رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصر معتقد است: «نباید با باز کردن پرونده قدیمی و غیرضروری برجام، خودمان را مثل گوشت قربانی روی میز بگذاریم و به طرف مقابل تقدیم کنیم؛ این به دور از عقلانیت است.»
دکتر شعیب بهمن، رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصر و پژوهشگر و تحلیلگر روابط بینالملل، در اینباره به شهروند میگوید:« آنچه همواره باید از آن اجتناب کرد، جناحی شدن سیاست خارجی ما است اما این جناحی شدن در انتخابات گذشته نیز مشهود بود. هر یک از نامزدها دیدگاه خاصی را مطرح میکنند. مهمترین نظریات، یکی منطقهگرایی و شرقگرایی است و دیگری گرایش به ارتباط با غرب. اما نکته مهم در این میان، فقدان نگاه ملی است. متأسفانه در بزنگاه انتخابات فرصت برای گروههای سیاسی بهوجود میآید که دیدگاههای بعضا متناقضی را مطرح کنند که همسو با منافع ملی نیست.»
وی میافزاید: «در این شرایط باید برای اعتبارسنجی این دیدگاهها به دو نکته توجه داشت: یکی تجارب تاریخی است. بهعنوان مثال، در سالهای گذشته درخصوص حل مشکلات با غرب تجربه برجام را داشتهایم که ایران گامهای جدی برداشت و اینکه چه پاسخهایی دریافت کرد را همه میدانیم و قسمتی از تجارب تاریخی ما محسوب میشود. مسئله دیگر امنیت ملی و منافع ملی ما است که عمدتا گم میشود. ما باید به اجماعی در نگاه به غرب و نگاه به شرق برسیم. باید امنیت و منافع ملی را تعریف کنیم و درصورت رسیدن به تعریف جامع میتوان راهکارهای عملی را طراحی کرد.»
بهمن در بخش دیگری از سخنان خود میگوید: «بهنظر من دیگر اساسا چیزی به نام برجام نداریم و بازگشت به برجام یک اشتباه استراتژیک بزرگ است. چون امروز در مقایسه با زمانی که توافق برجام امضا شد، شاهد شرایط کاملا متفاوتی هستیم. امروز ایران سطح غنیسازی خود را آنقدر توسعه داده که در یک وضعیت غیرقابل بازگشت قرار گرفته است. بنابراین اگر قرار باشد در آینده توافقی صورت گیرد و مذاکرهای انجام شود، قاعدتا در سطح دیگری اتفاق خواهد افتاد.»
رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصر تصریح میکند: «به هر حال بهخاطر تحولات جهانی و منطقهای، امروز جایگاه ایران نسبت به یک دهه قبل و حتی 5سال قبل کاملا متفاوت است و در طرف مقابل، جایگاه آمریکا و اروپاییها نسبت به گذشته تفاوت دارد. لذا الان اگر بخواهیم از برجام صحبت کنیم، یک عقبگرد در حوزه سیاست خارجی ما محسوب میشود. چون ما باید حرکت رو به جلو بر مبنای توانمندیها، قابلیتها و ظرفیتهای خودمان داشته باشیم و البته به محدودیتها نیز توجه کنیم.»
وی معتقد است: «ما نباید امروز برجام را تنها راه در مسیر سیاست خارجی خودمان تصور کنیم. چون ما میتوانیم از مسیرهای دیگر بهرهمند شویم و منافع خودمان را تامین کنیم.»
این پژوهشگر و تحلیلگر روابط بینالملل در پاسخ به سؤالی درباره اغراض و اهداف نهفته در اظهارات محمدجواد ظریف در برنامه میزگرد سیاسی، اظهار میدارد: «این موضوعات و مسائلی که مطرح شد، فقط یک کارکرد موقت برای فضای انتخاباتی داخل کشور دارد و کاملا عامدانه و با هدف انتخاباتی شاهد این اتفاقات هستیم. اما واقعیت این است که ما در عمل و بهدست خودمان، پروندهای را روی میز میگذاریم و برای طرفهای خارجی پروندهای را باز میکنیم که در شرایط امروز برای ما اضطرار نیست و موضوعیت چندانی برای خودمان ندارد. ما در شرایط کنونی در تنگنای خاصی نیستیم که مجبور باشیم درباره این پرونده صحبت کنیم یا آن را حل و فصل کنیم. البته به این معنا نیست که از مذاکره از دست بکشیم یا آن را متوقف کنیم، بلکه بهنظر من درصورت لزوم باید این راه را امتحان کنیم.»
بهمن تأکید میکند: «ما نباید خودمان را مثل گوشت قربانی روی میز بگذاریم و به طرف مقابل تقدیم کنیم، به دور از عقلانیت است.»
وی در جمعبندی میگوید: «در مجموع باید بگویم این اتفاق اخیر و اظهاراتی که مطرح شد، بیشتر کارکرد انتخاباتی در داخل کشور دارد و هدف آن تأثیرگذاری در ذهن افراد رایدهنده است. حتی حضور آقای ظریف در برنامه میزگرد سیاسی، موضوعی است که توسط افراد خاصی از قبل برنامهریزی شده و همه مباحث نیز عامدانه مطرح شده است. اما به هرحال این اتفاق یک وجهه بیرونی هم برای کشور ما دارد، چون با دست خودمان پروندهای غیرضروری را بیرون کشیدهایم که هیچ تناسبی با شرایط امروزمان ندارد.»