[راضیه زرگری ] غزه بعد از 19 ماه آتش و خون، روایت های دردناکی در دل خود دارد که پرداختن به آنها می تواند ابعاد عمیق تری از جنایت های اسرائیل را در این باریکه به تصویر بکشد که تبعات جسمی و روانی آن تا نسل ها در میان مردم بی دفاع فلسطین باقی خواهد ماند. یکی از این روایت ها داستان نوجوانی از دست رفته یک ورزشکار است که بمباران اسرائیل رویاهایش برای آینده ورزشی را ویران کرد.احمد غلبان در شرایط آوارگی و جنگ سخت تمرین می کرد تا روزی نماینده فلسطین در میدان های بین المللی باشد، اما یک حمله هوایی در ماه مارس هر دو پای او را گرفت و برادر دوقلویش را شهید کرد. احمد 9 سال به عنوان ژیمناست تمرین کرد و در طول جنگ فعلی هم اجازه نداد که بمباران و آوارگی تلاش او را از بین ببرد. حتی حالا هم که دو پایش از بالای زانو قطع شده و روی ویلچر می نشیند، رویاهایش را زندگی می کند و می گوید:» تنها چیزی که نیاز دارم، پاهای پروتزی است تا دوباره راه بروم، بدوم و ژیمناستیک انجام دهم. میخواهم به زندگی برگردم و به دنبال رویایم بروم و یک روز، میخواهم یک باشگاه ژیمناستیک باز کنم تا به کودکان آموزش دهم چگونه بپرند و احساس آزادی کنند.»
روزهای آتش و خون که دو برادر رویا می بافتند
حتی زیر بمباران بی امان و دستورات تخلیه مداوم از سوی نیروهای اسرائیلی، او و برادر دوقلویش، محمد، به تمرین در پناهگاه موقت خود در مرکز غزه ادامه دادند و به رویای خود برای رسیدن به عنوان مربیگری و نمایندگی فلسطین در صحنه بینالمللی چنگ زدند.اما سه ماه پس از بازگشت به شمال غزه در اوایل سال جاری میلادی، احمد در یک چادر آوارگان در دانشگاه نشسته - هر دو پا را از دست داده، برادر دوقلویش کشته شده و آیندهاش ویران .احمد که حالا 16 ساله است به میدل ایست آی، می گوید :”من در هفت سالگی ژیمناستیک را شروع کردم.محمد و من در یک باشگاه و مدرسه تمرین میکردیم و به سرعت پیشرفت کردیم، شروع کردیم به آموزش مبتدیان و حتی برای بازدیدکنندگان خارجی حرکات ژیمناستیک اجرا کردیم. قرار بود در مصر اجرا کنیم، اما جنگ قبل از رفتن ما آغاز شد. ما رویای قهرمان شدن و مربی شدن برای غزه را داشتیم.”
احمد غلبان که اصالتاً از الشیما در بیت لاهیا، شمال غزه است، قبل از اینکه زخمی شود، هفت بار آواره شد و سه بار دیگر بعد از آن.در ماه مارس، زمانی که خانواده دوباره فرار کردند، یک حمله هوایی اسرائیلی آنها را هدف قرار داد؛ محمد شهید شد. احمد به سختی زنده ماند.
من و برادرم یک رویا داشتیم و هیچ بمبی مانع ما نبود
آنها در حالی که در کمپ پناهندگان النصیرات در مرکز غزه در اوایل جنگ آواره بودند، اجازه ندادند بمباران تمرین آنها را مختل کند.چندین بار در هفته، به ساحل میرفتند تا تمرین کنند، به یکدیگر آموزش دهند و حرکات را که قبل از آغاز جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ یاد گرفته بودند، مرور کنند.”در حالی تمرین می کردیم که حملات هوایی هم به اردوگاه های آوارگان غزه می شد؛ اما من و برادرم یک رویا داشتیم، نمیخواستیم وقت را هدر دهیم.”
