتر است، آمار سواد مالی و اقتصادی مردم این کشورها بالاتر است. این مقدمه را گفتم تا برسیم به یکی از مهمترین گرفتاریهای اقتصاد ایران. چه چیزی باعث میشود که ما برخی مدیران اقتصادی و سیاستمداران کماطلاع را سر کار بیاوریم؟ برخی سیاستمداران که به شما میگویند بین مردم پولهای آنچنانی و یارانههای مختلف توزیع میکنند. برخی سیاستمداران که به شما میگویند درباره قیمت همه چیز از چوب کبریت گرفته تا ضروریتری کالاهای زندگی دخالت میکنند. برخی سیاستمداران که به جای ریشهیابی مشکلات اقتصادی جمشید بسمالله و سلطان طلا و شکر میسازند. برخی سیاستمداران که بههمریختگی اقتصاد را گردن صفها میاندازند و مردمی که نگران سادهترین مایحتاج زندگیشان هستند.
تا بهحال حرفهای کارشناسان اقتصاد را دنبال کردهاید؟! اصلا میدانید که چرا آنها با توزیع پول نقد و یارانه بین مردم مخالف هستند؟ میدانید چرا میگویند قیمت دلار را نباید به زور پایین نگه داشت تا یکباره فنر آن در برود و با جهشهای عجیب اقتصاد را دچار شوک کند؟ میدانید چرا میگویند آب مفت باعث بلای خشکسالی شده است و چرا برق و بنزین نباید ارزان باشد؟ میدانید چرا به دخالت دولت در قیمتگذاری کالاها انتقاد دارند؟ چرا صفها و جمشید بسماللهها را سرچشمه مشکلات اقتصادی نمیدانند؟ پاسخ تمام این سوالات را بارها و بارها گفتهاند اما اگر شما همچنان اصرار دارید، روشی را انتخاب کنید که برخلاف نظر کارشناسی حرف میزند و عمل میکند، بدانید خود شما یکی از زیربناییترین عوامل عقبماندگی کشور و مشکلات اقتصادی هستید. خود شمایی که تلاش نمیکنید چیزی از اقتصاد یاد بگیرید تا سهمی در اقتصاد بحرانزده کشورتان داشته باشید. زیاده عرضی نیست!