[مرضیه موسوی] پای درددل فعالان حوزه گردشگری که بنشینید، از ظرفیت‌های بی‌شمار انواع گردشگری در ایران می‌گویند، درحالی که فرصت‌های زیادی برای استفاده از این ظرفیت‌ها پیش‌رویشان نمی‌بینند. پیچ‌وخم‌های صدور روادید برای گردشگران خارجی، یکی از مهم‌ترین و اولین مشکلات پیش‌روی گردشگرانی است که می‌خواهند ایران را به تماشا بنشینند، به‌طوری که حتی صدور ویزا برای گردشگران برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی ماه‌ها زمان می‌برد. وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در هفته گردشگری، خبر از برداشتن اولین گام‌های دولت برای جان بخشیدن به صنعت گردشگری در ایران خبر داد و گفت: «برای توسعه گردشگری در ایران، روادید برخی از کشورها با اولویت کشورهای همسایه، در دستور کار دولت قرار گرفته است.»
در کنار سهولت و سرعت‌بخشیدن به صدور ویزا برای گردشگران خارجی، این روزها صحبت از لغو روادید 68 کشور برای سفر به ایران به گوش می‌رسد، خبری که برای فعالان حوزه گردشگری نوید رونق در این حوزه به شمار می‌رود. به گفته وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور، نهایی‌شدن این اقدام منوط به هماهنگی با بسیاری از نهادهای کشور از جمله قوه قضاییه و سایر قواست، چراکه در زمینه لغو روادید، موانع قانونی مختلفی وجود دارد که باید برطرف شود. عزت‌الله ضرغامی در اینباره گفت: «مسائلی که برای گردشگری در ابتدای فعالیت اعلام کردیم هر چه جلوتر می‌رود، پیچیده‌تر و متکثرتر می‌شود. در جلسه‌ای که با رئیس قوه قضاییه داشتیم، برخی از موضوعات را مطرح کردیم. قبلا از آیت‌الله اژه‌ای خواستیم که برخی از مدیران وزارتخانه ما نزد او بروند و مسائل‌شان را مطرح کنند، اما ایشان گفتند که من نزد شما می‌آیم و از موزه ملی هم بازدید می‌کنم. ما مجموعه‌ای از مشکلات گردشگری را که به دستگاه‌های نظارتی مربوط می‌شود، با صراحت با او مطرح کردیم. نکاتی که رئیس قوه قضاییه گفت استثنایی بود، همچنین برخی از مشکلات در سطح ملی با مجموعه‌های مداخله‌گر و با همکاری دستگاه‌ها
برطرف می‌شود.»
او درباره لغو روادید برخی از کشورها گفت: «با پیگیری‌های مستمر در حال لغو روادید با کشورهای همسایه و گروه پنجگانه هستیم و با همکاری وزارت امورخارجه روزبه‌روز تسهیلات بیشتری برای گردشگری فراهم می‌شود.»
ورود به ایران هموار می‌شود
علی‌اصغر شالبافان، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران، توضیحات بیشتری درباره طرح تسهیل ورود گردشگران خارجی داد: «طرحی را تحت عنوان تسهیل ورود گردشگران خارجی در سه محور انجام دادیم. مورد نخست این طرح تسهیل تردد گردشگران خارجی از طریق لغو روادید است. لغو روادید کشور عراق و روسیه و قرار گرفتن ایران در فهرست 20 کشور مورد تایید کشور چین اجرا شده است. در کشور روسیه لغو روادید گروه‌های 5 تا 50 نفره صورت گرفته است و نخستین گروه روسی دوشنبه هفته گذشته وارد کشور شدند که این موضوع منوط بر آن است که از طریق آژانس‌های مسافرتی مورد تایید بین دو کشور
انجام گیرد.»