وقتی در آتشبس به خانه برگشتیم، از سطح ویرانی شوکه شدم
زمانی که ساحل غیرقابل دسترس بود، آنها کوچههای ساکتی در نزدیکی کمپ پیدا کردند تا به تمرین ادامه دهند و مصمم بودند که شوق خود را در میان هرج و مرج و ناامیدی در تاریک ترین روزها زنده نگه دارند. پس از توافق آتشبس بین اسرائیل و حماس در اواخر ژانویه، بیش از یک میلیون فلسطینی آواره اجازه یافتند به خانههای خود در شمال غزه برگردند.خانواده غلبان از اولین کسانی بودند که به خانه بازگشتند، اما نیمی از خانه های شمال ویران و نیمه دیگر کاملاً سوخته بود.”من از سطح ویرانی شوکه شدم. هرگز تصور نمیکردم همه آن خانهها تخریب شده باشند. با این حال، واقعیت را پذیرفتیم، دست بکار شدیم؛تمیز کردیم و مستقر شدیم.
چهار روز طول کشید تا آوار را از خانه پاک کنند. به محض اینکه کارشان تمام شد، دوقلوها دوباره در باشگاه خود تمرین کردند. احمد می گوید ۵۰ روز آرامش نسبی آتشبس، شادترین روزهای زندگی با برادرش بود.»ما یک کسب و کار کوچک راهاندازی کردیم، خانههای آسیبدیده از بمباران را تمیز میکردیم،آوار را برمیداشتیم، لکههای آتش را از دیوارها پاک میکردیم.محمد کار را میگرفت و از من میخواست که بیایم و به او کمک کنم و همراهش باشم. ما مانند یک روح بودیم که هیچ چیز جز مرگ نمی توانست جدایمان کند.
آتش اسرائیل دوباره جان گرفت و آوارگی دوباره شروع شد
در ۱۸ مارس، اسرائیل توافق آتشبس با حماس را نقض کرد و یکی از مرگبارترین بمبارانها را از آغاز جنگ آغاز کرد.چهار روز بعد، ارتش اسرائیل دستورات جدیدی برای اخراج صادر کرد و از ساکنان شمال غزه - از جمله کسانی که در محله غلبان بودند - خواست که دوباره خانه هایشان را تخلیه کنند. احمد و برادر دوقلویش محمد، عمویشان و پسرعمو ششسالهاش پیاده رفتند، در حالی که بقیه خانواده برنامهریزی کردند که از مکان دیگری بیایند.»ما ظرفهای آب و کمی رختخواب برداشتیم و شروع به راه رفتن کردیم.»
باور داشتم که هیچ موشکی نمیتواند ما را بکشد.
پس از طی حدود ۱۰۰ متر، یک گلوله اسرائیلی به طور مستقیم به آنها اصابت کرد. عمو و پسرعمویش به طور آنی شهید شدند. احمد که به شدت زخمی و در حال خونریزی بود، اما تلاش کرد بنشیند و برادر دوقلویش را پیدا کند:»مدام از خودم میپرسیدم، ما چه کار کردیم؟ چرا؟ ما که از دستورات تخلیه دشمن هم تخطی نکردیم اما بمباران شدیم.» او محمد را در اطراف پیدا کرد که به شدت زخمی و به سختی هوشیار بود.»نیمه پایینی بدنش قطع شده بود. بدن عموی من تکهتکه شده بود. پسرعمویم در جا مرد.با این حال، هرگز تصور نمیکردم محمد بمیرد. ما ورزشکار بودیم. باور داشتم که هیچ موشکی نمیتواند ما را بکشد. مدام او را صدا میزدم و میپرسیدم آیا حالش خوب است، اما او پاسخ نمیداد ؛ داشت قرآن میخواند و دعا میکرد.»
دیدم که پاهایم را قطع کردند
با توجه به اینکه آمبولانسها به دلیل حملات مداوم نمیتوانستند به منطقه برسند، گروهی از جوانان از یک توکتوک برای انتقال مجروحان به بیمارستان اندونزی در شمال غزه استفاده کردند.در بیمارستان، پزشکان بلافاصله هر دو پای احمد را از بالای زانو به دلیل جراحات فاجعهبار قطع کردند. چهار انگشت دست راست او نیز قطع شد»من در تمام مدت هوشیار بودم، دیدم که چگونه پایم را قطع کردند. خانوادهام آنجا بودند و گریه میکردند و من همه چیز را دیدم. آنها اندامهایی را قطع کردند که با آنها ژیمناستیک تمرین میکردم. آنها مهمترین اعضای بدنم بودند.»
