گرمای شدید بدن انسان را در وضع نامناسبی قرار داده و حتی ممکن است موجب مرگ شود. در گرمای شدید و رطوبت بالا، روند تبخیر در بدن دچار اشکال می‌شود. در چنین وضعی بدن انسان برای حفظ دمای طبیعی تحت فشار قرار گرفته و دچار اختلال در عملکرد می‌شود.
در اغلب موارد، فرد مصدوم یا در مقابل گرمای بیش از حد قرار می‌گیرد یا آنکه بسیار فراتر از سن و وضع فیزیکی خود فعالیت می‌کند. سالمندان، خردسالان و افراد بیمار یا چاق، بیشتر در معرض گرمازدگی قرار دارند.
شرایطی که موجب گرمازدگی و اختلالات مرتبط با گرما می‌شوند عبارتند از: وضع جوی راکد و کیفیت نامناسب هوا. در نتیجه، افرادی که در نواحی شهری زندگی می‌کنند در برابرآثار موج گرما در قیاس با افرادی که در نواحی روستایی زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر هستند. علاوه بر این، آسفالت و بتون به‌مدت طولانی‌تری گرما را در خود نگه داشته و در شب به تدریج آن را آزاد می‌کنند. چنین وضعی، شب‌هنگام موجب ایجاد دمای بالاتری در شهر شده و اثری موسوم به «اثر جزیره گرمای شهری» را به وجود می‌آورد.
گروه‌های پرخطر، بیشتر در معرض گرمازدگی بوده و باید بیشتر مراقب آنها بود. نوزادان و اطفال، سالمندان و درنهایت مصرف‌کنندگان مواد مخدر و الکلی به ترتیب گروه‌های پرخطری هستند که باید در پیشگیری از حمله گرمایی یا گرمازدگی بسیار مراقبت کنند.
فضاهای بسته همچون خودرو پارک شده درمعرض نور خورشید و گرما که ورود و خروج و تهویه در آن اتفاق نمی‌افتد، اتاق‌های بدون تهویه و سیستم خنک‌کننده، پوشاندن لباس زیاد به اطفال و نوزادان در فصل گرما، ورزش و فعالیت سخت بدنی که موجب تعریق و از دست دادن مایعات بدن می‌شود و درنهایت قرار گرفتن در محیط داغ، مهم‌ترین علت‌هایی است که بدن را مستعد گرمازدگی می‌کند.
علائم گرمازدگی در نوزادان را تشخیص دهید
هر یک‌ساعت فعالیت بدنی، موجب از دست دادن یک لیتر مایعات در بدن می‌شود. کارگران ساختمانی و افرادی که شغل‌های این‌چنینی دارند، به‌شدت در معرض گرمازدگی هستند، بسیاری از حادثه‌های پرتاب کارگران در تابستان از بالای ساختمان‌ها به دلیل سرگیجه‌های ناشی از گرمازدگی است که باید جدی گرفته شود.
فردی که دچار گرمازدگی شده، ابتدا بدنش عرق شدید می‌کند، مایعات از بدن او به‌سرعت از دست می‌رود، فشار افت می‌کند، نبض کاهش می‌یابد، سپس سردرد‌های خفیف و به اصطلاح حالت گیجی رخ داده و تنفس تند می‌شود، تهوع و استفراغ نیز یکی از علایم شایع و مهمی است که در این رابطه باید جدی گرفته شود.
اکثرا والدین بی‌قراری نوزادان را علت گرمازدگی نمی‌دانند، در صورتی که بی‌قراری نوزادان در فصل گرما، یکی از علایم شایع گرمازدگی است.
گرمازدگی زمانی که جدی گرفته نشود، می‌تواند فرد را وارد یک شوک خفیف کرده و سپس این حالت تشدید پیدا می‌کند و درنهایت فرد به کما می‌رود، یا فوت می‌کند.
گر گرفتگی و خشکی پوست از دیگر علایم خطرناک گرمازدگی است. ورم مغز، اختلالات قلبی، نارسایی کلیه، نارسایی کبد و مشکلات تنفسی ازجمله عوارض عدم جدی گرفتن حمله گرمایی یا همان گرمازدگی است.
دوغ، بهترین نوشیدنی در گرمازدگی است
استفاده از کلاه و نقاب مخصوص، به‌ویژه برای کشاورزان و کارگران ساختمانی، پوشیدن لباس‌هایی که جنس آنها مناسب با فصل گرما باشد، قرار نگرفتن در معرض نور مستقیم خورشید و فضای بسیار داغ و استفاده بسیار زیاد از مایعاتی همچون دوغ که حاوی نمک است، از بهترین راه‌های پیشگیری از گرمازدگی است.
داروهای مُسکن هیچ تأثیری در درمان گرمازدگی ندارد
علی‌رغم تصور افراد، قرص‌ها و داروهای تب‌بُر یا مُسکن هیچ تأثیری در درمان گرمازدگی ندارد، بلکه باید به دنبال کاهش گرمای داخلی و بیرونی بدن باشیم، کم کردن لباس فردی که گرمازده شده و کاهش بارش گرما به بدن شخص، اسپری کردن آب به بدن، استفاده از اسفنج خیس و غوطه‌ور کردن شخص در آبی که دمای آن زیاد سرد یا گرم نباشد،
از راه‌های درمانی فردی است که دچار گرمازدگی خفیف شده است.
اگر فرد گرمازده، دچار استفراغ و حالت تهوع نشده باشد، نوشیدن مایعات زیاد، به سرعت دمای بدن او را متعادل می‌کند، بنابراین با انجام دادن تمامی این راه‌های درمانی، اگر بازهم دمای بدن شخص پایین نیامد و علایم گرمازدگی همچنان ادامه داشت، باید سریعا فرد را به مراکز درمانی منتقل کرد.
نوزادی که دچار گرمازدگی شده سریعا از شیر مادر استفاده کند
نوزادی که زیر 6 ماه است، بهترین راه درمان او استفاده از شیر مادر است، غوطه‌ور کردن نوزاد در آبی که دمای متعادل دارد (با مراقبت از مجاری تنفسی او) نیز یکی دیگر از راه‌های درمان حمله گرمایی است.