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران ادامه داد: «لغو روادید 68 کشور دیگر پیشنهاد داده شده تا در وزارت امور خارجه و سایر نهادها بررسی شود و قطعا پس از بررسی فرآیند‌ها، تعداد کشورها در زمینه لغو روادید افزایش می‌یابد. محور دوم تسهیل تردد گردشگران خارجی با خودرو شخصی است که طی چند روز گذشته به‌صورت نمادین از کشور عراق اجرایی شد و کشورهای دیگری هم به این طرح اضافه خواهند شد تا از طریق گرجستان و ارمنستان بتوانند وارد کشور شوند.»
فرصت‌سوزی را متوقف کنید
طرح تسهیل ورود گردشگران خارجی به ایران، بخشی از نگرانی‌های فعالان صنعت گردشگری در ایران را برطرف می‌کند، اما غفلت در این زمینه طی سالیان گذشته، باعث فرصت‌سوزی برای جذب گردشگران هم شده است. «احد عظیم‌زاده»، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران، در اینباره اعلام کرد: «به دلیل فراهم‌نبودن زیرساخت‌های بخش گردشگری در کشور، به سرعت در حال از دست دادن فرصت‌های جذب گردشگر و عقب‌ماندن از کشورهای منطقه هستیم. متاسفانه ایرلاین مناسب، مجتمع‌های بین‌راهی آبرومند، هتل‌های درخور توریست، اتوبوس‌های کولردار و... به اندازه کافی نداریم. در این شرایط هر اندازه مسئولان دولتی و بخش خصوصی برای جذب گردشگر تلاش کنند، فایده‌ای نخواهد داشت، چون اساسا شرایط پذیرش گردشگر در کشور فراهم نیست.»
عظیم‌زاده به آینده نه‌چندان دور امیدوار است و بهبود شرایط کنونی در حوزه گردشگری را منوط به همراهی بخش خصوصی و دولت دانست. او گفت: «اگر دولت با بخش خصوصی همراهی کند، این توان را داریم که در مدت دو سال مشکلات این بخش را حل کنیم. هر گردشگر خارجی معادل ۱۰۰ بشکه نفت برای کشور ارزآوری دارد. ما ابتدا باید موج مهاجرت از ایران را متوقف کنیم و بعد به فکر جذب توریست بیشتر باشیم. به جای اینکه به دنبال سرمایه از خارج برویم، اول باید از خروج سرمایه جلوگیری کنیم.» اصلاح اقتصاد و بهبود روابط بین‌المللی، از پیشنهادهای رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران برای گسترش و توسعه صنعت گردشگری در ایران بود.
طرح‌هایی برای جذب سرمایه
اتفاق‌های مهم دیگری این روزها در صنعت گردشگری در حال وقوع هستند که می‌توانند محرکی برای توسعه چرخ صنعت گردشگری باشند. طبق برنامه هفتم توسعه، واردات خودروهای گردشگری و تجهیزات هتلی برای نخستین‌بار از حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف شدند. برطرف‌کردن تداخل صنفی در برخی امور مربوط به فعالان گردشگری، هم‌افزایی وزارتخانه‌ها برای حل مشکلات پیش‌روی این صنعت، راه‌اندازی ایرلاین‌های تازه و به‌روزکردن ناوگان حمل‌ونقل هوایی و حمایت از فعالان عرصه گردشگری از دیگر مطالباتی است که این فعالان دنبال می‌کنند تا بتوانند زمینه را برای ورود و حضور گردشگران و ارزآوری بیشتر فراهم کنند.
طبق اعلام اداره کل سرمایه‌گذاری، زیرساخت و مناطق نمونه گردشگری وزارت میراث فرهنگی، در حال حاضر 2580 پروژه گردشگری در دست احداث در کشور وجود دارد و این پروژه‌ها به 360هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارند. وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری برای حل مشکل تامین منابع راه‌اندازی پروژه‌ها، از شناسایی و طراحی 1400 بسته سرمایه‌گذاری در زمینه جاذبه‌های گردشگری خبر داده که به‌زودی معرفی می‌شوند.