3 تا 4 هزار نفر در غزه قطع عضو شده اند
در آن زمان، احمد از اینکه برادر دوقلویش تسلیم جراحاتش شده است، بیخبر بود. خانوادهاش ۱۷ روز منتظر ماندند تا بتوانند واقعیت را به او بگویند»آنها دوستانم را به اتاق بیمارستان آوردند و سپس به من گفتند. بخشی از روحم آن روز شکسته شد.» به گفته یونیسف، بین 3 هزار تا 4 هزار نفر در غزه از زمان آغاز جنگ تحت عمل قطع عضو قرار گرفتهاند.اتحادیه رسانههای ورزشی فلسطینی گزارش میدهد که حداقل ۷۰۸ ورزشکار فلسطینی، از جمله ۹۵ کودک، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در حملات اسرائیل شهید شدهاند.بیش از ۲۷۰ مرکز ورزشی در سراسر نوار غزه نیز آسیب دیده یا تخریب شده است.
وقتی بیمارستان اندونزی زیر آتش بمب های بی امان اسرائیل بود
احمد به مدت ۶۵ روز در بیمارستان بستری بود تا زمانی که بمباران دوباره شدت گرفت و نظامیان اسرائیل دستورات جدید تخلیه برای منطقه صادر کرد.»من ترسیده بودم.از خانوادهام خواهش کردم که مرا بیرون ببرند. مدام تصور میکردم که سقف در حالی که با پاهای قطع شده در تخت خوابیدهام، بر سرم خراب میشود.» در نهایت، عمویش به خواهشهای او پاسخ داد و او را به صندلی چرخدار منتقل کرد و بیشتر مسیر را به سمت دانشگاه اسکان آوارگان در شهر غزه پیاده رفتند.»وقتی به آنجا رسیدیم، بقیه خانوادهام هنوز در بیمارستان بودند و در نهایت گرفتار شدند.تانکها پیشروی کردند و رباتهای انفجاری مستقر شدند. آنها چیزی در نزدیکی منفجر کردند و درست همانطور که ترسیده بودم، سقف گچی اتاق بیمارستانم بر روی تختی که قبلاً در آن میخوابیدم، فرو ریخت.»
برای نزدیک به دو هفته، بیمارستان اندونزی تحت بمباران و محاصره بیوقفه اسرائیل بوده است.هفته گذشته، نیروهای اسرائیلی واحد دیالیز را بمباران کردند و یک روز بعد به ساختمانهای بیمارستان حمله کردند و کارکنان پزشکی مجبور شدند بیماران را به دلیل محاصره کامل غذا و آب، منتقل کنند. در شرایط فعلی با توجه به اینکه دارو و خدمات بهداشتی اساسی به شدت محدود شده است، پزشکان از مادر احمد خواستند که به او کمک کند تا با غذاهای غنی از کلسیم بهبودی یابد. اما بسته شدن مرزهای غزه و محاصره اسرائیل بر کمکها، خانواده را بدون دسترسی به شیر، تخممرغ یا حتی آرد گندم گذاشته است.
راهی طولانی در پیش است
احمد بعد از اینکه پاهایش را از دست داد؛ همان اندامهایی که روزگاری او را به سمت اشتیاق و رویاهایش میبردند، حالا از دیگرانی که تجربه مشابهی را داشتهاند، قدرت میگیرد.»من ویدیوهای تیکتاک افرادی را که در وضعیت بدتری از من هستند، تماشا میکنم.برخی از آنها پروتز دریافت کردهاند و دوباره راه میروند و زندگی عادی دارند. این به من امید داد.» پزشکان به احمد گفتهاند که در حال حاضر پروتزها در غزه موجود نیستند. او به ارجاع پزشکی و فرصتی برای سفر به خارج از فلسطین اشغالی برای درمان نیاز دارد.
بر اساس گزارش ها تا مارس ۲۰۲۵، بین 11 هزار تا 13 هزار نفر، از جمله حداقل 4 هزار و 500 کودک، در غزه به شدت نیاز به اعزام درمانی دارند؛ اما در مرزهایی که توسط اسرائیل مسدود شده زندانی شده اند.»میدانم که هنوز راه طولانی در پیش است» اما اکنون تنها چیزی که نیاز دارم، پاهای پروتزی است تا دوباره راه بروم، بدوم و ژیمناستیک انجام دهم. میخواهم به زندگی برگردم و به دنبال رویایم بروم، درست مانند آن افراد و یک روز، میخواهم یک باشگاه ژیمناستیک باز کنم تا به کودکان آموزش دهم چگونه بپرند و احساس آزادی کنند، بدون توجه به اینکه چه اتفاقی در اطرافشان میافتد.»
جراحت و قطع عضو؛ رنجهای کمتر دیدهشده از جنایت نسلکشی در غزه
غزه، نوار باریک و پرجمعیت در سواحل مدیترانه، به دلیل جنگ و بواسطه آن، بحرانهای انسانی بی سابقه تحمیل شده توسط اسرائیل، یکی از آسیبپذیرترین مناطق جهان است.جنگ در یک سال و نیم اخیر علیه غیرنظامیان غزه، منجر به افزایش تعداد بیماران قطع عضو شده که غالباً در اثر حملات هوایی، درگیریهای زمینی و بمبگذاریها دچار آسیب شدهاند. جوانان و مردان، زنان و کودکان . زندگی این بیماران به شدت تحت تأثیر آسیبهای جسمی و روانی ناشی از قطع عضو قرار دارد. کمیسر کل آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطینی (آنروا)، آذر ماه سال گذشته درباره آنچه که معلولیت فراگیر در غزه نامید، هشدار داد و تأکید کرد غزه بیشترین درصد جمعیت کودکان قطع عضو در جهان را در خود جای داده است.فیلیپ لازارینی در پستی در سکوی «إکس» نوشت: بسیاری از کودکان غزه دست و پای خود را از دست داده اند و بدون بیهوشی تحت عمل جراحی قرار می گیرند، جنگ باعث افزایش صدمات دردناک با عدم امکان توانبخشی شده است.با برچیدن نظاممند مراقبتهای بهداشتی توسط رژیم اسرائیل، درمان آسیبهای پیچیده را تقریبا غیرممکن کرده است؛ رژیم صهیونیستی بهطور نظاممند حتی حداقلترین تلاشها را برای ارائه مراقبت از بین برده است. گزارش ها می گوید ناتوانی در درمان آسیبهای پیچیده و حتی استاندارد ناشی از تضعیف ظرفیت و نیروی کار سیستم مراقبتهای بهداشتی منجر به افزایش قطع عضو شده است؛ این فروپاشی مراقبتهای بهداشتی با تخریب بیش از ۸۰ درصد زیرساختهای آبوفاضلاب و بهداشت در کنار قطع برق و محاصره اقلام پزشکی ضروری مانند الکل، تجهیزات استریلکننده و آنتیبیوتیکها شرایطی که مراقبت مناسب از زخم را تقریبا غیرممکن کرده و خطر عفونت را افزایش میدهد، ترکیب شده است. گزارشهای سازمان جهانی بهداشت (WH O)، آژانسهای سازمان ملل و وزارت بهداشت غزه نشان میدهد که تا ۲۳ جولای ۲۰۲۴ (۲ مرداد ۱۴۰۳)، ۹۰ هزار و ۹۹۶ نفر مجروح شدند که دستکم ۲۲ هزار و ۵۰۰ مورد از آنها جراحتهای جانی جدی بوده است.مجله بهداشت جهانی لنست The Lancet نیز گزارش داد تا ژوئن ۲۰۲۴ (تیر ۱۴۰۳)، بیش از ۸۵ هزار و ۵۲۳ فلسطینی مجروح شدهاند و هزاران نفر از آسیبهای فاجعهباری که نیاز به قطع عضو دارند، رنج میبرند.